Yüksek Seçim Kurulu (YSK), 7 BDP'linin milletvekili adayı olamayacağını söyledi. Anayasanın 76. maddesi, seçilme yeterliliğini düzenliyor. Buna göre, bırakınız terör suçundan mahkûm olmayı, bir yıl veya daha fazla ağır hapis cezasından hüküm giyenler dahi, affa uğramış olsalar bile, milletvekili seçilemiyor. Parlamento üyeliği önünde engel teşkil eden suçlar anayasada şöyle sıralanıyor: Zimmet, ihtilas, irtikâp, rüşvet, dolandırıcılık, kaçakçılık, hırsızlık, ihaleye fesat karıştırma, devlet sırlarını açığa vurma, terör eylemlerine katılma ve bu gibi eylemleri tahrik ve teşvik... Dar bir yorumla, yıllar sonra herkesin önüne engel çıkarılabilir. Nitekim, YSK da böyle yaptı.
İlk akla gelen soru şu: Son anayasa değişikliği paketi içinde, neden bu maddeye ilişkin bir düzenleme yoktu? Bunda sadece hükümet değil, muhalefet partileri ve medya da kusurlu. Haftalarca, Hükümet, Yüksek Yargı'yı ele geçiriyor mu, geçirmiyor mu, hususunu tartıştık. Aslında yapay bir tartışma söz konusuydu. Bu yüzden de, değiştirilmesi gereken başka maddeleri gündeme getirmeye pek vakit kalmadı. Hatta bu konuları düşünmeye dahi zaman ayıramadık. Kutuplaşma, bizi, birkaç madde etrafında sert münakaşalar yapmaya sevk etti. Oysa, 76. madde mutlaka değiştirilmeli. Cezasını yıllarca önce çekmiş bir çok kişinin ömür boyu parlamento dışında kalması kabul edilebilir mi?
Yasalar böyle katı ve sınırlayıcı olunca, uygulamada da çelişkiler ortaya çıkıyor. Anayasada "Affa uğramış olsalar dahi milletvekili seçilemezler" denilmiş olmasına rağmen, memnu hakları iade edilmiş kişi, bu yasağı aşabiliyor. Nitekim, YSK, açıklamasında, kendilerine memnu hakların iadesine dair bir belge sunulmadığı için, bazı BDP adaylarını liste dışı bıraktığını belirtti.
Sırrı Sakık ve Ahmet Türk'e, "Memnu hakların iadesi için niçin mahkemeye başvurmadınız?" diye sorduğumda, şaşırtıcı bir cevap aldım: Diyarbakır Ağır Ceza Mahkemesi'ne başvurmuşlar. Mahkeme, 2005 yılındaki değişiklikten sonra, -müracaata gerek kalmadan- cezanın üzerinden belirli bir süre geçince, otomatik olarak memnu hakların iade edildiğini söylemiş. Bu durumu da, Yüksek Seçim Kurulu'na intikal ettirmişler.
Madem YSK, bazı adayları "sakıncalı" görüyordu, niçin itirazını o sırada seslendirmedi; BDP'ye bir uyarıda bulunmadı? Anayasa değişikliğini önerenler de var.
Anayasa meselesi o kadar kolay değil. 330'u aşkın milletvekilini parlamentoda toplayabilmek bugünkü konjonktürde mümkün olabilir mi? Zaten gerekmiyor. Seçimler bir ay ertelenirse, adayların memnu haklarının iadesi yönünde mahkemeden belge almaları fırsatı doğacak ve sıkıntı aşılabilecektir.
