Medyamızda pek yer almadı ama Trump yönetimi, geçtiğimiz hafta "Ortadoğu'da Barış Zirvesi" düzenledi. Zirvenin adında Ortadoğu ve barış geçse de esas meselesi 'İran'la savaş'tı. Açalım:
İsrail'e en çok destek olan ABD başkanlarından biri olan Trump'ın İran'daki Molla rejimini yıkmak istediği sır değil. Bu sebeple Trump döneminde, Obama'nın başkanlığı sırasında imzalanan nükleer anlaşmadan çekilindi.
Trump'ın Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton da, 40. kuruluş yıl dönümünü kutlayan İran İslâm Cumhuriyeti'ne, "yakında kutlayacakları bir yıl dönümü kalmayacağı" mesajını içeren bir video yayınladı. İşte bu açık tehditten sonra bahsettiğim "Ortadoğu Zirvesi", Polonya'nın başkenti Varşova'da gerçekleştirildi.
Neden Varşova? Çünkü Trump yönetiminin teklif götürdüğü diğer büyük Avrupa devletleri ev sahipliği yapmayı reddetti. İran'la nükleer anlaşmadan çekilen Trump'a özellikle ekonomik çıkarları sebebiyle tepkili olan Arupalı devletler, Varşova'daki zirveye de üst düzey temsilci yollamadılar.
İngiltere, Fransa ve Almanya, yani İran'la yapılan nükleer anlaşmaya imza koymuş büyük Avupalı devletler, geçtiğimiz ay da Trump'ı kızdıracak bir başka adım atmışlardı. Fransa'da kayıtlı olan "Instex" isimli, Alman bir bankacının yönettiği şirket üzerinden bu üç devlet, İran'la ABD bankacılık sistemini ve ABD dolarını kullanmadan ticari ilişkilerini sürdürme kararı aldılar. Bu karar ne kadar etkili olacak veya uygulanacak bilmiyorum. Bildiğim, Avrupa'nın sac ayaklarını oluşturan bu üç devletin, ABD'ye birlikte ve açıktan tavır almaları açısından bir emsal oluşturduğudur.
Avrupa'dan İngiltere hariç üst düzey temsilci gelmeyince, zirvedeki en üst düzey isimler ABD Başkan Yardımcısı Pence, ABD Dışişleri Bakanı Pompeo ve İsrail Başbakanı Neteyahu olarak kaldı. Yani İran'ı yalnızlaştrmak için düzenlenen zirve, ABD'nin diplomatik yalnızlığının kanıtı oldu; en azından İran'la savaş konusunda...
Bu arada Netenyahu zirve sırasında attığı bir tivitle, lafı hiç döndürüp dolaştırmadan, mevzunun Ortadoğu'da barış olmadığını kanıtladı.
Tivitte şöyle deniyordu: "Bu toplantı hakkında önemli olan ve sır olmayan şey, İsrail ile bir arada oturan önde gelen Arap devletlerinin temsilcileriyle, ortak çıkarlarımız doğrultusunda İran'la savaş konusunda ilerlememizdir." Tivit sonradan silindi ve bir saat sonra "savaş" kelimesi yerine "mücadele" kelimesi yazılarak tekrar atıldı...