Namazda her rekaatın başında ve Sübhaneke'den sonra Fatiha'dan önce besmele çekilir. Ancak Fatiha'dan sonra okunacak sure öncesi besmele çekilmez.
* Özel bir yerde güvenlikçiyim. İşyerimi uzun terkedemiyorum. Müsait olduğumda, sadece farzla yetinsem, sünneti kılmasam olur mu?
Bildiğiniz gibi esas olan beş vakit namazın farzıdır. Beş vakit namazın önce ve sonrasında kılınan sünnetler ise farzlarda oluşacak eksiklikleri tamamlamak ve kişiyi namaza hazırlamak niyetiyle kılınmaktadır.
Bir hadis bunu şöyle tarif ediyor bizlere;
- Mahşerde hesap gününde kulun ilk hesaba çekileceği husus farz namazlardır. Kişi bunları tam yerine getirmişse sıkıntı yaşamayacak. Aksi takdirde şöyle söylenecek: Bu kişinin nafile olarak kıldığı namazlara bakın. Eğer nafileleri varsa, farzlardaki eksiklik bunlarla tamamlanacaktır. (İbn Mace, İkame, 202; Nesai, Salat, 9)
Ancak sizin gibi önemli ve hassas görevi olan arkadaşlarımız bu gibi hassas zamanlarda farz namazı kılmakla yetinebilirler. Daha sonra geniş zamanında duha, evvabin, işrak, teheccüd, tevbe gibi niyetlerle nafile namazlar kılabilirsiniz.
* Ayakkabıyla namaz kılabilir miyim?
Cami içinde ayakkabıyla namaz kılmak doğru değildir. Ayakkabı tertemiz olsa da, ihtiyaç duyulmadıkça Cami ve Cami hükmünde olan yerlerde ayakkabıyı çıkarıp namaz kılmak gerekir.
Bazı alimler "Hz. Peygamber (s.a.v.) bazen ayakkabılarını giyinmiş olarak namaz kılardı" hadisine delil getirerek (İbn Mace, hd:1037-1038) ayakkabı ile namaz kılmanın caiz olduğunu söylerler.
Rahmetli Babam Haydar Hatipoğlu altı hadis kitabından biri olan İbni Mace'de geçen bu hadisi şerh ederken (Babamın bu şerhi 10 cilttir) konuya şu açıklamayı getirmişti:
"Hadis ayakkabı ile de yalın ayakla da namaz kılmanın cevazını işaret etmektedir. Hadisteki 'ayakkabılarınızla namaz kılın' sözü olabilirliğe işarettir.
Kadı İyaz; Ayakkabı ile namaz kılmak mubahtır.
Efendimiz (s.a.v.) ve Sahabe ayakkabı ile namaz kılmışlardır. Ancak bu durum; ayakkabının necis olmadığının bilinmesine bağlıdır. Eğer ayakkabı necasete (kan, idrar vs.) bulaşmışsa onunla namaz kılınamaz. Namazda ayakkabılarını bazen çıkarmayanlar arasında Hz. Ömer, Hz. Osman, İbn Mesud, Enes bin Malik, Seleme (r.a.) gibi sahabiler vardır. Tabiin alimleri arasında da bir çok isim sayabiliriz. (İbn Mace şerhi, 3,345)
Bu hadislerden Hz. Peygamberimiz (s.a.v.)'in açık alanda (toprak üzerinde, yolculukta) ayakkabısını çıkarmadığı gibi bir sonuca varabiliriz. Veya yerin ıslak olması halinde bu yola başvurduğu da düşünülebilir.
Bütün bunlardan şu sonuca varabiliriz:
a- Cenaze namazında - ayakkabımızda necaset yoksa ayakkabımızı çıkarmamız gerekmez.
b- Yolculukta, çimenler üzerinde, çakıl üzerinde namaz kılacaksak ayakkabımızı (temiz olması koşuluyla) çıkarmayabiliriz.
c- Özellikle zor görevde olan, potin, çizme gibi ayakkabılar giyenler için de bu hadis bir kolaylık sağlamaktadır.
d- Mevcut olan camilerimize ayakkabıyla girmek caiz olmaz, edeben de kabul edilmez.
Hz. Peygamber'in ayakkabısını çıkarmamasını dışarda namaz kılıyorken durumuna yorumlayabiliriz.
* Bağırsak ameliyatı geçirdim. Abdest tutamıyorum. Ne yapayım.
Özrünüz (hastalık) devam ettikçe özür (ameliyatlı yer)den çıkan ve bulaşan idrar, dışkı, kan, akıntı gibi şeyler; kendisinden korunamayacağımız için namaza engel değildir. Ancak yıkama imkanı varsa veya bu cerahat geçici ise elbiseyi yıkamak doğru olur. Vakit girince abdest alın ve vakit çıkıncaya kadar istediğiniz kadar namaz kılınız. Yeni vakit girince, abdesti tazeleyin. Bu görüş Hanefilerin bakışıdır.
Ancak Maliki mezhebine göre vaktin - girmesi, çıkması abdesti etkilemez. Bu ameliyatı geçirende bir torba oluşuyorsa, o torba boşaltılmazsa da namaza engel değil. Zira hastalık dolayısıyla artık o torba vücudun bir parçasıdır. Unutmayın. Dinimiz kolaylık ister.