Rusya'daki seferberlik ilanı gerçekten tuhaf bir hâl almaya başladı. Putin hâlâ Ukrayna'da olup biteni "savaş" olarak değil "operasyon" olarak tanımlama ısrarını sürdürüyor. Ama bir yandan da sanki dünya savaşına girmiş gibi seferberlik ilan ediyor.
Daha önce bu seferberlik ilanının uluslararası siyaset ve güvenlik için çok önemli sonuçları olmayacağını yazmıştım. Yöntem hem günümüz askeri gerçeklerine uygun değil hem de uluslararası sistemi sarsacak ve diğer aktörleri de tedirgin edecek bir nitelikte değil. Kısaca söylemek gerekirse bu seferberlik kararının Ukrayna'daki savaşı Rusya lehine etkilemesi pek mümkün görünmüyor.
En büyük etkisi, "daha fazla kan ve daha fazla uzun bir savaş" olabilir. Zaten şu şartlarda bile savaşın uzayacağı belli. Ancak eğitimi zayıf askerlerin sahaya sürülme ihtimali de gündeme gelirse bu seferberlik kararının Rusya için Ukrayna sahasında avantaja dönüşeceğini düşünmek doğru olmaz.
Aslında günümüz şartlarında seferberlik emirleriyle kurulacak bir kuvvetin, Ukrayna gibi karmaşık savaş sahalarında başarılı olacağını düşünmek azıcık askerlik bilgisi olan birisi için bile inanılmaz. Ancak koskoca Rus devleti yine de bu kararı alıyorsa bir sebebi olmalı
Benim aklıma gelen açıklama, bu seferberlik kararının savaş kazanmak için değil de Rus toplumunu düzenlemek için verildiği yönünde. Putin savaşı tüm topluma yaymak istiyor olabilir. Askere alınanların sayısı arttıkça herkesin askerde tanıdığı birileri olacak ve savaş Rus toplumunda daha fazla ciddiye alınır hale gelecek.
Ancak burada da iki temel sorun var. Birincisi, Rusya "toplum merkezli" değil "devlet merkezli" bir ülkedir. Toplumu savaşa katmak çok büyük bir toplumsal katkı sunacak gibi görünmüyor. İkincisi ise bir önceki beklentinin aksine toplumu savaşa dahil etme çabası ters tepecek gibi görünüyor.
Ruslar bırakın orduya katılmayı kaçacak delik arıyor. Bu nedenle seferberlik kararı, Ukrayna Savaşı'nın meşruiyetini artırmak yerine daha da toplumsal olarak eleştirilmesine neden olabilir. Bu toplumsal birliktelik değil bölünmüşlük görüntüsü yaratacaktır.
İşte bu nedenle ben, seferberlik ilanının Putin tarafından iktidar mücadelesi çerçevesinde yapıldığını düşünüyorum. Savaşı kazanmak için değil de toplumu kontrol altına almak için. Çok yanlış hesaplara gidilmedikçe aklıma başka bir açıklama gelmiyor. Nereden bakarsanız bakın, bu kararla Rusya içine düştüğü çıkmazı daha da karmaşık hale getiriyor diyebiliriz.