Karadeniz'de Rusya'nın amiral gemisi battı. Rusya karada yaşadığı rezaleti denizde de perçinlemiş oldu. Ukrayna gibi gerçekte bir donanması bile olmayan ülkeye karşı amiral gemisi kaybetmek her ülkeye nasip olmaz. Ruslar bunu da başardı.
Olup biten o kadar hayret verici ki, her seferinde bu tür haberler aldığımızda "Acaba başka bir açıklaması olabilir mi" diye düşünmeden edemiyoruz. Devasa Rus ordusuna bu tür acemilikleri, bu tür yetersizlikleri yakıştıramıyoruz. Hele doğrudan Rusya'yı savunanlar bunu nasıl kamufle edeceklerini şaşırıyor.
Ama artık mızrak çuvala sığmıyor. Şaşıracak veya saklanacak tarafı kalmadı. Rus ordusu patır patır dökülüyor. Bunun için birkaç farklı neden bulabilirsiniz. Mesela Rusya'nın özellikle hassas teknolojideki yetersizliğini dile getirebilirsiniz. Soğuk savaştan bu yana iki süper güç arasındaki konvansiyonel bir mücadeleye göre kurgulanmış bir ordunun yeni şartlara uyum sağlayamadığını düşünüyor olabilirsiniz. Rus ordusunun disiplin sorunlarına işaret edebilirsiniz. Kurmay kadroların eğitimini eleştirebilirsiniz. Rus savaş doktrininin şartlara uyumsuz olduğunu düşünebilirsiniz.
Aslında hepsinin bir ortak noktası var. Bütün açıklama da burada yatıyor. Rusya'nın toplamdaki ederi işte bu kadarmış. Tek başına devasa bir ordu sahibi olmak sizi süper güç yapmaz. Ordunun ateş gücü kadar sürate, hassas hedef tespit ve imha kapasitesine, uygun lojistik planlamaya ve daha birçok askeri özelliğe sahip olmanız gerek.
Bir adım ötesine gidelim. Sadece orduyu tüm unsurlarıyla işletebilmeniz de yetmez. Onu destekleyecek ekonomik büyüklüğe, dirence ve çeşitliliğe sahip olmanız gerek. Siyasi istikrara sahip olmanız gerek. Hepsinin altında toplumsal motivasyon gerek.
İşte bu yüzden her güç, süper güç değildir. Hatta büyük güç bile değildir. Bu bakımdan yıllardır hiçbir ölçüme dayanmayan "uluslararası sistemin çok kutuplu yapıya geçiş yaptığı" hikâyesinin de basit bir aldatmacadan ibaret olduğunu gördük.
Putin 2008'den bu yana çok kutuplu sistemden bahsederken aslında bir gerçeklikten değil hayalinden bahsediyormuş. Şimdi gerçeği gördü. Ordusu kâğıttan kaplanmış. Ekonomik sorunlarını göz ardı edebilecek kapasitede hiç değilmiş.
Uluslararası sistem değerlendirmesi yapmaya kalkışanlara hatırlatmak isterim. Putin gibi yanlış bir noktadan başlarsanız tüm dünyayı yanlış okursunuz.


Bu köşe yazısını aşağıdaki linke tıklayarak sesli bir şekilde dinleyebilirsiniz