Oruç tutmak Müslüman toplumlarda dini bir görev olarak yer alırken Müslüman olmayan toplumlarda da sağlıklı kilo vermenin bir yolu olarak yaygınlaşıyor. Aralıklı oruç diyetini duymuşsunuzdur. Niyet farklı olsa da temel aynı; belirli bir zaman dilimini aç geçirmek.
Şu anda en büyük diyet trendlerinden biri olan aralıklı oruç diyeti, kilo vermeye, yağ kaybını hızlandırmaya, kas kazanımlarına ve genel olarak daha sağlıklı bir yaşam tarzına yardımcı oluyor. Dahası oruç tutmak ya da oruç diyeti uygulamak sadece kilo kaybıyla ilişkili değil. Kilo vermenin ötesinde genel sağlık üzerinde de olumlu etkilere sahip. Araştırmalar, bazı hastalıkları önlemenin, hatta tersine çevirmenin bir yolu olduğunu gösteriyor. Öyle ki 1900'lerin başında epilepsi gibi sağlık sorunlarını tedavi etmek için bile kullanıldı.
RİSKLERİ AZALTIYOR
Oruç tutmak bir kilo verme yöntemi haline gelmeye başladığında uzmanlar bu konuda araştırmalara başladı. 2017 yılında yapılan bir araştırma, üç ay boyunca her ay beş gün düşük kalorili, oruç tutmayı taklit eden bir diyet uygulayan 71 yetişkini izledi. Diyeti uyguladıktan sonra, araştırmacılar diyetin katılımcılarda kan basıncı, iltihaplanma ve vücut yağı gibi kardiyovasküler riskleri azalttığını buldular. British Journal of Nutrition'ın 2018 yılında yaptığı araştırma da, aşırı kilolu katılımcıların trigliserit seviyeleri ve kan basınçlarında iyileşmeler gördükten sonra bunu destekledi.
Uzmanlar genel olarak oruç tutmanın birçok insan için birden fazla faydası olduğuna inanıyor.
Aç kalmak, hücresel onarımı destekleyen insan büyüme hormonunda artış sağlıyor. Diyabet geliştirme riski olanlarda hücrelerin insüline daha duyarlı olmasına yardımcı oluyor. Metabolizmayı hızlandırıyor ve vücut glikoz yerine yağ yakmayı öğreniyor.
Araştırmalarda oruç tutmanın kanser riskini de azalttığı ortaya çıktı. Bunun nedeni, oruç tutmanın apoptoza, yani programlanmış hücre ölümüne neden olması.
Bu, vücudun kanser hücrelerinin gelişme potansiyelini önleyen daha tutarlı hücresel dönüşe sahip olabileceği anlamına geliyor.
Hatta BMC Cancer tarafından 2018'de yapılan bir çalışma, kısa süreli oruç tutmanın, kemoterapi gören meme kanseri ve yumurtalık kanseri hastalarının tedaviyi daha iyi tolere etmelerine ve yaşam kalitelerini iyileştirmelerine yardımcı olabileceğini öne sürüyor.
ORUÇ TUTMAK İSTEYEN HASTALAR DİKKAT...
ORUÇ tutmak sağlıklıdır. Ama bu durum bazıları için geçerli değildir.
■ Anoreksi veya bulumia hikayesi olan ya da geçmişte bu rahatsızlıklarla karşılaşmış olanlar için oruç tutmak bu yeme bozukluklarını tetikleyebilir.
■ Hamileler, hamile kalmak için tedavi gören ya da emziren kadınlar için gün boyunca iyi beslenmek önemli.
■ Günün belirli saatlerinde düzenli olarak kullanılması gereken ilaçları olanlar için ilaçları zamanında almak sağlığı korumak adına zorunluluk gerektirir.
■ Hali hazırda diyabet ve kan şekeri sorunları olanlar da oruç tutup tutamayacaklarını mutlaka doktorlarına danışmalı.
■ Oruç tutmak farklı insanlar üzerinde farklı etkiler ortaya çıkarabilir. Olağan dışı anksiyete, baş ağrısı, mide bulantısı veya başka belirtiler yaşamaya başlarsanız, doktorunuza başvurun.