Unutkanlık, odaklanamama ve konsantrasyon eksikliği ile mi mücadele ediyorsunuz? O zaman 'beyin sisi' denilen tıbbi olmayan bir durumla karşı karşıyasınız. Dünyanın içinde bulunduğu bu dönemde herkesin biraz bunalmış hissetmesi yadırganamayacak bir durum. Bu da bazı bulanık beyin anlarına yol açabilir. Covid- 19 salgınıyla birlikte birçok kişi zihinsel yorgunluk da denilen beyin sisi durumuyla karşı karşıya kaldı. Belki siz de karantina sürecinde evden çalışmaya başladığınızda normalde 10 dakikada tamamladığınız işler bir saat sürmeye başladı. Ya da aklınızda tutabileceğiniz basit görevler için bile notlar alır hale geldiniz.
Vücudumuz yorulduğunda dinlenmemiz gerektiğini anlıyoruz. Ancak beynimiz yorulduğunda, zorlanmaya meyilliyiz. Beyin sisini ne kadar görmezden gelirseniz etkisi o kadar çok artar ve verimsiz günler, "Dilimin ucunda ama…" anları uzar gider. Öte yandan beyninizi dinlendirecek basit yöntemler uygulamaya başlamanız hızlı bir şekilde daha net hissetmenizi sağlar.
COVİD-19 DA NEDEN OLABİLİR
Beyin sisi tam olarak teknik bir teşhis değil. Birçok kişinin kendini dalgın hissettiğinde, eskisi kadar keskin düşünemediklerinde ya da zorluk çektiğinde kullandığı bir terim. Diğer belirtiler arasında, normalden daha unutkan veya tembel olmak yer alıyor.
Bunun aslında bu kadar yaygın olmasının fizyolojik bir nedeni var. Beyninizdeki trilyonlarca nörondan sadece 10.000 ila 20.000'i, oreksin adı verilen bir nöropeptit salgılar. Araştırmalara göre bunlar, bizi uyanık ve tetikte tutan birkaç devreden biri. Yani uyanıklığımız ve uyarılmamız bu kadar az sayıda sinir hücresi tarafından kontrol ediliyor ve beyin sisteminin bu bölümünün nasıl kolayca etkilenebileceğini ortaya koyuyor.
Beyin sisi Covid-19'un resmi belirtileri arasında yer almasa da, üst solunum sistemini etkileyen enfeksiyonlarda yaygın olarak görülür. Beyne giden oksijen miktarının azalması ve ateş, zihinsel bozukluğa yol açabilir.
STRES EN BÜYÜK TETİKLEYİCİ
Beyin sisinin en olası nedenlerinin başında stres geliyor. İnsan vücudu gerilim karşısında uyum sağlamaya programlı. Tehlikede olduğunu algıladığında, beyin 'savaş ya da kaç' modunu devreye sokmak için bir dizi nörokimyasal ve hormon salgılar. Ancak bu salgıların kısa bir süre etkin olması gerekir. Olması gerekenden uzun sürdüğünde ise karmaşık bir sistem devreye girer ve beynin o bölgesi küçülmeye başlar. Bu durum da beyin sisine zemin hazırlar.
Beyin sisinin arkasındaki en azılı suçlulardan biri de uykusuzluk. Uykuyu ertelediğinizde, önemli bir beyin temizliğini de kaçırmış olursunuz.
Ruh hali değişimlerine ve aşırı terlemelere neden olan menopoz da beyin sisinin ortaya çıkışını tetikler. Bununla birlikte migren ve nöbet önleyici ilaçlardan uyku veya alerji için kullanılan ilaçlara kadar birçok ilaç beyin sisine neden olabilir.
Bazı tıbbi durumlarda da beyin sisi görülebilir. Kafa travması, troid problemleri veya multipl sklerozun erken aşamaları gibi sağlık sorunları sonucu ortaya çıkabilir. Ancak karışık zihninizin daha kritik bir şeye bağlı olabileceğine dair işaretlere de dikkat etmeniz önemli.