Uçak seyahati, günümüzün en sık tercih edilen ulaşım yollarından biridir. Mesafeleri kısaltmasının yanı sıra diğer ulaşım araçlarına kıyasla daha konforlu bir deneyim yaşamanızı sağlar. Uçağı diğer ulaşım alternatiflerinden ayıran bir başka özellik ise vücut üzerindeki etkileridir. Uçak içindeki basınç ve nem oranı yeryüzündekinden daha farklıdır. Dolayısıyla sağlıklı bir uçuş deneyimi için, bazı noktalara dikkat etmek gerekir.
UÇAĞA BİNMEDEN ÖNCE:
Herhangi bir seyahate çıkmadan önce ilk yaptığımız şey gideceğimiz yerin hava durumuna bakmak ve bavulu ona göre hazırlamak oluyor. Vücudumuzun da böyle bir hazırlık gerektirdiğini biliyor musunuz?
İKLİME UYGUN HAZIRLANIN
Hava değişikliği, bağışıklık sisteminizi zayıf düşürebilir. Bir seyahate koyulmadan önce yanınıza mutlaka gideceğiniz yere uygun kıyafetler almalısınız. Eğer yurt dışına çıkıyorsanız tedbirlerinizi biraz daha genişleterek, konaklayacağınız yere en yakın sağlık birimlerine bakmanızda fayda var.
İLAÇLARINIZI AKSATMAYIN
Kronik bir hastalığa sahipseniz ya da düzenli olarak ilaç kullanıyorsanız, ilaçlarınızı el bagajınıza alın. Uçuş öncesi doktorunuza görünmeniz, sağlıklı bir seyahat gerçekleştirmenize yardımcı olabilir.
BOL SU TÜKETİN
Uçak yolcularını etkileyen en yaygın sağlık problemlerinden biri de, kabin havasındaki nem eksikliğinden kaynaklanan ve yetersiz su tüketimi esnasında görülen dehidrasyondur. Hava yolculuğunun neden olduğu dehidrasyon özellikle uçak kabinlerindeki düşük nem seviyelerinden kaynaklanır. Uçuş öncesinden uçuş sonrasına kadar su tüketimini ihmal etmemeniz gerekir. Kafein ve alkollü içecekler suyun yerini tutmadığından, bu içecekler yerine maden suyu ya da ev yapımı limonata tercih edebilirsiniz.
BESLENMENİZE DİKKAT
Uçak yolculuklarında kabin basıncından dolayı bağışıklık sistemi zayıflar; dolayısıyla da çevrenizdeki yolculardan hastalık kapma riskiniz artar. Beslenmenizle ilgili birkaç küçük ipucu, bağışıklık sisteminizin güçlenmesine, uçuş keyfinizin artmasına ve daha rahat bir yolculuk geçirmenize neden olur.
Uçuş öncesi güzel bir kahvaltı yapın.
Yeşil yapraklı sebzelerden zengin beslenin.
Nohut, fasulye gibi şişkinlik yapabilecek baklagiller tüketmeyin.
Fast-food'dan kaçının.
Çok acı veya baharatlı yiyecekler tüketmemeye özen gösterin.
UÇUŞ SIRASINDA:
AKTİF KALIN
Uçuş sırasında hareketsizlik kan dolaşımını yavaşlatır. Oturduğunuzda, yer çekimi bacaklarınızda ve ayaklarınızda sıvı birikmesine neden olur. Bu genellikle bir problem değildir. Çünkü bacaklardaki kaslar, ayağa kalktığınızda ve dolaşırken vücudunuzdaki aşırı sıvıyı pompalar. Ancak saatlerce uçak koltuğunda oturmak ayak ve bacaklarda sıvı biriktirir. Bu durum da şişmeye neden olur. Uçuş sırasında uçağın arkasına doğru yürüyün, durun ve birkaç kez yere çömelip ayağa kalkın. Koltuğunuzda otururken dizlerinizi kendinize doğru çekin ve bırakın. Eğer seyahatiniz uzun süreli ise daha sık hareket etmeye çalışın.
JET-LAG'E HAZIRLIKLI OLUN
Jet-lag, birden fazla zaman diliminde seyahat nedeniyle kişinin uykusunu bozan ve biyolojik saatinizde dengesizliğe neden olan fizyolojik bir durumdur. Farklı bir saat dilimine uçtuğunuzda, vücudunuzun biyolojik saati zorlanır. Bu durum, gündüzleri yorgun hissetmenize ya da uyku sorunu yaşamanıza neden olabilir. Ayrıca uyandığınızda baş ağrısı hissedebilirsiniz. Bunu önlemek için yapabileceğiniz en iyi şey, normal uyku zamanlarınızı olabildiğince sıkı tutmaktır. Jet-lag'in olumsuz etkilerinden kurtulmak için gideceğiniz ülkenin saatine göre uçuş öncesinde uyku düzeninizi ayarlayabilirsiniz. Jet-lag'ın belirtileri; gündüz yorgunluğu, uykusuzluk, odaklanma zorluğu, işlev bozukluğu, stres, baş ağrısı, hazımsızlık veya düzensiz bağırsak hareketleri gibi mide sorunları şeklindedir.
UÇUŞ SONRASINDA:
Yapılan araştırmalar sonucu vişnenin ve vişne suyunun melatonin artırıcı etkisi olduğunu ortaya koydu. Araştırma bir grup üzerinde denendi. Sabah ve akşam 8-10 bardak vişne suyu içen grup üyeleri uyku düzenlerinin yerine geldiğini bildirdi. Uyuyamama sorunu olan ve uykusundan sürekli uyanan kişilerin uyku rahatsızlıklarının devam etmediği görüldü.
Geleneksel Akdeniz diyetlerinin vazgeçilmez lezzeti olan domates, uyku düzeninizi sağlayacak bir başka besindir. Domatesin içinde kirazdan 50 kat daha fazla melatonin hormonu bulunur. Uyku sorunu yaşıyorsanız özellikle kahvaltılarınızda domates tüketmeye özen gösterin.
Kiraz gibi muzun da melatonin düzenleyici etkisi bulunur. Muz içerdiği potasyum ve magnezyum ile kasların gevşemesini sağlar. Özellikle uyku sırasında bacak krampları yaşıyorsanız uyumadan önce bir adet muz tüketmeyi alışkanlık haline getirin.
JET-LAG'DEN KORUNMAK İÇİN ALKOLDEN UZAK DURUN
Seyahat etmeden önce, yeni varış noktanızın uyku düzenine uyum sağlamak için program yapın. Doğuya gidiyorsanız, o yerin yatma süresi ile senkron oluşuncaya kadar her gün 30 dakika erken yatmaya başlayın. Batıya seyahat ediyorsanız, tersini yapın.
Kendinizi doğal ışığa maruz bırakın. Biyolojik ritminiz, güneş ışığından büyük ölçüde etkilenir. Anahtar saatlerde gün ışığına çıkmak, vücut saatinizi daha hızlı ayarlamanıza yardımcı olabilir. Batıya seyahat ederken, sabahın erken saatlerindeki ışıktan faydalanın, öğleden sonraları ve akşamları kaçının.
Alkol ve kafeinden uzak durun. Kafein uyarıcıdır ve etkileri arzu edilenden daha uzun süre sürebilir. Ayrıca kafein yeni bir uyku rutinine girmeyi zorlaştırır. Alkol ise kan dolaşımını yavaşlatır ve uyku düzenini bozar. Alkol ve kafein yerine bol su tüketin. Su, baş ağrısından korunmanıza yardımcı olur.
BOL SIVI TÜKETİMİ BASINCI DAĞITIR
Uçuş sırasında genellikle kulağımızda orta dereceli bir konforsuzluk olur. Kulak içerisinde dolgunluk hissi ve uğultu hissedilir. Enfeksiyon, tıkanıklık, alerji, kirlilikten kaynaklanan tahriş ve çocukluk çağındaki kulak enfeksiyonlarından kaynaklanan skar oluşumu gibi fizyolojik sorunlar östaki tüpünü tıkayabilir. Uçuş sırasında esnemek veya yutkunmak kulaklarınızın açılmasını sağlayabilir. Ayrıca uçuş sırasında sıvı tüketimi yine östaki borunuzun açılmasını sağlayacağından kulaklarınızdaki basıncın dağılmasına yardımcı olabilir.