Bundan yirmi beş yıl önce, Başbakanlık Müsteşarı olarak dünyadaki Türk nüfusu ve özellikle Türkiye hinterlandındaki nüfus ile ilgili çalışmalar yapıyordum. Milletlerarası kuruluşların istatistiklerinde Irak'taki Türk sayısını 150 bin olarak görünce dehşete kapıldım. Bizim çalışmalarımıza göre o tarihte, yani 1980'li yıllarda Irak'taki Türkmen nüfusu asgarî 2 milyon civarında olmalıydı.
Birleşmiş Milletler Mülteciler Komiseri'ni çağırarak böyle bir yanlışlığın nasıl yapılabildiğini sordum. Muhatabım çantasından, Dışişleri Bakanlığı'na ait bir yazı çıkararak bana gösterdi. Yazıda, Irak'taki Türkmen sayısı 150 bin olarak bildirilmişti. Hayatım boyunca bu kadar mahcup olduğumu ve üzüldüğümü hatırlamıyorum. Özür dileyerek, 'Herhalde bir sıfırını sehven eksik yazmışlardır' dedim.
Bu anekdot, Türkiye'nin, sınırları dışında kalan soydaşlarını nasıl ihmal ettiğinin açık bir delilidir.
***
On senedir yazıp çiziyorum:
Türkiye, hudutları dışında yaşayan
Türkleri, bilhassa
Osmanlı tebaası soydaşlarını bilmek ve onların haklarını sonuna kadar savunmak zorundadır. Ne yazık ki son yüzyıllık dönemde bu hep ihmal edilmiş ve bin yıllık
Türkmen yurtları kendi kaderlerine terk edilmiştir.
Cumhuriyet döneminde takip edilen yanlış ve pasif dış politika yüzünden, bırakınız bu canlarımızla ilgilenmeyi, sayıları bile unutturulmuştur. Yurtdışındaki
Türklerden bahsetmenin suç sayıldığı o karanlık devir yüzünden, devlet kuruluşlarımız, hariciyemiz ve silâhlı kuvvetlerimiz, soydaşlarımıza yapılan zulümden haberdar dahi olmamıştır.
Bugün
Ortadoğu'da 10 milyondan fazla
Türk/ Türkmen yaşamaktadır.
Irak Türkmenlerinin sayısı, -peşmerge zulmü ve savaşa rağmen- 3 milyon 200 bindir.
Suriye Türkmenleri, nüfusun yaklaşık yüzde 20'sini teşkil eder ve 3.5 milyondur. Ayrıca,
Türkmen asıllı
Arapların sayısı da 3 milyonun üstündedir.
Türkler,
Suriye'de
Araplardan sonra ikinci büyük etnik gruptur.
Kürtlerin sayısı 2 milyon civarındadır.
Nusayri nüfusu ise 1 milyon 700 bini geçmez.
***
Geçen yazımda da belirttiğim gibi
Halep bir
Türkmen şehridir. Hâlen
Halep nüfusunun yarıdan fazlası
Türk'tür veya
Türk asıllı
Sünnî-Hanefi Araplar'dan meydana gelir.
Türklerin en fazla bulunduğu
Halep'te
Türklüğünü açıkça ilân eden 975 bin kişi yaşamaktadır.
Ortadoğu Stratejik Araştırmalar Merkezi'nin (
ORSAM) tespitlerine göre;
Halep,
Anadolu'dan önce
Türkleşen bir şehir olmuştur. 1906'da yayınlanmış
Halep Vilâyeti Salnamesi'nde yer alan
Türkçe mahalle isimleri şunlardır:
Hamidiye,
Aziziye,
Selimiye,
Akyol,
Altunboğaz,
Oğulbey,
Badırcık,
Balıbulgur,
Tatarlar,
Karaman,
Çukurcuk,
Çukurkastel,
Hamzakoy,
Hensebil,
Haraphan,
Şakirağa,
Şahinbey,
Saçlıhan,
Farfara,
Kazasker,
Kilise,
Küçükkilise,
Mahmutbey,
Müstadembey,
Harundere,
Almacı.
Bugün şehir merkezinde
Hüllük,
Kadıasker,
Hayderiyye ve
Eşrefiyye önemli
Türkmen mahalleleridir. Ayrıca
Halep bölgesinde toplam 145
Türkmen köyü mevcuttur.
Türkiye Türkleri'nin yüzde 80'lik kısmı
Halep üzerinden
Türkiye'ye girmiş ve
Anadolu'ya yayılmışlardır.
***
31 Temmuz tarihli
Milliyet Gazetesi'nde
Fikret Bila'nın
Dışişleri Bakanı Davutoğlu ile röportajını okurken beynimden vurulmuşa döndüm.
Davutoğlu,
'Halep nüfusunun yüzde 80'i Sünnî Arap, yüzde 10'u Kürt, kalanı Hıristiyan vb. unsurlar' diyor.
Fikret Bila'yı aradım; bana
Bakan'ın
Türkmenlerden de bahsetmiş olabileceğini söyledi.
Ben de
Davutoğlu'nun yüzde
'80'i Sünnî Arap ve Türkmen' dediğini ümit ediyorum. Kalan yüzde 10'luk
'vb. unsurlar' arasında
Türkmenleri kastettiğini zannetmiyorum.
Davutoğlu ile
Suriye ve
Türkmen meselesini daha önce de defaatle görüştük. Kendisi de
Taşkentli bir
Türkmen/ Yörük olan
Ahmet Davutoğlu'nun
Türkmenleri unutmuş olmasını havsalam almıyor.
Bu konuda
Davutoğlu'nun âcilen açıklama yapmasını bekliyoruz.