Milli Eğitim Bakanlığı tarafından, ortaokul ve liselerde ilk kez uygulanacak ortak sınav konusunu SODİMER Başkanı Prof. Dr. Levent Eraslan ile konuştuk. Alınan karar ile amaç, öğrenci gelişimini takip etmek, müfredatın uygulanmasında okullar arasındaki bütünlüğü sağlamak, ölçme değerlendirme açısından öğrencilerin geçerli ve güvenilir araçlar ile değerlendirilmesini sağlamak. Ortaokul ve liselerde "il ve ilçe çapında" ve "okul genelinde" sınavlar uygulanacak. Öğrenciler ülke genelinde de belli derslerden sınava girecekler. Bir merkeze bağlı olarak hazırlanacak olan bu sınavlar 6. sınıf Türkçe ve matematik dersleri, 9. sınıf Türk dili ve edebiyatı ile matematik dersleri ülkede ortak olarak yapılacak sınavlar.
Okullar ve ilçelerde ise kendi belirledikleri ortak günlerde sınavlarını yapabilecekler. Buna dair örnek sorular MEB tarafından yayımlandı. Bu değişikliklerin yapılmasında temel amaç, MEB tarafından bir izlemedeğerlendirme yapmak; il, ilçe ve okulların karşılaştırma yapılmadan sorunlarını tespit edebilmektir. Bu tespitlerin doğru yürütülmesi adına her ilde ölçme değerlendirme birim müdürlükleri kuruldu. Böylelikle genel bir değerlendirme yapılması sağlanacak.
BİLGİ EKSİKLİKLERİ
Ölçme ve değerlendirme sistemlerinin öğretmenler tarafından da bilinmesi diğer önemli bir husus. Öğretmenlerin soru hazırlama ve değerlendirme konusunda hizmet içi eğitim alması önem arz edecek. Hazırlanan ve uygulanan sınavlar sadece öğrenci başarısını yansıtmaz. Uygulanacak olan sınavların sonuçları, öğretmenlerin ve uygulayıcıların da hazır bulunuşluğunu ölçmesi bakımından da değerli. Böylece bu model ile ülkenin eğitim haritası da ortaya çıkarılmış olacak. Uluslararası sınavlarda yani PISA, TIMMS, PIRLS sıralamalarında ülke olarak sıralamamız aşağıdadır. Bu sınavlarda sorular analiz, sentez, değerlendirme yapabilme ve muhakeme becerisini ölçen niteliktedir. MEB tarafından yapılacak sınavların da, bu nitelikleri göz önünde tutması bekleniyor.
Ortak yapılacak yazılı sınavlar yine öğretim programına ve hedeflere uygun hazırlanacak. Fakat burada ezber bilgilerden ziyade okuduğunu anlama, analiz, sentez, değerlendirme becerilerine yönelik seyredecek. MEB daha önceki yıllarda ABİDE (Akademik Becerilerin İzlenmesi ve Değerlendirilmesi) sistemini hayata geçirmişti. Öğrencilerin eleştirel düşünme, problem çözme, yorum yapma becerileri açık uçlu sorularla ölçen sınavlar da uygulanmaya devam edebilir.
Ülkemizde yaşanan gerek salgın, gerekse deprem sürecinde öğrencilerin öğrenme eksikleri oluştu. SODİMER'in de vurguladığı gibi, öğrenme yoksulluğunu yani bilgi eksikliklerini MEB, bu sınavlar ile ölçmeyi amaçlıyor. Eksik kazanımların belirlenmesi ve bunların kazandırılması üzerine çalışmalar yapılması elzem. MEB'in aldığı ortak sınav kararı, doğrudur.