Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) liselere geçiş sistemi kapsamında merkezi sınav puanı ile veya sınavsız bir şekilde ortaokuldan liseye yerleştirme yapıyor. Sınavla öğrenci alan okullara yerleşen öğrenci oranı yüzde 10. Burada asıl önemli olan sınavsız yerleştirme. Ancak ülkemizde hep sınavlar konuşulduğu için sanki herkesin sınava girmesi gerekiyormuş gibi bir yanlış algı oluşturuluyor. Tabi burada da okullar arasındaki başarı farkı süreci olumsuz etkiliyor. Okul tipleri arasında başarı farkı bu kadar olmasa zaten öğrencilerin yüzde 90'nın sınavsız yerleşebildiği bir sistemde öğrencilerin sınavı zorlamalarına gerek de olmayacak.
Bakanlık bu konuda da son yıllarda çalışmalara başladı. Örneğin bakanlık bünyesinde ulusal izleme ve değerlendirme birimi kuruldu. Okullara yönelik yaptığı öğrenci başarı araştırmalarını bu birim yönetiyor.
Bakanlık 2019 yılında LGS sürecini çok iyi yönetti. 900 binin üzerinde öğrenci sınavsız bir şekilde tercih ettikleri liselere yerleşebildiler. 2019'da sınavsız yerleştirmelerde öğrencilerin yüzde 91'i tercihlerindeki ilk üç okuldan birisine yerleşti. Sınava girmeden yerleşen öğrencilerin yüzde 52'si de birinci tercihlerindeki okullara yerleştiler. Bu, sınavsız yerleştirmenin ve sürecin tamamının ne kadar iyileştirildiğinin bir göstergesini oluşturuyor.
Gelelim 2020 yılı LGS'ye. Bu sene ortaokul son sınıf öğrenci sayısı geçen yıla göre yaklaşık yüzde 40 arttı. Bu artış, 2012 yılında okula başlama ayında yapılan değişiklikler nedeniyle oluşan artışın 2020 LGS'ye yansıması. Aslında yine sınavlı okul kapasitesiyle ilgili bir sorun yok. Bakanlık bu konuda tutarlı davranıyor ve öğrenci sayısının yaklaşık yüzde 10'u kadar sınavlı okul kontenjanı oluşturuyor.

...ve bu yıl
Bu sene en büyük problem sınavsız okul kapasitesini oluşturabilme ile ilgili. Bir de özellikle son aylarda gündeme gelen depreme yönelik önlemler kapsamında illerde yıkılma veya güçlendirme kararı verilen okullar nedeniyle kapasite oluşturmak biraz daha zor olacak gibi görülüyor. MEB'de bu süreci yöneten ekibin başında MEB Bakan Yardımcısı Mahmut Özer var. Ekip çalışmalarına çok erken başladı. Süreci iller ile koordineli bir şekilde yönetiyorlar. Ben de, bu konudaki son durumu Sayın Özer'e sordum.
Özer şunları söyledi: "2020 yılında LGS kapsamında yerleşmesi gereken öğrenci sayısındaki artış nedeniyle bu sene süreci erken başlattık. İllerdeki mevcut kapasitemizi verimli bir şekilde kullanabilmek için ayrıntılı planlamalarımızı yaptık. İl yöneticilerimizle süreci koordineli ve yakın takipte yönetiyoruz. Mevcut artışı karşılayacak şekilde ek kapasite oluşturduk. Şu an itibarıyla bu konuda bir sıkıntımız yok. Şimdi il il mevcut kapasiteleri daha detaylı bir şekilde inceliyoruz. Tüm arkadaşlarımızla birlikte 2019 yılında olduğu gibi öğrenci ve veli memnuniyetini artıracak şekilde düzenlemelere öncelik veriyoruz. Bu ay sonuna kadar bu süreci tamamlayacağız."
Bakanlık aylardan beri yoğun çalışmasına devam ediyor. Süreci başarılı bir şekilde yönettiler. Her şey öngörüldüğü gibi. Sürpriz yok. 2020 LGS'de de bir sorun olacağını düşünmüyorum. Adaylar ve aileler rahat olsunlar.