Meslek, insanlara yararlı mal ya da hizmet üretmek ve karşılığında para kazanmak için yapılan, belli bir eğitimle kazanılan sistemli bilgi ve becerilere dayalı, kuralları toplumca belirlenmiş etkinlikler bütünüdür. Mesleki eğitim, toplumsal hayatın her alanında ihtiyaç duyulan mesleklerde kalifiye teknik elemanlar yetiştirilmesi için gerekli bilgi ve becerilerin verildiği eğitimdir. Mesleki eğitimin amacı, toplumun hedefleri ve iş çevrelerinin talepleri doğrultusunda bireylere belirli bir mesleğin gerektirdiği bilgi, beceri ve uygulama yeterliliklerinin kazandırılmasıdır.
Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) mesleki ve teknik eğitimde son bir yılda çok önemli adımlar attı. Mesleki ve teknik eğitim alanında sorunlar birer birer çözülürken sektörler de gelişmelerden oldukça memnun. Artık sorunlardan çok yeni projeler, yeni adımlar konuşulur oldu. Her gün ülkemizin farklı bir köşesinden bu alanda güzel bir gelişme haberi alıyoruz. Ben de bu gelişmelerin arka planını öğrenmek için değerli dostum, mesleki ve teknik eğitimden sorumlu MEB Bakan Yardımcısı Mahmut Özer ile konuştum.
54 alan ve 203 dalda mesleki ve teknik eğitim verdiklerinin altını çizen Özer eğitim verdikleri alanların tamamında sektörlerin güçlü temsilcileri ile iş birlikleri kurduklarını ifade etti. Eğitim verilen tüm alanlarda sektörle iş birliği kurulmamış alan kalmamış. Bu oldukça sevindirici. Ayrıca, iş birliklerinin boyutunu da değiştirmişler. Bakanlık artık sektörden okul binası istemiyor, süreçleri birlikte yürütmek istiyor. İş birlikleri başarılı öğrencilere burs verilmesini, öğrencilerin iş yeri eğitimlerine ve öğretmelerin iş başı ve mesleki gelişim eğitimlerine sektörün destek vermesini, müfredatın birlikte güncellenmesini ve mezunların istihdamına öncelik vermesini kapsıyor. Sektör temsilcileri de iş birliğinin kapsamından, süreçlerde aktif olarak yer almaktan oldukça memnun.
Mesleki eğitim tercih ediliyor
MEB, mesleki ve teknik eğitimin güçlendirilmesi için Aselsan ve İTÜ ile işbirliğine gitmiş. Kurdukları Aselsan Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi'nin yüzde 0,49'luk dilimden İTÜ Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi'nin ise yüzde 1,26'lık dilimden öğrenci almışlar. Dolayısıyla mesleki ve teknik ortaöğretime ilk kez yüzde 1'lik dilimden öğrenci tercih etmiş. Bu tip çeşitliliğin, uzun vadede mesleki ve teknik eğitimin öğrenci ve aileleri üzerindeki algısını da olumlu etkileyeceğini düşünüyorum.
Mesleki ve teknik eğitimde kalite, öğretmenlerin iş başı ve sürekli mesleki gelişim eğitimleri ile doğrudan ilişkili. MEB, bu yıl sektörlerle kurdukları güçlü iş birliklerinin ilk meyvelerini öğretmen eğitimi kapasitesinde almış. 2019 yılında iş başı ve mesleki gelişim eğitimi alan öğretmen sayısının bir önceki yıla göre 6 kat artmış. 2020 yılında 20 bin öğretmenin daha iş başı ve mesleki gelişim eğitimi alabilmeleri yönünde planlamanın da tamamlandığını belirten Özer, iki yılda mesleki eğitim alan ve atölye öğretmenlerinin yüzde 70'inin eğitiminin tamamlanacağını işaret etti.
Mesleki ve teknik ortaöğretimde döner sermaye kapsamında yapılan üretim ve hizmet gelirleri geçen yıla göre yüzde 40 artmış. Özer, bu yolla eğitim-üretim-istihdam ilişkisini güçlendireceklerini belirtti. Bu kapsamda öğrencilerin üretime katkıları ölçüsünde asgari ücrete kadar ücret de alabildiklerini, ayrıca öğrencilerin becerileri arttığı için mezun olduklarında istihdamlarının da kolaylaştığını ifade etti.