Kültürel öğeler, öğrenme süreçlerine nasıl dâhil edilir? Paris'teki üç bilimsel sunumunda, altı makalesinde, eTwinning'te kurucu olduğu projelerde, TÜBİTAK atölyelerinde, GESS TURKEY'deki konuşmasında milli öğelere rastladığımız, teoriyle pratiği, bilimle sanatı birleştiren; Final Okulları Oran Kampusu STEM+A Koordinatörü Seval Orak'a bu konuyu sordum.
Dünyadaki gelişmelerden uzak kalmamak için, eğitim bilimlerindeki güncel yaklaşımları yerel bir harmandan geçirerek derslere taşımak gerekiyor. Bunun için araçlarımız ne?
Geleneksel Türk mutfağımız, geleneksel oyunlarımız, el sanatlarımız, kültürümüze yön veren kişiler, örf ve adetlerimiz, vatanseverliğimiz gibi kök değerlerimiz, sözlü edebiyat ürünlerimiz, halk oyunlarımız...
Kültürün nesilden nesle taşınmasında ailenin yanı sıra okul da etkili rol oynar.
Yerel STEM Modeli çalışmasında geleneksel Türk sanatlarını (minyatür, kaligrafi, ebru, tezhip...) kullanan Seval hocanın öğrencileri Fen Bilimleri dersinde Mevlevi Felsefesinden yola çıkıp ney eşliğinde semazen gibi dönerek Dünya'nın dönüşünü, arapsaçıyla ülkemizin komşularıyla ilişkisini modellemekte.
Orta Asya'daki zekâ ve strateji oyunlarını teknolojiyle entegre şekilde oynayarak matematik temelini sağlamlaştırmakta. "Aç Kapıyı Bezirgan Başı", "Gral Baba" gibi Türk Cumhuriyetlerindeki geleneksel oyunlarla bilimin temel kavramlarını edinmekte, sözlü edebiyat ürünlerimizle bilimsel süreç becerilerini içselleştirmekte. Türk çini, kilim motiflerini çizerek alan hesabı yapıp kendi çizdiği motiflerin alanlarını karşılaştırmakta.

Projede ben de varım
Japonya'da problem çözmede kullanılan evrensel Donguri tekniği gibi teknikleri, kodlama ve robotiği milli kültürümüze yön veren karakterlerle hocamız uyguluyor. Paris'te kaldığı süreçte Türk mutfağını özlemiş ve öğrencilerinde geleneksel Türk mutfağıyla matematik okuryazarlığı geliştirerek diğer ülkelere Türk mutfağını tanıtmayı hedeflemiş. Yurtdışı sunumlarında eğitim bilimleri uzmanlarının ilgisini; evrensel kriterde ama kültürel öğeler içeren ders tasarımlarının daha çok çektiğini gözlemlemiş. Öğretmenimiz kültürün, bir ulusun varlığını sürdürmek için en önemli araçlardan biri olduğunu dile getirmiş.
Bu bağlamda Seval Orak hocamızın, Milli Eğitim Bakanı Müşavirimiz Dr. Adem Çilek ile kurucusu olduğu, ülke genelinde yürüttüğü "Türk Cumhuriyetlerindeki Geleneksel Oyunların Temel Derslere Uyarlanması" projesine ben de dahil oldum.
Bu proje sayesinde, benim gibi eğitimcilerin derslerdeki konulara uyarladığı yöresel oyunları öğrenciler oynayarak öğrenecek.
Yurtdışındaki öğretmenlere de bu oyunları, evrensel kriterleri gözeterek tanıtacağız.