Bir kitabın somut olarak ortaya çıkıp öğrenciye ulaşması belli aşamaları gerektiriyor. Öncelikle yazarlar, büyük çaba ve uzun araştırmalar sonucu kitabı ortaya koyuyor. Kitap hazırlanırken öğretim programlarındaki kazanımlar, MEB'in veya ÖSYM'nin yaptığı sınavlar en ince ayrıntısına kadar inceleniyor. Dizgi aşamasında kitabın sayfa düzenine, görsele dayanmasına, öğrencinin kolay öğrenmesini sağlamasına dikkat ediliyor.
Bu konuyu, Limit Yayın Grubu Editörü Feyzullah Çelikbağ ile değerlendirdik.
Kitap, dizgiden sonra öğretmenlerden oluşan bir komisyonca inceleniyor, soru bankası ise ayrıntılı şekilde çözülüyor. Kitapta yer alan yazım, noktalama ve akademik hatalar düzeltiliyor. Buna "kırmızı kalem aşaması" denir. Ardından kitaplar öğrencilere çözdürülüyor; böylece öğrenciye uygunluğu da denetleniyor. Bu aşamadan sonra kitabı yazarı kontrol edip editör ve dizgi şefine teslim ediyor ve matbaaya gönderiliyor.
Günümüzde eğitim-öğretimin amacı, bilgi vermenin ötesine geçti. Artık sadece bilen değil, bilgiyi kullanabilen bireyler yetiştirmek gerekiyor.
Yenilenen öğretim programları bu amaçla düzenleniyor. Sınavlarda da sadece bilgi değil, bilgiyi kullanabilme becerisi ölçülüyor. Nitekim MEB'in ve ÖSYM'nin yayımladığı örnek soru tiplerinde bu durum açıkça görülüyor.
Yeni anlayış şekli
Fen bilimlerinde deneysel çalışmaların önemi arttığı için değişkenler arasındaki ilişkinin kurulması isteniyor. Böylece öğrencinin yorum gücü önplana çıkarılıyor. Bu bilim insanlarından istenen özelliktir. Özellikle matematik branşında görsellik ağır basıyor; şekilli ve tablolu mantıksal sorular ön plana çıkıyor. Bu soru tipleri adayların bilgiyi kullanıp sonuca ulaşabilme, mantıksal çıkarımlarda bulunabilme, yorumlama ve akıl yürütme becerilerini tartıyor.
Bence, yayın grupları öğretmen kadrolarıyla eğitim-öğretim programını, programın kazanımlarını ve amacını doğru biçimde yansıtmalı. Özellikle, öğrencilerin eleştirel ve yaratıcı düşünme becerilerini geliştirecek soru tiplerini üretmeye gayret etmeli. MEB ve ÖSYM, son zamanlarda hazırladığı sorularda özellikle matematik, fizik gibi branşlarda uluslararası sınavları dikkate alıyor. Yayıncılar da bu sınavları sürekli takip etmeli.
Hazırlanan soru ve etkinlikler de eleştirel düşünme becerilerini geliştirecek şekilde üretilmeli.
Önemli olan, eğitim ve öğretimde çağın gereklerini yakalayabilmektedir. Bunun için eğitim-öğretimdeki tüm gelişmeleri yakından izlemek gerekiyor. Hazırlanan ürünlerin içerik açısından siyasi, dinî ve etnik bakımdan herhangi bir görüş ve düşünceyi yansıtmamasına özen gösterilmeli. Kitabın içeriği, sadece kazanımların ölçülmesini kapsamalıdır.