YÖK'ün yaptığı son değişiklikleri, değerli dostum ve Nişantaşı Üniversitesi İcra Kurulu Üyesi Burak Kılanç'la masaya yatırdık. 2016 ÖSYS sürprizlerle üniversite adaylarının karşısına çıktı. Herkes 6 Ocak 2016'da başlayacak YGS başvurularına hazırlanırken, 1 Ocak'ta YGS baraj puanının 140'tan 150'ye çıktığı açıklandı. YÖK'ün yükseköğretimde kaliteyi artırmaya yönelik hamlelerini sıkça görüyoruz. Baraj puanının artırılması da kalite odaklı bir adım. Son yıllarda liseden gelen öğrencilerin akademik bilgi düzeyinin çok düşük olduğu üniversite hocalarınca dile getiriliyordu. Baraj puanının artması üniversitelerin hoşuna gidecek.
Üniversite adayları ve eğitim dünyası baraj puan artışına odaklanmışken, 5 Ocak günü ÖSYM web sitesinde 2016 ÖSYS kılavuzu yayımlandı. Kılavuzda Tablo 3a ve 3b'ye baktığımızda ek puan uygulamasının kalktığını gördük. Bu beklenen bir şeydi, zira 2012 tarihli bir genelge ile önceden duyurulmuştu. Ancak herkes için şaşırtıcı olan 30/3/2012'den önce liseye kaydolanların ek puandan faydalanmaya devam etmesi oldu. Bunun fırsat eşitliğini zedelediği tartışmaları sürüyor. Örnek gerekirse, 2010'da öğretmen lisesine kaydolup 2014'te 90 diploma notuyla mezun olmuş biri, 2016 Temmuz'da öğretmenlik bölümlerini tercih ederse okuldan gelen puanı 81 olacak. Oysa 2016'da aynı liseden yine 90'la mezun olacak bir adaya okuldan sadece 54 puan gelecek. Aradaki 27 puanlık fark, kolay kapanacak gibi değil.
Bu noktaya nasıl gelindiğini hatırlayalım. Yükseköğretime geçişi 2547 sayılı kanunun 45. maddesi tanımlar. Kamuoyunda 4+4+4 diye bilinen kanun ile 2012'de, 2547'nin 45. maddesinde yapılan değişiklikle ek puan uygulaması 45. maddeden tümüyle çıkarılmıştı. Herkesin beklentisi ek puan uygulamasının 2016 ÖSYS kılavuzundan da tümüyle çıkarılması idi. Ancak böyle olmadı. Eski mezunlar, yeni mezun olacaklara kıyasla yarışa önde girecek. Bu yargıda sıkıntı yaratabilir.
Bu gelişme hararetle tartışılırken, 7 Ocak günü YÖK, ek puan tartışmasına yeni bir boyut kattı. Ek Puan uygulamasının YÖK'ün yetkisi dahilinde olmadığını, mezun öğrencilerin eğitim aldıkları alanlara yönlendirilmesi için kanuni düzenleme gerektiğini vurgulayan YÖK, Mesleki ve Teknik Ortaöğretim kurumlarından mezun olanlara artı puan verilmesi konusundaki olumlu görüş ve önerilerini Milli Eğitim Bakanlığı'na ilettiğini bildirdi. 8 Ocak'ta Anadolu Ajansı'nın geçtiği habere göre ise, YÖK'ün bu önerisi meslek liselerinden MYO önlisans programlarına sınavsız geçişin kaldırılmasını da içeriyor.
Şimdi top MEB'de. Bakanlık, YÖK'ün bu önerisini dayanak kabul edip, 2547 sayılı kanunun 45. maddesini değiştirecek süreci başlatabilir. Bu değişiklik 2016 ÖSYS tercih dönemi öncesinde yapılırsa, ek puan uygulaması sürer; yukarıda bahsettiğimiz haksızlık ortadan kalkar. Değişiklikle, sınavsız geçiş 45. maddeden çıkarılırsa, bu da pek çok tartışmayı beraberinde getirecektir.