Tercih döneminde ODTÜ'nün televizyon kanallarına verdiği tanıtım reklamı tartışmalara neden olmuştu. Reklamın yasaklanacağı yönünde görüşlere karşı, YÖK hukuk müşavirliği yaptığı araştırma sonucu, mevzuata aykırı bir durumun olmadığını belirtti. Bence de doğru bir görüş. Ancak burada yapılan yanlış, televizyonda tanıtım reklamının ülkemizde 167 üniversitemize yasak gibi düşünülürken, bir üniversitemize serbest olmasıydı. Kısacası bir çifte standart söz konusuydu. Ya da ODTÜ, 2547 sayılı yasada, sağlık sektöründeki reklam yasağı gibi, tanıtım faaliyetlerini yasaklayan bir ifadenin olmadığını iyi araştırmıştı.
Ülkemizde televizyon izleme oranı yüzde 90'ların üzerinde. Televizyonun insanlarımız üzerindeki etkisi ve gücü yadsınamaz. Dağınık kitlelere, ulaştırmak istediğimiz mesajların, en doğru şekilde ulaştırma yollarından biri olan televizyonun, üniversiteler başta olmak üzere eğitim sektörünce tercih edilen bir kitle aracı olmasını yanlış bulmuyorum.
Yasak var mı, yok mu?
Kitle iletişim araçları yardımıyla mevzuata aykırı olmadığı sürece paylaşımında bir sakınca görmüyorum. Üniversitelerin en önemli ürünü mezunlarıdır. Tüm çalışmaları, kaliteli mezun yetiştirmeye yöneliktir. İş dünyasındaki arz talep dengesinde, üniversitesine talebi artırır. Bu üniversite için bir farklılıktır. Üniversitelerin bu amaca ulaşmaları için yaptıkları reklam değil tanıtımdır. Her ne kadar, Ticaret Kanunu'nda bulunan haksız rekabet gibi düşünülebilir ise de, bir üniversitenin kendisini tanıtması kadar doğal bir şey olamaz.
Üniversite reklamları için yazılı ve sözlü basında yasak yok. Televizyon için bir yasak var mı, yok mu o da tam belli değil. Bıraksınlar üniversiteler özgürce hareket etsin. Bu kurumların özgürlüğü kısıtlanmasın.
RTÜK'te yasak yok gibi
Üniversitelerin öğrenci bulabilmesi için her türlü tanıtıma ihtiyacı var. Araştırdım, RTÜK mevzuatı açısından üniversitelerin yasal olmayan reklamı söz konusu değil. Ancak, yasada yer alan yayın ilkeleri ve reklamlarla ilgili genel düzenlemeler, üniversite reklamları için de geçerli. Kurumlar, kendi mevzuatları çerçevesinde konuyu değerlendirecekler. Benzer bir durum, Özel Öğretim Kurumları Kanunu'nda, "Denetim, reklam ve ilanları" başlıklı 11'inci maddede düzenlenmiş. Kurumlar, ancak amaçlarına uygun tanıtıcı mahiyette reklam verebiliyorlar. Bu reklamlarda gerçeğe aykırı beyanlarda bulunamazlar ve televizyonda reklam yapamazlar. Ancak, burada özel öğretim kurumları, kanundaki tanımlarda yer aldığı gibi, devlet ya da vakıf üniversitelerini kapsamıyor. Bence bu çağda, reklamın gazetesi radyosu, interneti ve televizyonu olmamalı. Yeter ki yasalar çerçevesinde doğru denetlensin. Üniversitelerin yeni tanıtım dönemi, kısa bir süre sonra başlayacak. Bu konuda YÖK ve RTÜK net açıklama yapmalı.
