İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kalp Göğüs ve Damar Cerrahisi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kürşat Bozkurt; kalp sağlığıyla ilgili okurların sorularını yanıtladı:
* Kalbimi koruyucu besinler hangileri?
Akdeniz tipi olarak adlandırılan, meyve ve sebzeden zengin düzenli bir diyetle beslenen kişilerin, özellikle kalbe yaralı diye bir besini almalarına gerek kalmaz. Balık etinin içerdiği omega-3 yağ asitleri, kanın akışkanlığını artırır. Kolesterol düşürücü etkisinden dolayı kalp-damar hastalıklarından korur. Brokoli, kalp-damar hastalıklarının ve kanserin önlenmesinde yardımcı olur. Baklagiller, kolestrolü düşürür ve kalp-damar hastalıklarından korur. Cevizin kolestrol düşürücü etkisi de içerdiği omega-3 yağ asitlerinin etkisi sonucundadır. Kanın akışkanlığını arttırarak, kolesterolü düşür. Çilek, enginar ve karnabahar hep koruyucu maddeler içerir. Görüldüğü gibi; dengeli beslenme ile vücut için gerekli maddeler rahatlıkla alınabiliyor.
HAP YERİNE MEYVE-SEBZE
* Antioksidan kavramı son zamanlarda çok tartışılıyor. Gerçekten yararları var mı?
Vücudumuz; besinlerden enerji üretirken, serbest radikalller denilen maddeleri de üretir. Bu serbest radikaller dokuların erken yaşlanmasına sebep oluyor. Serbest radikallerin negatif etkilerini gidermek için vücudumuz antioksidanları kullanır. Bunlar yiyeceklerde bulunan bazı vitaminler, mineraller ve enzimlerdir. Ancak kalp ve diyabet gibi hastalıkları önlediğine inananılan antioksidan hapların sağlığı düzelttiğine dair sağlam bilimsel kanıtlar yok. Vücuda antioksidan sağlamanın en iyi yolu sebze ve meyve yemek!
* Check-up ne kadar sık yapılmalı?
Kalp için check-up ne sıklıkla yapılmalı konusunda görüş birliği yok. Yılda bir kez uygun olabilir. Son zamanlarda geliştirilen çok kesitli bilgisayarlı tomografiler ile atardamar içine girilmeden kalp damarlarının anjiyografisi çekilebiliyor. Böylece erken dönemde kalp damarlarındaki sorunlar anlaşılabiliyor. Tarama amaçlı olarak bu testin değeri yüksek.
HER GÜN 1 BEBEK ASPİRİNİ
* Çok sıcak bir yaza giriyoruz; önerileriniz neler?
Öncelikle bebek aspirini kullanılmalı. Bu eski ve ucuz ilaç, kalp hastalıklarından korunmada son derece faydalı. Bebek aspirini ile kalp damar hastalıklarından ölüm oranı dörtte bir oranında azalıyor ve mutlaka kullanılmalı. Hayvansal yağ içermeyen bir diyet ve düzenli egzersiz mutlaka gerekli. Özellikle ailede kalp hastalığı olan kişiler bu önlemlere daha da dikkat etmeli. Kanda CRP değerinin yüksek olması; kişinin enfeksiyon benzeri başka bir sorunu yoksa kalp damar hastalığı için önemli bir risk. Bu hastalara günümüzde kolesterol düşürücü ilaçlar öneriliyor. En ufak bir şüphe varsa bilgisayarlı tomografi cihazları ile yapılan sanal anjiyografi yapılmalı. Ayrıca aşırı sıcağa dikkat!
* Hangi yaş grubundan sonra sık kontrol önem taşıyor?
Sigara içen ve hayvansal yağ alışkanlığı olan her bireyin n0 yaşından sonra, kadınlarda özellikle menopoz dönemi sonrası ve erkeklerde 55 yaş sonrası dönemde kontrol çok önemli.
* Annemi ve babamı kalp krizinden kaybettim ve yaşım 30; her gün asprin içmeli miyim?
Erkekler başta olmak üzere her bireyin 30 yaşından sonra bebek asprini kullanması hayli yaralı. Mide sorunları olanlar ise mide koruyucu ilaçla beraber alabilir. Bunun dışında kolesterol düşürücü ilaçların hayatı uzattığına ilişkin sağlam veriler oluşmaya başladı.