İsrail'in Filistin halkına uzun yıllardır uyguladığı sistematik zulüm, Hamas'ın 7 Ekim'deki saldırısından sonra zirveye ulaştı.
İsrail'in 7 Ekim'den bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda en az 11 bin 500'ü çocuk, 8 bini kadın olmak üzere 27 bin 131 Filistinli öldürüldü, 66 bin 287 kişi yaralandı.
Sadece Müslümanlar değil, neredeyse her dilden her ırktan yüz milyonlarca insan İsrail'in insanlık dışı saldırılarına tepki gösteriyor. Dünyanın birçok yerinde gösteriler yapılıyor.
Türkiye devleti ve aziz halkımız da bu savaşın durması ve Filistin halkına yardım konusunda elinden ne geliyorsa yapıyor.
İsrail'e karşı gösterilen tepki yöntemlerinden birisi de İsrail'e destek verdiği düşünülen büyük küresel markaları boykot etmek.
Bu yazının hedefi boykot edenleri eleştirmek ya da markaları savunmak değil!
Boykot demokratik bir haktır, insani bir tepki gösterme yöntemidir. Ama ortada büyük bir bilgi kirliliği ve boykot edilmeyi hak etmeyen markalar da var!
Belki hatırlayanlar olabilir; 26 Ekim 2023 tarihli,'Coca-Cola, Filistin'de ne yapıyor?' başlıklı bir yazı yazmıştım.
O yazıda toplumumuzda Coca-Cola'nın İsrail markası olduğuna dair yanlış bir algı olduğunu... Coca-Cola'nın yüzde 100 halka açık bir şirket olduğunu... Dolayısı ile Coca-Cola'nın tek bir sahibi olmadığını... Ve bugün şirketin 230 binin üzerinde hissedarı bulunduğunu belirtmiştim.
5 FABRİKA, 7 DAĞITIM MERKEZİ!
Yine aynı yazıda Coca-Cola'nın Filistin'de yatırım yapan ilk ve en büyük global şirket olduğunu... Şirketin Ramallah, Tulkarim, Jericho ve Gazze'de bulunan 5 fabrikası olduğunu ve yedi dağıtım merkezinde 970'nin üzerinde Filistinliye istihdam sağladığını... Şu anda Filistin'de en büyük 3. işveren ve en büyük 5. yatırımcı olduğunu da belirtmiştim.
Coca-Cola'nın faaliyetlerinin oluşturduğu ekosistemin istihdam üzerindeki dolaylı etkisini de hesaba katınca şirketin istihdama olan etkisi, mevcut istihdamın 10 katı gibi bir rakama ulaşıyor.
Bu rakamlar Filistin ekonomisi için çok şey ifade ediyor!
Coca Cola ayrıca Filistin Kızılay ve kan bankası ile düzenli kan bağışı kampanyaları yapmanın yanı sıra, ambulans ve tıbbi malzeme desteğiyle de insani yardım çalışmaları gerçekleştiriyor.
Coca-Cola Sistemi, Filistin'de kadın ve çocuklar için 11 devlet hastanesinde, kütüphane kurmanın yanı sıra, oyun ve bilgisayar desteği sağladı.
44 farklı köydeki 44 okula bilgisayar laboratuvarı kuruldu ve bilgisayardan okul malzemelerine, tabletlere binlerce yardımda bulunuldu.
Acaba Ramallah, Tulkarim, Jericho ve Gazze'de yaşayan bir Filistinliye Coca-Cola'yı boykot ediyoruz deseniz size ne der?
***
BOYKOTUN TÜRKİYE'YE ETKİLERİ
Toplumumuzda Coca Cola denince akla ABD'li şirket geliyor ama The Coca-Cola Company markalarından oluşan gazlı ve gazsız içeceklerin üretim, satış ve dağıtımını gerçekleştiren Anadolu Grubu'nun hakim ortak olduğu bir de Coca-Cola İçecek (CCI) şirketi var.
Bazı Sabah yazarlarıyla CCI'nın Bursa Kestel'deki fabrikasına yaptığımız ziyarette Türkiye'den Çin'e kadar 33 fabrikasıyla 11 ülkede Türk bayrağını dalgalandıran şirketin yakında 12. ülke olarak Bangladeş'te faaliyet göstermeye başlayacağı açıklandı.
AG Anadolu Grubu Holding İcra Başkan Yardımcısı Burak Başarır, "Türkiye'de 10 fabrika ve 3 meyve işleme tesisimizle yalnızca sanayi ve hizmet sektörlerinde doğrudan ve dolaylı olarak yaklaşık 47 bin kişiye istihdam sağlıyoruz. Çiftçi tedarikçilerimiz dahil edildiğinde Türkiye'de 219 bin kişi, ekonomik etki alanı olarak yaklaşık 1 milyon kişi için geçim kapısıyız" dedi.
Şirketin 2017'den 2021 yılına kadar geçen zamanda devletin hazinesine 42.7 milyar TL vergi ödediğini belirten Başarır, dört yılda ihracata 549 milyon dolar, net dış ticarete de 348 milyon dolar katkı sağladıklarını söyledi.
Ve ekonomiye her 1 TL'lik katkılarının 9.5 TL olarak geri döndüğünü açıkladı.
1.6 MİLYAR DOLAR YATIRIM
Türkiye'de 20 yılda 1.6 milyar dolar yatırım yaptıklarını vurgulayan Başarır, Türkiye'nin dışında Pakistan, Kazakistan, Irak, Özbekistan, Azerbaycan, Kırgızistan, Ürdün, Tacikistan, Türkmenistan ve Suriye'de 10 binden fazla çalışanla faaliyet gösterdiklerini belirtti.
Özetle Coca-Cola'ya yapılan boykotun Türkiye'de 219 bin kişiye ekonomik etki alanı olarak yaklaşık 1 milyon kişiye etki ettiğini söyleyebiliriz.
***
TUNCAY ÖZİLHAN'IN BOYKOT YORUMU
Türkiye sermayeli bir şirket olan Coca-Cola İçecek bugüne kadar devam eden boykot karşısında sessiz kalmayı tercih etti.
Genelde büyük şirketler insanların protesto ve boykot haklarına saygı duyarlar, süreci sükûnetle takip ederler.
Ama artık sosyal medya çağında yaşıyoruz en küçük bir bilgi kirliliği büyük manipülasyonlara yol açabiliyor.
Bu noktada Anadolu Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Tuncay Özilhan'ın boykotla ilgili ilk kez yaptığı açıklama önemli.
Özilhan'ın yorumu şöyle:
"Boykot demokratik bir haktır ancak biz yanlış bilgilere dayanarak bu gündemin parçası olduğumuz için üzgünüz.
Coca-Cola İçecek bir Türk şirketidir. Sermayesi Türklere aittir, yöneticileri Türk'tür ve tedarik ettiği malzemeleri, soğutucu dolaptan kasasına ve diğer hammaddelere kadar Türkiye'den sağlamaktadır.
Coca-Cola İçecek ekosistemi sadece Türkiye'de 1 milyondan fazla insana katkıda bulunmaktadır. Sadece Türkiye'de değil, faaliyet gösterdiği Türkiye'den Çin'e kadar olan coğrafyadaki 11 ülkedeki tesislerinde Türk bayrağını dalgalandırmaktadır.
Her faaliyet gösterilen coğrafyada sadece Coca-Cola İçecek değil çeşitli sektörlerdeki diğer Türk şirketlerinin yatırımlarına da önayak olmaktadır."
TÜRKİYE BÜYÜK ABİ!
Özetle boykot demokratik bir hak. İnsanlar, Filistin'e yapılan zulme tepki göstermenin yollarından biri olarak boykotu da deneniyor.
Filistin ve Türkiye'de birçok insana iş imkanı sunan, ekonomilere devasa katkıda bulunan, Filistin halkına birçok insani yardımda bulunan bazı Türk şirketleri boykot edilmeyi hak edip etmedikleri ve boykotların yol açtığı ekonomik zararlar da hesaba katılmalı.
Ve sosyal medyada oluşan büyük bilgi kirliliği doğru değerlendirilmeli.
Türkiye devletinin şirketleriyle de birlikte bölgesindeki Türk ve Müslüman ülkeler tarafından 'Büyük abi' olarak görüldüğü ve örnek alındığı unutulmamalı.