"1 Ocak itibarıyla internet üzerinden yapılan alışverişlerdeki ürün iadelerinde, ürün ayıplı mal olarak değerlendirilmedikçe kargo iade ücreti tüketiciler tarafından ödenecek." Bu haber, dün sosyal medyada çok tartışıldı oysa bu düzenlemenin yürürlüğe girme tarihi 2025'e ertelendi.
Ama tüketici haklarını ilgilendiren çok önemli bir karar olduğu için şimdiden tartışmakta fayda var!
Bu değişikliğe gerekçe olarak genelde iade uygulamasının suiistimal edilmesi gösteriliyor.
Örneğin sekiz tane farklı renk, bedende elbise alıp yedisini iade edenler oluyor.
Ya da karşılaştırma yapmak için aynı ürünü farklı markalardan sipariş edip çoğunu geri yollayan, hatta gelen ürünü Instagram'a fotoğrafını paylaşıp geri yollayanlar oluyor!
Öte yandan tüketicinin beğenmediği ürünü iade etmesi en doğal hakkı! İlla müşteri aldığı ürünü beğenmek zorunda mı?
Aslında tüketici olarak belki beğenmeyeceğiniz bir ürünü alarak ekonomik bir risk alıyorsunuz. Bu riski azaltmak için de tüketicilere 14 günlük koşulsuz cayma hakkı sağlandı.
Ancak 2025 yılında müşterinin cayma hakkı ücretsiz kargo iadesi uygulamasına son verilerek zorlaştırılacak!
REKABET EDEMEZLER!
Aslında 'cayma hakkı' alışveriş sektörünün büyümesini sağlayan en önemli uygulamalardan biri. İnsanlar bu hak sayesinde mağazalara gitmemeye başladı.
İnternet alışverişi büyüyünce mağazalar yavaş yavaş kapandı!
Artık bazı ürünler sadece internette satılır hale geldi!
Alınan ürün fiziksel olarak görüp değerlendirilemeyecekse bunda müşterinin günahı ne?
Sistemi suiistimal edenler, sürekli bir üründen fazlaca alıp geri iade edenler belirlenir ve onların iadesi kabul edilmez. Bu basit yazılımlarla halledilecek bir sorun!
Ayrıca iade edilen ürünün ayıplı mal olup olmadığının değerlendirilmesi nasıl yapılacak! Küçük defolu ürünlerde ayıplı mal tartışması daha çok yaşanır!
Nasıl olsa ücretsiz iade kalktı diye defolu ürün satanların da sayısı artabilir!
Özetle pire için yorgan yakmaya değmez!
Ücretsiz kargo iadesine son vermek tüketicinin ürünü beğenmeme hakkını elinden almak, adil değil!
Ayrıca bu düzenleme ücretsiz iade seçeneğini daha kolay sunacak büyük şirketlere yarayabilir!
Böylece Anadolu'dan İstanbul'a ürün yollayan küçük işletmelerin büyük şirketlerle rekabeti zorlaşır!
Özetle bu e-ticaret düzenlemesini tartışmalıyız!
***
ZEYTİNYAĞI MAFYASI!
Küresel ısınma ile birlikte başta İspanya, Yunanistan ve İtalya olmak üzere Akdeniz'de zeytinyağı üretimi yüzde 41 azaldı.
Öte yandan yaşam süresini uzatan Akdeniz diyetinin başkahramanı zeytinyağına talep her yıl artıyor.
Dünyanın en özel sızma zeytinyağlarının fiyatı çok yükselince Avrupa'da sahte zeytinyağı mafyası türedi, iyi mi?
ABD'de litresi 30 dolara kadar çıkan zeytinyağını ayçiçeği, kanola ve hatta gaz yağı ile karıştırarak satıyorlar.
CNN'in haberine göre sadece geçen ay İspanya ve İtalya'da AB'nin kolluk kuvveti Europol bu tür bir suç çetesiyle bağlantılı 11 kişiyi tutukladı, yaklaşık 260 bin litre sızma ya da natürel sızma zeytinyağına el koydu.
Ele geçen yağın 'tüketime uygun olmadığı' açıklandı.
Yunanistan ve İtalya'da suç çeteleri ve hırsızlar, motorlu testerelerle zeytin ağaçlarındaki zeytin yüklü dalları kesip çalıyorlar. Zeytin depolarında hırsızlık olayları artıyor!
Çünkü zeytinyağı fiyatları yüzde 80 arttı!
Türkiye'de ise geçen yıl yüzde 79 tarihi bir artışla zeytinyağında 421.7 bin ton üretim gerçekleşti.
Ama bu yıl ülkemizde zeytinde 'yok yılı' (üretimin azaldığı) dönemi yaşanıyor. Dünyada zeytinyağı fiyatları uçunca geçen yıl 74 lira olan alım fiyatı bu sezon 295 liraya yükseldi.
Market raf fiyatı ise litrede 350- 400 TL'ye yükseldi. Bu yıl 'yok yılı' ise seneye fiyatlar daha çok artabilir.
Tarım ve ticaret bakanlıklarının şimdiden ülkemizde zeytinyağı kıtlığı yaşanmaması, halkın sahte ya da sağlıksız zeytinyağı tüketmemesi için önlem almalarında fayda var!
***
PETROL DEVLERİ ÖFKELİ
Hep elektrikli otomobilleri konuşuyoruz ama motosiklet piyasasında da büyük bir dönüşüm yaşanıyor.
Özellikle Asya ve Afrika kıtasında çok fazla kullanılan iki ve üç tekerli motosikletlerde elektrikli modellere geçiş var. Bloomberg'in haberine göre Kenya, Ruanda, Endonezya ve Tayland'da birçok şirket, petrol tüketen motosiklet taksileri bataryalı taksilerle değiştirmek için yarışıyor.
Hindistan'da bu yıl satılan ve tescil edilen yeni üç tekerlekli araçların yarısından fazlası elektrikli.
Ve bu durum petrol devlerini çok kızdırıyor! Çünkü bu durum petrol talebini bu yıl günde 1 milyon varil azalttı.
Elektrikli küçük araçlar çevreye kirli gaz salmadığı ve gürültü kirliliğini azalttığı için de tercih ediliyor!
Elektrikli motosikletlerde Çin pazara hakim durumda.
Çin'in yerli otomotiv markaları da küresel otomotiv devlerinin önüne geçmeye başladı. Fosil yakıtlı araçlardan elektrikli araçlara dönüşüm en çok Çin'e yaradı.
Bu noktada TOG'un ne kadar önemli bir yatırım olduğu ortaya çıkıyor. Umarım Türkiye, iki ve üç tekerlekli küçük elektrikli araçlarda da TOG benzeri büyük bir yatırım yaparak yerli markalar yaratır.
***
KURTLAR VADİSİ MOTİVASYONU!
Hakem Halil Umut Meler'e yumruklu saldırıda bulunan Faruk Koca'nın başkanı olduğu Ankaragücü takımının futbolcuları, her maçta sahaya 'Kurtlar Vadisi' dizinin Cendere müziğiyle geliyormuş, iyi mi?
Bu müzik motivasyon etkisi yaratacak tempoya ve melodiye de sahip değil. Bu müziği dinleyen efkarlanır, sigara yakar!
Demek ki, Türkiye Futbol Federasyonu'ndan da biri çıkıp "Bu müzikle yanlış anlaşılırsınız" dememiş!
Motivasyon müziği 'Cendere' olan bir kulübün başkanının hakeme saldırmasına da şaşırmamak lazım! Saçma sapan işler!
***
Altyazı
"Anlamak için, kendimi yok ettim. Anlamak, sevmeyi unutmaktır." (İklimler)
