Geçtiğimiz hafta marketleri dolaştım. Uygun fiyata satış yaptığı söylenen üç market zincirinde, aynı gün ayçiçek yağına zam geldi. Tesadüfe bakın ki, hemen hemen aynı kalitede üç farklı markanın 5 kiloluk ayçiçek yağının fiyatı 74.90 TL oldu.
Bu üç market zincirinden ikisinde farklı markaların benzer kalitedeki 5 kiloluk un fiyatı da aynıydı; 25.50 TL. Yine bu iki markette, farklı markaların benzer kalitede litrelik sütlerinin fiyatı da aynıydı: 5.90 ve 6.50 TL.
Durun bitmedi! Tesadüfe bakın ki, bu iki markette benzer kalitede farklı markaların 5 kiloluk şeker fiyatı da aynı; 26.50 TL!
Halk arasında daha pahalı olduğu düşünülen iki market zincirine de uğradım. Bu marketlerin paketleyip kendi marka isimlerini koydukları 5 kiloluk şeker de 26.50 TL'den satılıyordu.
Bu alışverişten çıkardığım ders şu; Türkiye'de dar ve orta gelirli sınıfa hitap ettiği düşünülen marketler arasında temel gıda ürünlerinde rekabet yok. Fiyatlar ya aynı ya da birbirine çok yakın! Detaylı bir araştırma yapılırsa fiyatı aynı olan birçok ürün ortaya çıkabilir! Hani serbest piyasa vardı!
Bence ülkemizde ucuz olduğu algısı oluşan bu market zincirleri, yurt dışındaki marketler gibi vatandaşa büyük fiyat avantajları sunmuyorlar.
Ülkemizde farklı marketlerde farklı markaların yağ, süt, şeker ve un gibi temel gıda ürünlerine aynı dönemde, aynı oranda zam yapılması ve fiyatların kuruşu kuruşuna aynı olmasının tek bir izahı olabilir; ortak fiyat belirliyorlar!
Daha önce de yazdım: Bizdeki sorun market zincirlerinin her sokağa girecek şekilde yayılması ve tekelleşmeleri. Gücü ele geçirince 'oligopol' bir piyasa oluşturdular. Ortak fiyat belirliyorlar. Böylece müşteri lehine olan fiyat kırma politikasına ve rekabete gerek duymuyorlar.
Bu ortak fiyat belirleme politikasından kaybeden taraf ise ,dar ve orta gelirli vatandaş oluyor.
Türkiye Tarım Kredi Kooperatifi Marketleri, kâr hedefi gütmemeli. Eskinin KİT'leri gibi zarar etmeyi göze almalı. Bu zararına satış, tekelci marketlerdeki fiyatlar dengeleninceye kadar devam etmeli. Halkın ayağı alışırsa kooperatif marketleri uzun vadede kârlı bile çıkabilir. Böylece dar gelirliler zor geçmesi beklenen kara kışı daha rahat çıkarabilir.
***
SCOOTER BİLMECESİ!
İstanbul ve Antalya'da yapılan denetimlerde, kaldırımda elektrikli scooter kullananlara 314 lira ceza kesildi.
Scooter'ı kaldırımda kullanmak yayalar için tehlikeli ama yolda araçların arasında kullanmak daha tehlikeli!
Bu aletler batarya gücüne göre ortalama 25-30 km hızda gidiyor. Bu hızla trafikte manevra yapmak zor.
Bu araçların öncelikli olarak bisiklet yolunda kullanılması isteniyor ama yeterli bisiklet yolu yok. Kaldırımda kullanmak da yasak, mecburen yolda kullanılacak.
O zaman her scooter kullanan kask takmak zorunda! Şirketler kask masrafını karşılar mı?
Scooter'lar kaldırıma park ediliyor. Kaldırımda sürmek yasaksa, nasıl park edilecek bu araçlar? Kaç kişi kaldırıma geldiğinde navigasyonla belirlenen yere kadar scooter'ı elle ittirir?
Bisiklet yolları yeterli değilse, yolda araçların arasında scooter kullanılırken kask takmak mecburi değilse, 5-10 lira verip bu aleti kaldırımda kullanmak zorunda kalan birine 314 lira ceza kesilmesini adil bulmuyorum.
Scooter şirketleri büyükşehirlerde her yere bu araçları bırakıp, inisiyatifi müşterilere bıraktılar.
Ne olacağını söyleyeyim; bu aletler yine kaldırımda kullanılacak, denetime takılan şansına küsecek!
***
MAĞDUR ETMEDEN EĞLENSENİZE!
İstanbul'da Ataşehir ve Ümraniye'de asker uğurlaması yapan gençler, iki farklı noktada tüneli kapatarak otomobillerin üzerine çıkıp dans etti.
Askere gitmek büyük gurur, elbette gençlerimiz eğlenecek ama bunu başkalarını mağdur etmeden yapmalılar. İnsanlar trafik olduğunda evlerine geç gidiyor.
Eskiden olduğu gibi asker uğurlamaları görmezden gelinmemeli. Artık İstanbul'da en küçük yağmurda, beklemede ya da kazada trafik kitleniyor!
***
FALCAO OLSAYDI…
Galatasaray teknik direktörü Fatih Terim, Beşiktaş maçında penaltıyı Alex'e bırakmayan ve gol atamayan Mostafa Mohamed'e tepki gösterdi.
Sosyal medyada, kaçan penaltı için "Falcao olsaydı oyuna girer, penaltıyı atar ve tekrar tribündeki yerine geçerdi" diye yapılan yoruma hem güldüm hem de hak verdim.
Falcoa'nun kadroda yer almadığı maç sayısı, oynadığından fazladır. Ama adam doğuştan golcüydü. Yedek kulübesinden gelir penaltıyı atardı. Şimdi İspanya'da penaltı dışında da goller atıyor.
Terim, Falcao'yu gönderdiğine pişman mıdır?
***
SAMİMİ İTİRAF
Ünlü oyuncu Kristen Stewart, "45 ya da 50 filmim içinde, muhtemelen gerçekten iyi olan 5 filmim vardır. Birkaç filmimden dolayı pişmanım... En kötüsü, bir şeyin ortasındayken muhtemelen onun kötü bir film olacağını bilmek ama bitene dek desteklemek" dedi.
Stewart pişman olduğu filmleri açıklamadı. Ben kaliteli olanları yazayım; 'Still Alice', 'Into the Wild', 'Panik Odası' ve çıkış yaptığı 'Alacakaranlık' serisi.
Bazıları da yıldızı parlamışken, kazanacağı paraya bakar, her teklifi kabul eder. Stewart daha kariyerinin başında 50 filmde oynayarak seçici davranmamış ama son açıklamasında samimi bir özeleştiride bulunmuş.
Keşke bizim oyuncular da oynadıkları her filme ve diziye sahip çıkmasalar!
***
SAVAŞLARIN SONUCUNU VİRÜSLER BELİRLEYECEK
New York Times bir Amerikan istihbarat raporuna dayandırdığı haberinde, Çin'in koronavirüs testleri ile veri tabanı oluşturduğunu iddia etti.
Çin'in askeri üstünlük sağlamak için teknolojiyi kullanma çabasında olduğu aktarılan raporda, bu durumun ABD sağlık sektörünü de Pekin'e bağımlı hale getirebileceği vurgulandı.
Ayrıca raporda, Çin'in binlerce kişinin genetik bilgilerine erişebilmesinden endişe duyulduğu belirtilmiş.
Çin böyle bir şey yapmış olabilir ama bu ABD'nin de boş durduğu anlamına gelmez!
Gelişmiş ülkeler Kovid-19 salgınından sonra virüslere dair bilimsel araştırmalara büyük kaynaklar ayırmaya başladı.
Gelecekte savaşların sonucunu virüs salgınlarının belirleyeceği tahmin ediliyor.
Kovid-19 gibi ya da daha güçlü bir virüsle, bir ülkenin savaşmadan da dize getirilebileceği ortaya çıktı. Ülkeler artık silahtan çok sağlığa, aşı geliştirmeye ve virüslerle mücadeleye kaynak ayırmak zorunda.