gün İdilika'nın Mutfağı'nda en organik geleneksel yiyeceğimiz olan yoğurda yer verdim. Mayaladığım yoğurtlar çok lezzetli oldu ve birini bal diğerini ise pudra şekeri ile yedim. Bir kısmını ezdiğim meyvelerle karıştırıp meyveli yoğurt olarak tüketirken, geri kalanları bez bir torbaya koyup suyunu süzdürdüm ve süzme yoğurt haline getirdim. Her şeyin sağlıklısına ve doğalına yöneldiğimiz şu günlerde, evde yoğurt yapmanın ne kadar basit olduğunu göstermek istedim. Yoğurdun nasıl yapıldığını, en azından ne ile yapıldığını hepimiz biliyoruz. Sütün yoğurt haline dönüşmesi için eski yoğurt, maya görevi görüyor. Tarihe bakıldığında, 6 bin yıldır yoğurt üretildiği tahmin ediliyor. Yoğurdun adı Türkçedir ve neredeyse tüm dillerde adı aynıdır. Yoğurt kelimesinin, ilk olarak Kaşgarlı Mahmut tarafından 'Divanu Lugati't Türk'te kullanıldığı tespit edilmiştir. Yoğurt, Osmanlı İmparatorluğu döneminde de oldukça değerli ve saray mutfağının vazgeçilmez besin kaynağı arasındadır.
MİKROPLARI ÖLDÜRÜR
Sağlık için çok faydalı olan yoğurt bakterileri, bağırsaktaki mikropları öldürüyor. Karaciğer ve cilt hastalıkları ile damar sertliği ve sinir hastalıklarının önlenmesine yardımcı oluyor. Ayrıca kolesterolü de düşürüyor. Yoğurt, vitamin ve minerallerden zengin içeriği ve lezzetli tadı ile çok sevilen bir yiyecektir. Aynı zamanda Türk yemek kültüründe de pek çok yemeklerin içinde veya yanında vazgeçilmez ana maddelerden biridir. Bu açıdan yoğurt besleyici içeriği sayesinde herhangi bir yasak veya hastalık durumu yoksa uzmanlar tarafından sıklıkla önerilen bir besindir.
KALSIYUM DEPOSU
Yoğurt, protein içeriği yüksek bir gıdadır. Bu açıdan besleyici özelliğinin de fazla olduğu söylenebilir. Ek gıdaya başlanan bebeklerde yoğurdun bu besleyicilik özelliğinden yararlanılarak bebeklere verilebilir. Diğer yandan zengin kalsiyum içeriği ile ön plana çıkan yoğurt; potasyum, magnezyum gibi minerallerden de zengindir. Zengin mineral içeriğinin yanı sıra B grubu vitaminleri ile A ve E vitaminleri bakımından da güçlü bir içeriği vardır. Aynı zamanda fermantasyon ile elde edildiğinden çeşitli probiyotikler de içerir.
YOĞURDUN FAYDALARI NELERDİR?
Yoğurt, içerdiği probiyotikler sayesinde sindirim sistemi sağlığını olumlu etkiler. Probiyotikler, bağırsak florasının sağlıklı bakteri dengesini destekler. Aynı zamanda bağırsaklarda hastalığa sebep olacak faktörlere karşı bağırsakların iç kısmında bir koruma tabakası oluşturur. Bu açıdan bağırsakların korunması sadece sindirim sistemi sağlığını değil aynı zamanda bağışıklık sistemini de olumlu etkilemektedir. Çünkü bağırsak sağlığı ile bağışıklık sistemi sağlığı birbirine paraleldir denilebilir. Bağışıklık sisteminin güçlenmesi, enfeksiyonlara ve hastalıklara karşı korunmaya yardımcı olur. Yoğurt, sütün fermantasyonu sonucu üretildiği için laktoz miktarı süte göre daha düşüktür. Toplumda laktoz intoleransı (sütü sindirememe) olan kişiler sütün içerisindeki laktozu sindiremezler. Ancak laktik asit fermantasyonu işleminden sonra yoğurdun laktozu büyük oranda düşer. Yoğurt, laktoz intoleransı olan insanlar için daha kolay sindirilebilir bir alternatif olabilir.
Yoğurt, protein içeriği yüksek gıdalardan biridir. Bu açıdan vücudun kasları için destekleyici özelliği vardır. Bu özelliğinden dolayı protein ihtiyacı çok olan bebekler, çocuklar, yetersiz beslenen kişiler, protein kaybına sebep olan hastalık durumlarında sağlık profesyonelleri tarafından önerilen bir besindir. Ayrıca yine protein içeriği yüksek olduğu için uzun süre tokluk hissi sağlar. Bu açıdan özellikle sağlıklı kilo yönetiminde sıklıkla tercih edilir. Yoğurt, en çok kalsiyum içeriğinden zengin olması ile bilinen bir besindir. Yeterli ölçüde vücuda alınan kalsiyum kemiklerin güçlenmesini sağlar. Bu açıdan özellikle osteoporoz gibi hastalıklara karşı koruyucu olabilir. Diş sağlığı için de vücudun ihtiyaç duyduğu kalsiyumun alımı açısından günlük beslenmede mutlaka yer verilmelidir. Diğer yandan kalsiyum kas sağlığı ve kasların hareketinde önemli bir yere sahiptir. Bu açıdan günlük kalsiyum ihtiyacını karşılamak için yoğurt sağlıklı bir yiyecek olarak tercih edilebilir. Yoğurdun faydalarından bir diğeri ise kalp damar hastalıklarına karşı koruyucu olmasıdır. Yoğurt, kalsiyum ve diğer faydalı bileşenleri sayesinde kan kolesterol seviyesinde düşüşe yardımcı olur. Kısacası yoğurt, sağlıklı beslenmenin önemli bir parçasıdır. Yoğurdun faydalarından yararlanabilmek için alanında uzman bir beslenme uzmanının önerdiği porsiyon miktarına dikkat edilmesi önemlidir.
EV YAPIMI YOĞURT
MALZEMELER
1 lt organik inek sütü
1 yemek kaşığı ev yapımı yoğurt veya 1 yemek kaşığı hazır yoğurt
YAPILIŞI: Sütü 10 dakika kaynatıyoruz. Kaynattığımız sütün ılınmasını bekliyoruz. Doğru ısıyı yakalamak için kontrol ettiğimizde; parmağımızın yanmaması gerekiyor ancak bir sıcaklık hissetmeliyiz. Sütün ısısı istediğimiz noktaya geldiğinde, bir yemek kaşığı yoğurdun içine ılık sütten biraz döküp karıştırıyoruz. Daha sonra sütlü yoğurtlu karışımı ılık sütün içine ilave ediyoruz ve karıştırıyoruz. Üzerini iyice kapatıp kalın bir örtü, havlu ya da battaniye ile etrafını sarıyoruz.
NOT: Sütü bir yemek kaşığı tereyağı ile de mayalayabiliriz.