Toplumumuzda kahvaltının yeri çok önemlidir. Zengin mutfağımız sayesinde kahvaltı kültürü şehirden şehre bile değişebilir. Ege ve Akdeniz'de reçeller kahvaltının vazgeçilmezi olurken Karadeniz'de mıhlama ve mısır ekmeği sofradan eksik olmaz. Durum böyle olunca mutfak ve lezzet konusunda dünyanın amiral gemilerinden biri olan ülkemizin sınırları dışarısına çıktığımızda beklediğimizi bulamayabiliriz.
SÜT ÜRÜNLERİ ÖNEMLİ
Türklerin kökeni Orta Asya'ya dayanır. Orta Asya'da at yetiştiriciliği yaygındı ve bu atlar süt verirdi. Bu nedenle süt ve süt ürünleri, Orta Asya Türkleri için önemli bir besindi. Kahvaltı genellikle süt, yoğurt, tereyağı, peynir ve ekmeğin bir araya getirilmesiyle oluşturulurdu.
Genellikle günün ilk öğünü olan kahvaltı, içerdiği çeşitler bakımından kültürler arasında farklılık gösterir. Türk mutfağında kahvaltı kültürü, başlı başına bir öğündür. Oldukça da önem verilen bir öğündür. Hem tuzlu hem de tatlı yiyecekler kahvaltıda tüketilir. Genellikle günün en doyurucu yemeğidir.
TÜRK KAHVESİ KEYFİ
'Kahvaltı' kelimesinin kökeni 'kahve altı' anlamındadır. Dolayısıyla 'kahveden önce' anlamını taşır. Türk kültüründe Sabah Kahvesi, dostça bir an demektir. Sabahları birlikte Türk kahvesi içmek ve sohbet etmek Türklerde bir gelenektir.
Günde üç öğün yemek yemek, modernleşme ve endüstriyel sürecin neden olduğu yeni bir alışkanlıktır.
Türk kahvaltıları sucuklu yumurta, omlet, haşlanmış yumurta gibi sıcak gıdalar ile başlar. Sona doğru yaklaştıkça reçeller, bal-kaymak, tahin-pekmez gibi tatlı çeşitleri tüketilir. Fakat dünyanın geri kalanında durum pek de böyle değildir.
Birçok ülkede kahvaltıda tatlı ağırlıklı beslenilir. Örneğin Belçika ve Fransa'da kahvaltıda en çok kruvasan gibi yiyecekler reçellerle beraber tüketilir. Amerika'da ise kahvaltı tamamen tatlı tüketimi üzerine kuruludur. Salam, sosis gibi et ürünleri çoğu ülkede kahvaltıda tüketilmez. Aynı şekilde zeytin, domates, salatalık gibi sebzeler de sadece Türk mutfağında kahvaltılık olarak tüketilirler.
ANADOLU'DA ÇORBA
Osmanlı toplumunda günde sadece iki öğün yemek yenirdi. Sabahları genellikle çorba içilirdi. Üstelik bu alışkanlık Anadolu'nun kırsal kesimlerinde hâlâ devam etmektedir. Örneğin: ezogelin, tarhana veya yoğurt çorbası. Güneydoğuya, Gaziantep'e giderseniz, sabahın erken saatlerinde birkaç küçük lokantanın açıldığını ve Beyran çorbasının servis edildiğini görebilirsiniz: Bu geleneksel çorba sadece sabahları yenir.
TÜRK KAHVALTISINA ÖZEL PEYNİR ÇEŞİTLERİ
Türk mutfağının temel besin kaynaklarından biri olan peynir, farklı tatlar, hazırlama teknikleri ve kutlamalarla karşımıza çıkıyor. Her yöremizden farklı bir peynir türü çıkıp sofraları süsler ve Türk mutfağının zenginliği ortaya çıkar. Kars gravyer peyniri, lor, çökelek, süzme peynir, Ezine peyniri, tulum peyniri, kuru peynir, keçi peyniri, çeçil peyniri… Saymakla bitmeyece pek çok peynir cinsi, sofraların vazgeçilmezidir.
TAZE MEYVE REÇELLERİ
Geleneksel Türk kahvaltı sofralarında hem tuzlu hem de tatlı ürünler bulunur. En çok tüketilen tatlılardan biri de reçeldir. Mevsiminde toplanan meyveler şekerle tatlandırılarak tüm yıl boyunca yenir. Ayva, incir, kiraz ve çilekten yapılan reçeller ülke genelinde popülerdir. Ayrıca süt reçeli, gül reçeli, kabak reçeli gibi seçenekler de popülerlik kazanıyor. Reçeller kahvaltıda veya günün herhangi bir saatinde yenebilecek bir lezzet türüdür. Meyvelerin kaynatılıp farklı şeker türlerinin eklenmesiyle yapılırlar. Sağlıklı olması nedeniyle pek çok kişinin güvenle tüketebileceği tatlı çeşitlerinden biridir.
MENEMEN
MALZEMELER
2 yemek kaşığı sıvı yağ
3 adet yeşil biber (Sap ve çekirdekleri temizledikten sonra, ince doğranmış)
3 orta boy domates
1/2 (yarım) çay kaşığı tuz
3 adet yumurta
İsteğe bağlı: kaşar peyniri küçük bir kasenin yarısı kadar yeterli olur.
YAPILIŞI: Sıvı yağı ve biberleri tavaya alarak biberlerin rengi dönünceye kadar kavurun. Üzerine kabukları soyulup küçük küçük doğranmış domatesleri ilave edin. Kısık ocakta tavanın kapağını kapatarak domateslerin iyice pişmesini bekleyin. Domatesler çok suyu değil, tavaya yapışıyorsa birazcık kaynar su ekleyebilirsiniz. Genellikle de bu duruma gerek kalmayacaktır. Fotoğraftaki gibi domatesler piştikten sonra yumurtaları kırabilirsiniz. Yumurtaları ister ayrı bir kapta çırpıp ekleyin isterseniz de benim gibi tavaya kırıp tavada karıştırabilirsiniz. Üzerine tuz ve dilediğiniz baharatları ekleyerek yumurtalar pişene kadar bekleyin. Kaşar peyniri eklemek istiyorsanız bu aşamada peynirleri de ilave edebilirsiniz. Menemeni sıcak olarak servis yapın.
