İdilika'nın Mutfağı'nda bugün insanlık tarihi kadar eski bir geçmişe sahip olan tereyağını ele alıyoruz. Ülkemizde özellikle hamur işleri, tatlılar ve pilavların yapımında kullanılan tereyağı sabah kahvaltılarının ve tavada yumurtanın vazgeçilmezidir.
Avrupa mutfağında da özel bir yere sahip olan tereyağı ticari ürün haline geldiğinde değeri artmaya başlar.
Kendine özgü bir aroma ve kokuya sahip olan tereyağı pilavlardan soslara, kurabiyelerden et yemeklerine, sebze yemeklerinden keklere ve omletlere kadar her yemeğe lezzet katar. Tereyağı ile yapılan her yemeğin lezzeti daha bir güzel daha bir mis kokulu olur. Özellikle kurabiye, kek ve börek gibi hamur işlerine katıldığında lezzetini ve yumuşaklığını katlayan tereyağı eritilerek ya da oda sıcaklığında yumuşatılarak kullanılır.
Tereyağını yemeklere kullanırken 1-2 yemek kaşığı zeytinyağı ile eklenmesi yanmasını önler.
MUTFAĞINIZIN İNCİSİ
Tereyağı süt yağı yani kremanın konsantre hale getirilip olgunlaştırılarak yayıklanması sonucu oluşan hayvansal bir yağdır. Mutfağın incilerinden biri olan tereyağı, pek çok tarifte kendini aratır. Lezzeti ve dokusuyla eklendiği tarifi daha da çekici hale getirir. Pilavdan tatlıya, kekten böreğe kadar geniş bir kullanım alanına sahiptir.
Tereyağı, mutfakta kullanılan en popüler malzemelerden biridir aslında. Sıvı yağ ile kıyaslandığında daha çok tercih edilen bu yağ türü, sağlık için de çok faydalıdır.
Özellikle de doğal ve organik hazırlanan tereyağını bulduğunuzda, evinizde stok yapmanız önerilir.
Çünkü köy ortamında herhangi bir katkı maddesi içermeden hazırlanan tereyağı gelmiş geçmiş tüm zamanların en kaliteli yağı olarak tanıtılır.
LEZZET SIRRINIZ
Tereyağını ek gıdaya geçen bebeklerden yaşlısına kadar öneren uzmanlar, bu yağın içindeki mineralleri de sık sık vurgular.
Ek gıda döneminde olan bebekler eğer kendi çabasıyla yemek yiyorsa; makarna ve erişteye bir miktar tereyağı ekleyerek sunabilirsiniz.
Şayet kaşık yöntemiyle yemek yiyen bir bebeğiniz varsa; hazırladığınız çorba ve yemeklere doğal tereyağını eklemeyi unutmayınız.
Tereyağını buzdolabında ve derin dondurucuda muhafaza ederek uzun süre tüketim için değerlendirebilirsiniz. Evde hazırladığınız tarifler için lezzet sırlarınızdan biri de tereyağı olacak!
Doğrudan süt kullanılarak elde edilebildiği gibi taze ya da fermente krema kullanılarak da elde edilebilir. Beyazdan sarımsı renge kadar renk tonları değişen tereyağının tadı tatlı ya da hafif ekşimsi olabilir.
Tereyağının renginde oluşan değişikliklerin nedeni hayvanın beslenme düzenidir.
FAYDALARI
Vücudun bağışıklık sistemini artıran vitaminler içerir. Göz sağlığının korunmasında önemli rol oynar.
Mineraller açısından iyi bir kaynaktır.
İçeriğinde yer alan kısa ve orta zincirli yağ asitleri bağırsakta yaşayan patojen mikroorganizmalarla mücadele eder.
İçeriğinde yer alan antioksidan bileşenler vücudu enfeksiyonlara karşı korur ve vücudun hastalıklara karşı mücadelesini destekler. Bulaşıcı hastalıklara karşı koruma sağlar ve hücreleri onarır.
Kansere karşı vücut hücrelerini korur ve kanser hücrelerinin çoğalmasını önler.
Eklemlerde oluşan artrit ve kireçlenme gibi rahatsızlıkların önlenmesinde yardımcıdır.
İçeriğinde yer alan A ve D vitaminin etkisi ile kemik yapısını güçlendirir ve diş çürümelerini önlemede etkin bir rolü vardır.
Gerçek tereyağı iyi kolesterolü yani HDL'yi yükseltici, LDL'yi yani kötü kolesterolü düşürücü etkiye sahiptir.
Tokluk hissi yaratan tereyağı önerilen miktarlarda tüketildiğinde obeziteyi engelleyici etkiye sahiptir.
TEREYAĞI KALORİ VE BESİN DEĞERLERİ
1 Porsiyon yani 30 gram tereyağı yaklaşık olarak 226 kaloridir.
Tereyağında A, E, D ve K yani yağda eriyen vitaminler bulunur.
Selenyum, bakır, çinko, krom ve manganez gibi antioksidan mineraller içerir.
İyot açısından oldukça zengin olan tereyağı tiroid sağlığını destekleyici yapısı ile önem taşır.
A vitamini öncüsü olan karoten içerir.
Tereyağı bileşenleri arasında yer alan glycospingolipidler mide ve bağırsak fonksiyonlarında önemlidir.
Omega 3 ve omega 6 yağ asitlerinden zengin olan tereyağının %80'i yağdır. %18'i su ve %2 'si ise süt katısıdır.
EN SAĞLIKLISI KLASİK YÖNTEM
Tereyağının klasik yöntemle yapılışı olan yayık yöntemi için öncelikli olarak sütler mayalandırılarak olgunlaştırılır. Olgunlaştırılan sütler yayıkların içerisine koyulur ve içerisine bir miktar soğuk su eklenerek çalkalanır. Çalkalama işleminde yağlar birbirine tutunarak kümeleşir. Yayık üzerinde toplanan yağlar yoğunlaşır ve yayık tereyağı elde edilir. Yani tereyağı sütün kaymağının yoğunlaşarak kıvam almış halidir.
