İdilika'nın Mutfağı'nda bugün, çocukların çok sevdiği sosisliyi evde yapıyoruz. Deneyin, kesinlikle çok seveceksiniz ancak öncesinde sosisi biraz daha yakından tanıyalım.
Sosis sözcüğü Latince 'tuzlu' anlamına gelen salsus ve eski Fransızca saussiche sözcüklerinden geliyor. Sosise dair tarihi kayıtlar 4.000 yıl öncesine uzanır. Mezopotamya'dan bu tarihe ait antik Sümer metinlerinde bağırsak bumbarına doldurulmuş etten ve de çekirge turşusu gibi yaratıcı yiyeceklerden söz ediliyor. M.Ö. 1500'de antik Babilliler mayalanma işlemiyle sosis hazırlamıştır.
Sosis başta en düşük sınıfın yiyeceği oldu çünkü taze et pahalıydı ve zengin insanlar etlerini büyük parçalar halinde kızartıp yerdi. Fakirler ise eti uzun süre koruyarak tüketmeyi amaçladılar. 18. ve 19. yüzyılda dünyada orta sınıfın ortaya çıkmasıyla sosis diğer sınıftan insanlar arasında yaygınlaşmaya başladı.
Pişirme, kurutma veya mayalanma sürecinde etteki proteinler birbirine bağlanır ve böylece sosis dilimlendiğinde içi parçalanmaz. Tütsüleme işlemi sosiste koruyucu tabaka oluşturuyor ve yiyeceği bakteriyel bozulmaya dirençli kılıyor. Laktik asit fermantasyonu ve tuz gibi koruyucular da sosisin ömrünü artırıyor.



Alman sofralarının vazgeçilmezi: Frankfurter
Frankfurter sosis, Almanya Frankfurt'ta ortaya çıkan ve bugün çok popüler olan bir sosis türüdür. 19. yüzyılın başlarında Frankfurt'ta bir sosis üreticisi tarafından üretilmeye başlanmış ve büyük üne kavuşmuştur. Frankfurter sosisin üretimi, sıcak suda pişirilen ve sonra soğuk suya daldırılan tütsülenmiş dana etinden yapılır. Üretim aşamasında, et, baharatlar, nişasta ve su gibi malzemeler karıştırılır ve ardından şekillendirilir. Üretilen sosisler, tütsülenir ve paketlenir. Sosislerin lezzeti, kullanılan baharatların doğru oranı ve tütsülenme süresine bağlıdır. Baharatlar arasında sıklıkla sarımsak, karabiber, kırmızı biber ve zencefil bulunur. Frankfurter sosisler; hamburger, hotdog gibi fast food ürünlerinin vazgeçilmez bir parçasıdır.

Sosisin olmazsa olmaz baharatları
Sosis yapımında kullanılan baharatlar arasında sarımsak, biber, kimyon, kekik ve kişniş yer alabilir. Sosis yapımında ayrıca koruyucu maddeler ve katkı maddeleri de kullanılabilir. Bu maddeler, sosisin raf ömrünü uzatmak ve kalitesini korumak için kullanılır.




Neden Hot Dog deniliyor?
Hot dog Türkçe'de sıcak köpek anlamına gelse de aslında sadece sosisli olarak bilinmektedir. Yani sosisli sandviçin ismi her yerde hot dog olarak bilinir. Kökeni Amerika olan bu sandviç, Almanya ve birçok ülkede en vazgeçilmez lezzetler arasına girmiştir. Ülkemizde de her yaştan kişinin ilgi duyduğu ve sıkça tükettiği bir sandviçtir.

HİKAYESİ İLGİNÇ
Hot Dog isminin sandviçe verilmesi ile ilgili bir hikaye bulunmaktadır. Buna göre 1901 yılında New York'ta bir beyzbol maçında yer alan satıcılar "Daksund sosisleriniz sıcakken hemen alın!" diye satış yapıyorlardı. Bu sahne bir karikatür çizimine konu olur. Ancak bir köpek cinsi olan Daksund yerine Hot Dog ifadesi kullanılır. O günden beri de sosisle hazırlanan bu lezzetli yiyecek 'hot dog' diye adlandırılmaya başlandı.

EV USULÜ SOSİS

MALZEMELER
300 gram dana kaburga kıyma
1 diş sarımsak
1 tatlı kaşığı domates salçası
3 tatlı kaşığı yoğurt
1 tatlı kaşığı kırmızı toz biber
1 çay kaşığı kırmızı pul biber
1 çay kaşığı karabiber
1 çay kaşığı kimyon
1 çay kaşığı kekik
1 paket karbonat
Tuz
SOSİSLERİ PİŞİRMEK VE HAŞLAMAK İÇİN
Streç film
Su
Tereyağı

YAPILIŞI: Mutfak robotuna kıymayı koyalım. Üzerine sarımsağı rendeleyelim ve bütün malzemeleri de içine atıp yaklaşık 10 dakika robotu çalıştıralım. Bütün malzemeler birbirine iyice karışmalı. Sosisin yapışkan bir kıvam olmalı. Streç filmimizi tezgaha serip, üzerine kaşıkla sosis harcından koyup elimizi suyla ıslatıp şekil verelim. Streç filme sardığımız sosisleri iyice sıkıştırıp iki ucunu bağlayalım. Sosis malzememiz bitene kadar aynı işlemi uygulayalım. Geniş bir tencereye su koyup kaynatalım. Kaynayan suya sosisleri atalım, ara ara çevirerek 10 dakika haşlayalım. Bu esnada sosisler şişecektir. Haşladığımız sosisleri soğumaya bırakıp buzdolabına kaldıralım. Hatta soğuduktan sonra buzluğa atıp daha sonra çıkarıp tüketebilirsiniz.




HOT DOG

MALZEMELER
2 adet sade soda
4 adet hindi veya dana sosis
4 adet uzun sandviç ekmeği
2 adet orta boy Alman tipi turşu
Mayonez
Hardal
Ketçap
YAPILIŞI: Sodaları bir tavaya döküp kaynatıyoruz. Kaynadıktan sonra sosisleri sodanın içine atıyoruz. Yaklaşık dört-beş dakika haşlıyoruz. Sosislerin üzerine uzunlamasına birer çizik atıp tost makinasında veya ızgarada kızartıyoruz. Ekmeklerin içine isteğe göre mayonez, ketçap ve hardal sürüyoruz. Jülyen şeklinde kestiğimiz turşuları ve sosisi koyup servis yapıyoruz.

EV YAPIMI KETÇAP

MALZEMELER
2 kg. domates
1 adet kırmızı soğan
3 diş sarımsak
4 kereviz sapı
1/2 çay bardağı elma sirkesi
1/2 çay bardağı esmer şeker
3 yemek kaşığı nişasta
3 tatlı kaşığı tuz
YAPILIŞI: Rendelenmiş domatesleri, kırmızı soğanı, sarımsağı ve kereviz saplarını blenderda çekin. Üzerine tuz, şeker ve sirke ekleyerek kaynatın. Bir kapta nişastayı bir miktar suyla açın, yarı yarıya kaynamış domatese ilave edin. Nişastanın kokusu çıkana kadar kaynatın. Cam kavanozlara koyun, ağzını kapatıp ters çevirin.