Binlerce yıldır Anadolu coğrafyasında yetiştirildiği bilinen armut, yüksek lif oranı, vitamin ve minerale sahiptir. Yaz sonundan itibaren sonbaharın ortalarına kadar hasadı yapılan meyve, yaş olarak tüketilebildiği gibi kurusu da tercih edilebilir. Kalp sağlığının korunmasına yardımcı olması ve sindirimi güçlendirici özelliği armutun faydaları arasında öne çıkar. Hafif bir aroması olduğu için tatlı yapımında kullanabilir, suyunu çıkarıp meyve suyu olarak da tüketebilirsiniz.
Armudun besin değerini biliyor muyuz?
Vücut için gerekli temel mineraller ve vitamin bakımından zengin bir meyvedir. Ortalama 200 gram ağırlığındaki bir armutun kalori değeri ise 114 civarındadır. Zengin mineral içeriğiyle bağışıklık sistemini güçlendirici etkiye sahip meyvenin 100 gramında 116 mg potasyum bulunur. Yoğun lif içeriğiyle öne çıkan armudun 100 gramı 3.1 gr lif içerir. Potasyum kaynağı meyve içeriğinde kalsiyum, sodyum, demir gibi çeşitli mineraller de bulunur. Kemik dokusunun güçlendirilmesinde etkili K vitamini açısından zengindir.
ARMUDUN FAYDALARI
Düşük kalori değeri değeri, potasyum, folat, niasin ile A, C ve K vitaminlerinin yanı sıra, antioksidan özelliği bulunan, flavonoid, karotenoid gibi bitkisel bileşikler içeren armudun faydaları şunlardır:
Armudun kabuğunun lif bakımından zengin olması bağırsak sağlığını iyileştirir ve hazmı kolaylaştırır.
Tok tutma özelliği sayesinde diyete yardımcı olur.
Kan basıncı üzerinde düzenleyici etkileri vardır.
Yüksek potasyum içeriğiyle kalp sağlığını destekler.
Maske şeklinde cilde uygulandığında armudun cilde faydaları arasında lekeleri giderme etkisi vardır.
Folik asit içeriğiyle emziren annelerce tercih edilebilir
İçeriğindeki hidroksisinnamik asit mide ve akciğer kanserlerine karşı koruyucu destek sağlar.
K vitamini içeriğiyle kemik dokusunun güçlendirilmesine yardımcı olur.
İçeriğinde ki C vitamini sayesinde bağışıklık sisteminin güçlendirilmesine destek olur.
ARMUT NASIL KURUTULUR?
Zengin lif, vitamin ve mineral içeriğiyle sağlık için koruyucu ve destekleyici rolleri bulunan armut kurutularak dört mevsim tüketilebilmektedir. Armut kurusu, hazırlama aşamalarından ilki meyveyi iyice yıkamaktır. Ardından kabuğu soyulmadan dilimlenmelidir. Temiz bir sofra bezinin üzerine serilerek balkon ya da pencere önünde kurumaya bırakılmalıdır.
ARMUT İLE NELER YAPABİLİRİM?
Meyve çiğ olarak tüketilebileceği gibi kek, pasta, tatlı tariflerine de dahil edilebilir. Reçeli ve marmelatı hazırlanarak yıl boyu armudun faydalarından yararlanılabilir. Hafifliği ve hoş aromasıyla kahvaltı sofralarına lezzet katar. Sadece tatlı ve hamur işlerinde değil ana yemekler, salata çeşitleri meyveli yoğurt için de armut kullanılabilir.
Yemeklerde yer verilen pişmiş armutun faydaları zengin kalsiyum içeriğiyle kemik gelişimi ve sağlığı için de etkili olur. Ayva, elma tatlısı gibi çok bilinmese de armut tatlı olarak da tercih edilebilir. Karamel sosuyla hem göze hem de damaklara hitap eden armut tatlısı hazırlamak için kabuklarını soyarak işe başlayabilirsiniz. Ardından çekirdekli kısımları bıçak yardımıyla oyularak temizlenmelidir. Şeker, su, karanfil, tarçın ve vanilya çubuğuyla kısık ateşte pişirildikten sonra karamel sosuyla servise hazır hale getirebilirsiniz.
ARMUDUN İYİSİNİ NASIL SEÇECEĞİZ?
Armut satın alındıktan sonra da yumuşamaya ve olgunlaşmaya devam eden bir meyvedir.
Armut alırken yumuşamış noktaları olanları ve kabuğu buruşuk olanları almayın. Taze görünümlü ve gergin kabuklu armut iyidir.
Sap kısmının da taze görünümlü olmasına özen gösterin.
Armut güzel ve lezzetli kokuyorsa olgun olduğu söylenebilir.
Armut çok olgunlaştığında atmak yerine tereyağı ve şeker ile karıştırarak ekmeğinizin üzerine sürebilirsiniz.
Armut eşsiz bir meyvedir. Oldukça lezzetli ve besleyicidir. Normal şartlarda ağaçta olgunlaşan ve olgunlaştıktan sonra toplanan armutları evde olgunlaştırabilirsiniz.
Çürük veya delik olan armutlara bakın. Armutlarınız farklı renklerdeyse veya üzerlerinde doğal lekeler varsa sorun değil, ancak büyük çürükler veya delikler varsa bu armutları tercih etmemelisiniz.
Bir marketten satın alıyorsanız, sağlam armutlar satın alın. Armutlar toplandıktan sonra olgunlaşır, bu nedenle bakkaldan veya çiftçi pazarından seçtiğinizde armutunuz yumuşak hissetmiyorsa endişelenmeyin. Evde olgunlaşmasına izin vermek için hala dokunulmayacak kadar sağlam bir armut seçmek en iyisidir.
Armutlar ağaçta olgunlaşır, bu yüzden ağaçtan çıkarmak için yumuşamasını beklemeyin.
Armutlarınızı hasat ettikten sonra, olgunlaşmaya devam etmelerine yardımcı olmak için onları birkaç gün soğuk hava deposunda tutabilirsiniz.
Armutları 4-7 gün içinde olgunlaştırmak için oda sıcaklığında saklayın. İster kendiniz toplayın, ister marketten alın, armutlar mutfak tezgahında veya masada olgunlaşır. Olgun olup olmadığını görmek için günlük olarak kontrol edin.
Armutları 2-4 gün içinde olgunlaştırmak için bir kese kağıdına koyun. Torbadaki armudun ürettiği gazlar armutların olgunlaşma süresini hızlandıracaktır. Bir armutu yavaşça kese kağıdına koyun, kapatmak için torbanın üstünü hafifçe katlayın.
Armutları 1-3 gün içinde olgunlaştırmak için kağıt torbaya olgunlaşmış muz veya elma ekleyin. Sadece 1-3 günde armutlarınızı olgunlaştırmak için, armutlarınızla birlikte kese kağıdına bir muz veya elma koyun. Olgun meyveler etilen gazı verir ve bu da armutların çok çabuk olgunlaşmasına neden olur.
ARMUT REÇELİ
MALZEMELER
6 tane armut (yumuşamış, tam olmuş olacak)
3 su bardağı şeker
1 yemek kaşığı limon suyu
YAPILIŞI: Armutlar soyulur, dörde kesilir ve içinin çekirdek yuvası alınır.
Derin bir tencereye hazırlanan armutlar konur ve üzerine limon suyu ilave edilir, en üste şeker konur.
Önce yüksek ateşte bir taşım kaynatılır ve ocağın altı kısılır, tencerenin kapağını kapatmadan yaklaşık 1, 5-2 saat çok kısık ateşte kaynatılır. (Not: Diğer reçeller genelde yarım saatte koyulaşıyor, ama armut reçelinin koyulaşması biraz zaman alıyor, az kaynarsa hoşaf kıvamında olur).
Bu arada küçük cam kavanozlar sıcak suda biraz bekletilir.
Isınmış kavanozlara reçel sıcak olarak doldurulur (üzeri bir parmak eksik dolacak) ve kapak sıkıca kapatılır, kavanoz ters çevrilir. (Bu aşamada kavanozlar çok sıcak oluyor, elinizi yakmayın ve kavanozları ıslak havlu ile tutmayın, kuru havlu daha uygundur).
Reçel tamamen soğuduktan sonra kilerde veya buzdolabında saklanır.