İdilika'nın Mutfağı'nda bugün, Türki cumhuriyetlerin göz bebeği, pilavı ile dünyaya nam salmış, Orta Asya'nın incisi Özbek mutfağına bir göz atalım diyorum. Özbek mutfağı, diğer Türk topluluklarına göre baharatın en bol kullanıldığı bir mutfak kültürüne sahip. Fergana ve Taşkent yörelerinde yaşayan Özbekler, acı ve keskin baharatlı yemeklerden hoşlanıyor. Geleneksel Özbek mutfağında sos ve garnitür yok denecek kadar az bulunur. Yemeklerin yapımında kızartma ve kendi suyunda pişirme yöntemi kullanılır. Özbek mutfağında, geçmişten gelen Bozkır tarzı beslenme biçimi etkisini göstermektedir. Et ve süt ile etin sebze ile karışımından meydana gelen zenginlik ve hayvani yağların sıkça kullanılması bu durum üzerinde etkili olmuştur.

BAŞ GELENEKLERİ
Özbek Türklerinde her yemek, çayla başlar ve çayla biter. Yemek öncesi tatlı ikramı da Özbek mutfağının baş geleneklerindendir. Bu tatlılar arasında; karamela türü şekerler, reçel çeşitleri, fırında pişirilmiş tatlı yiyecekler ile kavun ve karpuz bulunmaktadır. Çöl kavunu adıyla bilinen kavunlardan yapılan kurutmalar tatlı niyetine yenmektedir. Yemeğin son kısmında ise geleneksel pilav çeşitleri ve mantı ikram edilir. Tıpkı diğer Türk devletlerinde olduğu gibi, Özbek mutfağında da pilavın yeri ayrıdır. Onlarca çeşidi olan pilavın her yöreye ait ayrı ve kendine özgü yapılış şekli vardır.




ÖZBEK USULÜ SAMSA

MALZEMELER
HAMUR İÇİN:
4 su bardağı un
1 tatlı kaşığı tuz
250-300 ml. su
YUFKA KATLARINI YAĞLAMAK İÇİN:
220 ml. eritilmiş tereyağı veya 300- 350 gr. oda sıcaklığında tereyağı
İÇ HARCI:
400-450 gr. dana veya kuzu kıyma
4-5 adet ince kıyılmış soğan
Tuz
Toz karabiber
ÜZERİ İÇİN:
2 yumurtanın sarısı
2 tatlı kaşığı sıvı yağ
Çörek otu
Künçüt
YAPILIŞI: Hamur için; elenmiş una, ılık su ve tuz ekleyerek yoğuruyoruz. Ara ara un ilave ederek ne sert ne de yumuşak olan bir hamur elde ediyoruz. 35-50 dakika oda sıcaklığında üzeri kapalı olarak dinlendirdiğimiz hamuru dört bezeye ayırıyoruz. Bezeleri yarım santim kalınlığında açıyoruz ve üzerine yağ gezdiriyoruz. Rulo şeklinde sarıp tahmini dört parmak genişliğinde dilimlere bölüyoruz. Tepsiye dizip 40-60 dakika buzdolabında bekletiyoruz. İç harç için; kıyma, ince ince doğranmış soğan, tuz ve karabiberi karıştırıyoruz. Buzdolabına koyduğumuz hamuru çıkarıp bir santim kalınlığında açıyoruz ve hazırladığımız iç harçtan 1-2 çay kaşığı koyup üçgen şekli veriyoruz. Bitiştirdiğimiz hamur uçlarını alt tarafa çeviriyoruz. Tepsiye dizip üzerine yumurta sarısı karışım sürüyoruz. Çörek otu, künçüt serpip önceden ısıtılmış 180-200 derecelik fırında 25- 30 dakika pişiriyoruz.

ÖZBEK PİLAVI

MALZEMELER
2 yemek kaşığı tereyağı
1 çay bardağı sıvı yağ
2 adet kuru soğan (Piyazlık doğranmış)
5 adet orta boy havuç (Rendelenmiş)
400 gr. kuşbaşı kuzu eti
3 su bardağı pirinç
4.5–5 su bardağı sıcak su
2 baş sarmısak
Tuz
Kimyon
Karabiber
YAPILIŞI: Pilav tenceresinde sıvı yağ ve tereyağını eritiyoruz. Piyazlık doğradığımız soğanları ekliyoruz ve karamelize oluncaya kadar kavuruyoruz. Kuşbaşı etleri tencereye koyup suyunu çekene kadar kavuruyoruz. Etler suyunu çekip kavrulduktan sonra rendelenmiş havuçları ekliyoruz. Havuçlar yumuşayınca pirinçleri ilave edip üç dakika daha kavuruyoruz. Su, tuz, kimyon ve karabiberi de ekledikten sonra karıştırıp iki baş sarımsağı pilavın üstüne koyup hafifçe bastırıyoruz. Ocağın altını kapatıyoruz.