AB ve Euro konusunda her saat değil her dakika yeni gelişmeler yaşanırken ben ABD'nin başkentindeyim. Türk-Amerikan Konseyi'nin 30. yıl toplantısına katılmak üzere ABD'ye geldim. Uzun yıllardır bu toplantılara katılırım, ancak çok uzun zamandır hiç görmediğim bir havayı gözlemliyorum. Mavi Marmara felaketinden sonra gerilen, İran konusunda açık memnuniyetsizliğe dönüşen ilişkiler gitmiş, tamamen değişik ve yeni bir süreç başlamış.
Dışişleri Bakanı Hillary Clinton, medyada geniş yankı bulan bir konuşma yaptı ve Türkiye'nin küreselleşen dünyada, bölgesi ve müttefikleri açısından önemini son derece açık biçimde vurguladı. Clinton'un konuşmasında tekrarla "Türk mucizesi" terimini kullandığını hatırlamakta yarar var. On yıldan kısa bir zamanda Türkiye'nin ekonomisini üç misline çıkardığına atıf yaparak bu "mucize" terimini kullandı.
Clinton, bu mucizenin siyasi anlamda da hayata geçmesini, Türkiye'nin ekonomik gücünü "Arap uyanışı" adını verdiği dönüşümün gerçekleştiği bölgeyle paylaşmasını, ancak bu şekilde tüm bölgede barış, demokrasi ve istikrarın oluşabileceğini söyledi.
Konuşma öncesi Clinton'u yakından izleyebildim. İnanılmaz gergin bir havası vardı, hatta Türkiye ile ilişkilerde ciddi bir kriz olduğunu düşündürecek kadar donuk duruyordu. Sonraları, otelin girişinde annesinin çok ağırlaştığını haber aldığını, ancak son derece önemli mesajlar içeren konuşmasını yapmak için kalmaya karar verdiğini öğrendim.
Toplantının çeşitli bölümlerinde, ABD Dışişleri kadar, Genelkurmay Başkanı Martin E. Dempsey ve maiyetiyle Pentagon, başta Susan Collins olmak üzere sekiz Kongre üyesiyle de Temsilciler Meclisi çok geniş ve üst düzey biçimde temsil edilmişti. Füze kalkanı projesine verilen onay, Suriye ve Libya krizlerindeki tavrı ve gösterdiği dayanışma, Türkiye'yi ABD'nin hem yönetim, hem de yasama organlarında çok daha başka bir yere taşımış bulunuyor.
ABD, altmış dört yıl önce gerçekleştirdiği ve son derece başarılı olduğu Marshall Planı türü bir sistemi, Türkiye'nin gücünü ve olumlu etkisini kullanarak bölgesel boyutlarda yeniden gerçekleştirmek istiyor. Ticaretin serbestleşmesi ve artması konusunda Clinton'un yaptığı vurgular son derece önemliydi. ABD, "Arap uyanışının" kalıcılığını bu ülkelerin Türkiye mucizesi örneğini kılavuz alarak, Türkiye ile ilişkilerini geliştirerek sağlayabileceklerine inanıyor.
Türkiye, yazılarımda bir süredir altını çizmeye çalıştığım gibi, uluslararası düzeyde hiç oynamadığı boyutlarda bir rol oynamaya büyük bir hızla yaklaştı... Bu dönüşümü iyi yönetebilmek için siyaset yapma, muhalefet etme alışkanlıklarımızı da bir an önce elden geçirmemiz gerekecek. İç politikada atılan her adım, dış politikada çok ciddi yansımalar yapıyor.
Bu toplantının ve gördüğüm havanın etkisi sürerken, ertesi gün Profesör Kerem Alkin ile birlikte bindiğimiz taksinin şoförü, bize hangi dilde konuştuğumuzu sordu. Türk olduğumuzu öğrendiğinde de "ben Somaliliyim, Türkiye'nin Somali'de neler yaptığını gördüm, sizlerden para kabul edemem" diyerek bizi, tüm ısrarlarımıza rağmen ücret almadan taşıdı. Hayatta gördüğüm en incelikli ikramı da herhalde Washington'da bu taksi sürücüsü bana yaptı. Kendimizi inanılmaz gururlu hissettik ve çok duygulandık.
Dış siyasette atılan adımların yerinde ve samimi olması, son derece önemli izler bırakıyor. Bu izler, yabancı kamuoyunda giderek daha fazla yer ediyor. Başbakan Erdoğan'ın ailesiyle yaptığı Somali gezisi, ABD ile ilişkileri çok tartışıldı ve eleştirildi. ABD'de yaşadıklarım ise, başarılı bir politikaya işaret ediyor. Benim gibi yıllarca Brüksel'de Türkiye'nin çok çeşitli düzeylerde lobisini yapmış biri olarak kişisel ve derin bir gurur vesilesi oluşturuyor.
ATC toplantısında bu yıl bana önemli bir paneli yönetme görevi verilmişti, ancak bu konudaki gelişmeleri yarın tekrar bu köşede sizlerle paylaşacağım.
