Dünya farklı noktaya doğru gidiyor. Özellikle 'küreselleşme' kavramı, hızlı teknolojik gelişmeyle bütünleştiğinde, sancılı kapitalist sistemin ürettiği piyasalarda, 'uzmanlaşmak', yaratıcı 'ustalık', kurumların 'rekabet edebilirlilik' çizgisinde, önemli kıstas. Kendisini zorunlu olarak kendi yarattığı krizlerle yenileyen 'küresel sistem', bir yandan insana yönelik yatırımlar ile 'daha insanileşmeye' çaba gösterirken, diğer yandan rekabet alanında 'bilgi ve iletişim' teknolojileriyle, kurumların farklı iş alanlarında, iş yapabilme tarzlarında, köklü dönüşümler getiriyor.
Ekonomide evrensel oyuncular arasındaki 'rekabet', hayal edemeyeceğimiz kadar yoğunlaştı. Üstelik bu ortam, farklı dönemlerde, birbirinden ayrı belirsizlikleri öne çıkararak, büyük fırsatları ve büyük riskleri, aynı anda kucaklayarak gelişiyor.
Bu boyutuyla bakıldığında; Türkiye'nin, Ege'nin rekabet gücünün artırılması, İzmir'de küresel aktörlerin etkinleşmesi, ekonomik alanda atak için önem taşıyor. İzmir'e baktığımızda, üzülerek yazıyorum ki; değişen rekabet ortamının ağır çarklarında, yıllar önce RAKS ve benzerleri gibi, adını dünyaya gururla duyurmuş şirketler, çok sayıda nedenle krizlerin kucağında yok oldular ya da yok olmaya yüz tuttular. Bazıları ayakta kalmasına rağmen, çok küçülmüş durumda, sistemin küresel aktörü olmaktan çoktan uzaklaştılar.
56 YILLIK GEÇMİŞ
Önceki akşam bir grup meslektaşımızla birlikte, güzel bir töreni paylaştığımız İzmir'den Cevher Grubu ise 'küresel dünyanın' kendisini geliştiren iyi oyuncusu niteliğiyle, sağlam duran 56 yıllık bir 'cevher'. Cevher Grubu da elbette bu 56 yılı kolay geçirmedi. Önce zorunlu bir ayrışma yaşandı. Özellikle 2008, 2009 yıllarında da kriz ortamlarında zor günler geçti. Ama 56 yıllık Cevher çınarı, bu günleri çalışanlarının ve sektörde ortaklık yaptıkları kurumların desteği ile hızla aştı.
'Ayrıntıda gizlenen esas şeytan' ise yaptıkları teknolojik yatırımları küresel dünyada öne çıkararak, çok sıkı rekabet ortamında kendilerini yenilemeleriyle gerçekleşti. Otomotiv sektöründe, İzmir'in adını en sıkıntılı günlerde bile, evrensel yarıştan kopmayıp dünyaya duyurmayı bildiler. Aynı grup şimdi yeni yatırımlar ile üretim kapasitesini ikiyi katlayacak. Grubun dünyaca ünlü BMW, PSA Grubu, GM ve Renault gibi önde gelen otomotiv markalarına, silindir kafası ve alüminyum döküm üretimi yaptığını, bu alanda rekabette başarıyla öne çıktığını hatırlatayım.
10 YILDA 7 KAT BÜYÜDÜ
Aslında Cevher'in cevheri, kanımca kendisine dünya birinciliğine oynayan Wolskwagen, BMW gibi çok önemli küresel ortaklar yaratabilmesi, artık iyi bir küresel oyuncu olmayı başarabilmesidir. Önceki gün gördük ki bu yarışta Cevher hem yönetim anlayışında kurumsallaşmış hem ciddi zihniyet değişikliği ile kendisini yeniden kurgulamış.
Ortada on senede tam yedi kat büyümüş bir Cevher var. Aynı grubun içinde, iyi eğitimi sonrası tam 36 yılını geçiren; kendi yaşı da yönetim kurulu başkanlığını yaptığı 'Cevher' ile aynı olan (56) Haluk Özyavuz'un haklı gururu; yüzünden sevinçle yansıyordu. Haluk Özyavuz, Cevher'in dönüşüm sürecini çok ustalıkla yönetti, grubun global oyuncu olmasında başrolü oynadı. Bu nedenle gurur duymakta haklı.
İNSANA VERİLEN DEĞER
Biz de Ege'de, İzmir'de, Cevher ve benzeri grupların küresel başarılarıyla karşılaştığımızda, içten sevinç duyuyoruz. Onların çoğalması, bölge ekonomisinin güçlenmesi demek. Önceki akşam Haluk Özyavuz'un bu başarı karşısındaki mütevazı duruşundan etkilendik. Ayrıca Cevher'de 46 yıldır çalışan Mustafa Kalyoncu'nun, kendisine 'anı heykelciği' ile teşekkür edilirken, gözlerinden yansıyan dokunaklı ışıltı, kurumda insana verilen değerin pırıltısıydı.
Büyüyen, rekabet ortamında gelişen kurumların merkezinde, 'insan' ve 'insana verilen değer' olmadan, ileriye gidebilmeleri çok zor. Bir zamanların siyasal sloganı "En yüce değer emektir" şeklindeydi. Emek, her zaman yücedir. Ama daha da değişecek bu dünyada, galiba artık en temel slogan "En yüce değer insandır" şeklini alacak.