İşyerlerinin tatil edilmesi veya çeşitli sebeplerden dolayı işin durması, ya da işçinin talebiyle kendisine izin verilmesi durumunda çalışılmayan sürelerin daha sonraki bir tarihte telafi edilmesi mümkün. Buna genel anlamışla "telafi çalışması" deniliyor. Okurumuz Metin KARASU da bu konuyla ilgili bir soru sormuş.
Soru şöyle:
"Bir işyeri sahibiyim. Önümüzdeki Kurban Bayramı'ndan sonraki cuma ve cumartesi günlerinde çalışanlarımıza izin yaptırarak tatili 9 güne çıkartmayı planlıyoruz. İşçilerle anlaşsak ileride çalışılmayan bu iki gün için mesai yaptırabilir miyiz? Bu mesailerin parasını ödemek zorunda mıyız?" Yukarıda tarif etmeye çalıştığım "telafi çalışması" yasalarımızda bulunuyor. Her işçinin haftalık çalışma süresi 45 saat. Bunun üzerindeki süreler fazla çalışmaya giriyor. Yine tatil günlerinde yapılan çalışmalarda mesai olarak ödeniyor. Dolayısıyla yaptıracağınız 2 günlük izin karşılığı telafi çalışmaları bu 45 saatin içinde olacağından fazla ücret ödemek zorunda değilsiniz.
45 saati aşan süreler için ise ücreti yüzde 50 fazlasıyla ödemek zorundasınız. Eğer genel tatil günlerinde çalışma yaptırırsanız bu kez iki yevmiye ödemek durumundasınız.
Telafi çalışması işin durduğu tarihten sonraki 2 ay içinde yaptırılabiliyor. Yine telafi çalışması 3 saati geçemiyor ve tatil günlerinde de yaptırılamıyor. Yani günlük çalışma süresinin 11 saati geçmemesi gerekiyor. Ayrıca bu konuda işçilerinizi bilgilendirmek ve sebeplerini açıklamak zorundasınız. Bu konulara dikkat ederek işçilerinize bu Kurban Bayramı'nda 9 gün tatil imkanı verebilirsiniz.
PARA KESİLMEZ İZİNDEN DÜŞÜLMEZ
Telafi çalışması yaptırmadan da bazı işyerleri bayram tatillerini memurlarda olduğu gibi uzatabiliyor.
Bu da onların inisiyatifinde bir durum. Bu süre boyunca işyerlerini kapatan işverenler fazladan yapılan bu bir ya da 2 günlük iznin parasını işçilerinden kesemedikleri gibi onların yıllık izinlerinden de düşemez. Ayrıca işçiler tatillerini uzatmak isterlerse senelik izinlerine mahsuben bir ya da 2 gün izin ile bu hakkı kullanabilirler.
NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM?
03.11.1967 doğumluyum. Sigorta başlangıcım 1989. Şu ana kadar 3764 gün prim ödedim. Çalışma imkanım yok. Emekli olabilir miyim?İsmail GÜNDOĞAR
En az 5450 gün ve 51 yaşa ihtiyacınız var.
Ancak bu primle de emekli olabilirsiniz.
Tabii 60 yaşını beklemeniz gerekiyor.
01.05.1973 doğumluyum. 01.08.1991'de sigortalı oldum. Ne zaman emekli olabilirim? İbrahim MURAT
25 yıl 53 yaş ve 5600 prim gününe ihtiyacınız var. Priminizi yazmamışsınız.
Gününüzü doldurup 01.05.2026'da emekli olabilirsiniz.
01.06.1995 sigorta girişliyim. 5255 günüm var. 38 yaşımdayım. Ne zaman emekli olurum? Volkan ODUNCU
25 yıl 55 yaş ve 5750 prim günü şartlarınız var. 3 şartınız da henüz tamamlanmamış.
Priminizi tamamlayarak yaşınız dolunca emekli olabilirsiniz.
TAZMİNAT ÖDENİR
07.10.1971 doğumluyum. 1994 ilk işe girişli ve 10 yılı aşkın aynı işyerinde çalışıyorum. 7600 prim günüm var. İşimden kendi isteğimle ayrılıp kıdem veya ihbar tazminatımı nasıl alabilirim. Askerlik borçlanması ile erken emekli olur muyum? Şükrü KAYA
SGK'dan alacağınız 15 yıl ve 3.600 gün yazısı ile 10 yıllık tazminat alırsınız. İhbar alma şansınız yok. İşe giriş tarihinize göre (gün-ay) yaş şartını askerlik borçlanması ile 53'e indirme şansınız olabilir.
YAZIYI MUTLAKA ALIN
2008'den beri özel bir şirkette çalışmaktayım. Sigorta başlangıcım 22.07.1999. İşyerimdeki düzensizlik ve bazı özel durumlardan dolayı kendi isteğimle işimden ayrılmak istiyorum. Tazminat alabilir miyim? Ali HÖKMENOĞLU
İstifa ederseniz tazminat alma hakkınız bulunmuyor. Yalnız 9 Eylül 1999 öncesi sigortanız bulunduğundan SGK'dan alacağınız bir yazı ile (3.600 prim günü şartı ile) tazminat talep edebilirsiniz.
GERİ ÖDEME YOK
Ben yüzde 48 raporla engelli olarak erken emekli oldum. Engelliler için 3600 prim yeterli oluyor. Benim 6730 günüm vardı. Fazla günlerimi geri alabilir miyim? Celal YILDIRIM
3.600 gün yeterli olsa bile sizin emeklilik hesabınız toplam gün sayınızdan yapılmıştır. Dolayısıyla emekli olduktan sonra bu primleri geri almak ya da parasını talep etmek mümkün olmuyor.