Bu günlerde kıdem tazminatı fonu tartışması yeniden alevlendi. Bir yanda o çalışmalar sürüyor. Bugün yüzde 90'a yakın tazminatını alamayan çalışanlar fon ile birlikte haklarına kavuşacak, bir gün bile çalışsa tazminatı hak edecek. Burada önemli olan kazanılmış hakların kaybolmaması ve mevcut durumdan geriye adım atılmaması. Özellikle kıdemde esas olan 30 günlük çalışmanın düşmemesi gerekiyor.
ŞARTLARI VAR
Mevcut durumda tazminat alabilmek için en az bir yıl çalışmış olmak gerekiyor. Tabii kendi kusurunuzun dışında işten çıkartılmanız şartı da var. Kıdem tazminatını hak etmek zorken almak daha da zorlaşıyor. Bugün size tazminatın nasıl hesaplanacağını anlatmak istiyorum. Çünkü bu konuyla ilgili yeni rakam da belli oldu. Maaşı ne olursa olsun işçiler için bir tavan 
belirleniyor ve kıdem tazminatı bu tavandan hesaplanıyor. Bu tavanın üzerindeki maaşlar dikkate alınmıyor. Ama aşağısında alıyorsanız maaşınız geçerli oluyor. Buna göre 01.01.2016-30.06.2016 tarihleri arasında kıdem tazminatları en fazla 4.092,53 TL'den hesaplanacak. Brüt maaşınız bu rakamın üstünde olsa da çalıştığınız her yıl için alacağınız para 4.092 lira 53 kuruş olacak.
PARAYI ARTIRAN İNCE AYRINTI
Tazminat hesabı yapılırken ince bir ayrıntı var. Tavan ücretin dışında sizin brüt maaşınızı belirleyen kriterler değişiyor. Yani sadece size ödenen maaş değil aldığınız tüm nakit ücretler brüt hesaba katılıyor. Böylece tazminata esas brüt ücret yükseliyor.
PEKİ NE YAPMALI?
Öncelikle aldığınız maaşın tamamının bordroda görünmesine dikkat edin. Yüksek maaş alıp asgari ücretten gösteriliyorsanız tazminatınız da düşecektir.
Ek ödemeleriniz varsa bunların da tazminata eklenmesini sağlayın. Burada ölçü, para olarak ödenmesi, sürekli olması. Yani belli dönemlerde ödenenlerin bir faydası olmuyor. Bu düzenli ödeme aylık olduğu gibi yıllık da olabilir. (Düzenli verilen ramazan yardımı ya da yıllık ikramiye gibi)
İçine para yüklenen otobüs kartı ve yemek kartları da düzenli ise brüt maaşa eklenir. Yemek parası düzenli veriliyorsa bu da eklenir.
Örneğin bir çalışanın brüt maaşı 3 bin lira. Bu çalışan her ay 500 lira da prim alıyorsa, 10 yıl sonunda alacağı tazminat 30 bin lira değil 35 bin lira olacak. Bu hakkını kullanmasa bu işçi 5 bin lira daha az tazminat alabilir.
DÜZELTME SAYILMIYOR
Kimlikte 27.10.1986 doğumluyum. Gerçek doğum tarihim Mart 1983. Yaşımı büyütürsem erken emekli olabilir miyim? Salih GÜNAL
Emeklilik hesabında mahkeme kararıyla da olsa yaş tashihleri dikkate alınmıyor. O yüzden ilk sigorta olduğunuz tarihte kimliğinizde yazan yaş geçerli olacak.
DOSYAYA BAKIN
1988-1993 yılları arasındaki sigorta süresi hizmet dökümünde görünmüyor. Ne yapmam gerekiyor? Mehmet SÖNME ZAY
İnternet kayıtlarında zaman zaman hata olabiliyor. Öncelikle SGK'ya gidip dosyanıza baktırın. Yine görünmüyorsa ve çalıştığınıza dair delilleriniz de varsa hizmet tespit davası açabilirsiniz.
ÇİFT MAAŞ ALINIR
1989 yılında sigortam başladı. Eşimi 1989'da kaybettim şu an dul aylığı almaktayım. Emekli olduktan sonra iki maaş alabilir miyim? Miray ME RCAN
Dul maaşı alırken emekli olursanız her iki maaşı almanızda bir sakınca yok. Ancak evlenirseniz maaş kesiliyor.
NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM?
SSK girişim 10.07.1996. 1972 doğumluyum. 5.100 günüm var. Askerliğimi 1992 yılında yaptım. Yusuf KARA
25 yıl, 56 yaş ve 5.825 gün şartınız var. 10 aylık askerlik borçlanması yaparak 55 yaşında emekli olabilirsiniz.
26.09.1992'den bu yana Bağ-Kur'luyum. Askerliğimi sigortadan önce yaptım. Halil ALACA
Bağ-Kur'dan 9 bin prim gün ve 53 yaşa tabisiniz. 16 aylık askerlik borçlanması ile 52 yaşa tabi olursunuz.
10.11.1979 doğumluyum, 02.12.2002 sigorta girişim var. 4.500 gün primim var. Enes MIZRAK
60 yaşında ve 7 bin prim günü biriktirerek emekli olursunuz. Prim dolunca emeklilik tarihiniz 10.11.2039
Babam 10.04.1968 doğumlu, askerliğini 1988'de yapmış.1992 Kasım sigorta girişli. 7.900 günü var. Süleyman KARATUĞ
25 yıl 53 yaş ve 5600 gün şartı var. Prim dolmuş. Yıl 2017'de dolacak. 15 ay askerlik borçlanması ile 52 yaşında 10.04.2020'de emekli olur.
Annem 15.01.1965 doğumlu, 01.04.1978 sigorta girişli, 718 günü var. İki çocuğa sahip. S. KARATUĞ
Bu primle emeklilik mümkün değil. İki çocuktan 1.440 gün kazanır. 3600 güne tamamlayıp 58 yaşında emekli oldur.
SORULARINIZI BEKLİYORUZ
Sorularınızı bizesorun@ sabah.com.tr ve faruk.erdem@ sabah.com.tr adresine gönderebilirsiniz. Ayrıca bize Twitter'dan @farukerdem adresinden ulaşabilirsiniz.