Her hafta bize yüzlerce soru ulaşıyor. Sosyal güvenlik mevzuatımız da sürekli değiştiği için yenilikleri ve haklarımızı takip etmek zorlaşıyor. Bugün sizden gelen sorulardan da yola çıkarak bir rehber toparladım. Sığdığı kadar yazdık. Devamı diğer yazılarımızda olacak.
İşyerinin satılması durumunda işçi kıdem tazminatının ödenmesini isteyebilir mi?
Herhangi bir işyerinin kısmen veya tümüyle devredilmesi durumunda, tüm personel aynı şartlarla çalışmaya devam eder. Devir nedeniyle tazminat ödenmesi gerekmez.
EMEKLİ MEMURA TAZMİNAT UMUDU - TIKLAYIN
İşyerinin taşınması veya çalışma şartlarının değiştirilmesi halinde işçi tazminatını alarak işten ayrılabilir mi?
İşyeri uygulamaları veya çalışma koşulları konusunda değişiklik yapmak isteyen işveren, durumu yazılı olarak bildirmek ve işçinin onayını almakla yükümlüdür. İşçi tarafından 6 gün içinde kabul edilmeyen değişiklikler işçiyi bağlamaz. Bu durumda, tazminat alınır.
Ücreti artırılmayan işçi kıdem tazminatını alarak işten ayrılabilir mi?
Ücretlerin hangi dönemlerde artırılacağına ilişkin herhangi bir çerçeve yok. Bu konuda yasa sadece asgari ücretin altında ücret olmayacağını belirliyor. Ücretler iş sözleşmesi ile belirleniyor. İş sözleşmesinde bir hüküm bulunmaması halinde, işveren isterse maaşları artırır isterse artırmaz. Sözleşmede varsa ve yapılmıyorsa tazminat hakkı doğar.
TEBRİKLER ARTIK EMEKLİ OLABİLİRSİNİZ - TIKLAYIN
Hamilelik veya doğum nedeni ile işten ayrılan işçi, kıdem tazminatı alır mı?
Hamilelik veya doğum nedeniyle ayrılmak da istifa sayılıyor. Tazminat ödenmiyor.
İşçi, ücretinin ödenmesinin gecikmesi durumunda ne yapabilir?
Yasada işçiye ücretin en geç ayda bir ödeneceği belirtiliyor. İşçi, ücretlerinin ödenmemesi halinde iş akdini haklı nedenle feshedebileceği gibi; ücreti, 20 gün içinde mücbir bir neden dışında ödenmeyen işçi, çalışmaktan kaçınabilir. Bu nedenle iş akitleri feshedilemez, yerine işçi alınamaz. İşçi isterse maaşı ödenmediği için haklı fesihle ayrılıp tazminat alır.
İşçinin ücretinden indirim yapılabilir mi?
Çalışma sürelerinin yasal olarak daha aşağı sınırlara indirilmesi veya işverene düşen yasal bir yükümlülüğün yerine getirilmesi nedeniyle ya da İş Kanunu hükümlerinden herhangi birinin uygulanması sonucuna dayanılarak, işçi ücretlerinden her ne şekilde olursa olsun eksiltme yapılamaz.
İzin almadan işe gelmeyen çalışan atılır mı?
İşçinin işverenden izin almaksızın veya haklı bir sebebe dayanmaksızın ardı ardına iki işgünü veya bir ay içinde iki defa herhangi bir tatil gününden sonraki işgünü, yahut bir ayda üç işgünü işine devam etmemesi halinde işçinin iş sözleşmesi, bildirim süresi verilmeksizin ve kıdem tazminatı ödenmeksizin fesih edilebilmektedir.
NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM?
01.05.1956 doğumluyum 1975'in ikinci ayında sigorta başlangıcım var. 3620 gün primim var. Ne zaman emekli olabilirim? Kadir YILDIZ
SSK girişinize ve 3620 prim güne göre hemen emekli talebi vererek, yaştan kısmi olarak emekli olabilirsiniz.
Annem 05.01.1965 doğumlu. 24.03.2000 tarihinden sigorta başlangıçlı. Yüzde 49 vergi indirimi ve toplamda 4965 gün primi var. Pınar YAZICIOĞLU
Anneniz vergi indirimi dolayısıyla erken emeklilik hakkına sahip. Bunun için de şartlar 18 yıl ve 4080 gün. Günü tamamlanmış. Yıl ise 24.03.2018'de dolacak ve o tarihte emekli olabilecek.
01.07.1974 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 01.08.1992. Ocak 2015 itibari ile 5030 prim günüm doluyor. Ne zaman emekli olurum? Şuayip AYDIN
25 yıl, 53 yaş ve 5600 prim günü şartlarına tabisiniz. Priminizi tamamlayıp yaşınızı bekleyeceksiniz. Emeklilik tarihiniz 01.07.2027 olacak.
21.09.1981 doğumluyum. Sigortaya giriş tarihim Şubat 1999. Toplam gün sayım 3716. Ne zaman emekli olabilirim? Hakan ÇAVDAROĞLU
Emeklilik şartlarınız 25 yıl 58 yaş ve 5975 prim günü. Henüz üç şartı da tamamlamamışsınız. Bu şartlar yerine gelince emekli olabilirsiniz.
İŞKUR'a gidin
- İşten çıkartıldım. İşsizlik maaşı için hangi belgeler gerekiyor? Ayşe SUBAŞI
Bunun için iş yerinden kendi isteğiniz dışında çıkartıldığınıza dair bir belge ile İŞKUR'a bir ay içinde müracaat etmelisiniz. Ayrıca son 120 gün sigortanızın yatırılmış olması ve son 3 yıl içinde 600 gün sigortalı çalışmış olmanız gerekiyor.
İki ayrı sigorta olur
- Bir yerel gazetede çalışıyorum. Aynı zamanda bir başka firmada da sigortalı elemanım. Bunun bir zararı olur mu? (İsmi saklı)
Bir kişinin iki ayrı yerde sigortalı olmasının bir sakıncası yok. Fakat gün açısından yatırılan primler 60 gün değil yine ayda 30 gün sayılıyor. Ama kazançlar toplanıyor.
Dava açabilirsiniz
- Maaş hesaplaması yaparken neden işçinin ücreti 225 saate bölünüyor? İşten ayrılalı 6 ay geçti. Geriye dönük mesai ücretlerini alabilir miyim? İrfan KÜRK
Günlük 7.5 saatlik yasal çalışma süresi 30 günde 225 saat ediyor. Geriye dönük mesai alacaklarınızı iş mahkemesine dava açarak alabilirsiniz. 5 yıl süreniz var.
Sorularınızı bekliyoruz
Her cumartesi bu köşede çalışma hayatıyla ilgili sorunlarınızı gündeme getiriyoruz. Sorularınızı bizesorun@sabah.com.tr ve faruk.erdem@sabah.com.tr adresine sine gönderebilirsiniz.