Türkiye'nin bütün renklerinin, desenlerinin birlikte ve barış içinde yaşadıkları bir coğrafya... Mersin kavşağı... Kültürlerin kucaklaştığı kavşak.
Geziyoruz... Nabız tutuyoruz... "Kürt sorunu... Devlet Bahçeli'nin DEM Parti'ye uzattığı zeytin dalı... Yeni siyaset iklimi" üzerine araştırma yapıyoruz.
Gözlemimiz:
Devlet Bahçeli bugünlerde Mersin'e gelecek olsa "siyaset yaşamının en görkemli karşılamasını" yaşar.
***
Barış... Herkesin özlemi
Abdullah Özdemir... Öğle yemeğinde birlikteyiz... "Türkiye'nin en kıdemli Ticaret Borsası Başkanı."
1996-2024... Dile kolay... Tam 28 yıldır Mersin Ticaret Borsası'nın başkanlığını yapıyor.
"Gelişmeleri... Bahçeli'nin konuşmalarını, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın desteğini... Özgür Özel'in yaklaşımını... Herkes iyi karşıladı" diyor:
- Yeter ki sonuçlansın... Barış herkesin özlemi.
***
Kim tutar Türkiye'yi?
Mersin... Ekonomik yönden çok hareketli... Üretim... İhracat canlı.
Abdullah Özdemir, "Barış, ekonomiye tavan yaptırır" diyor:
Kürt meselesinin çözümü hem sosyal barış hem de ekonomi için çok önemli.
Barış sağlansın, göreceksiniz, lüzumsuz söylemler, cepheleşmeler, ayrımcılık ortadan kalkacak.
Sosyal barışla birlikte Türkiye'nin önü açılır... Ekonomi canlanır... Yatırım da, dışarıdan para girişi de artar... Bizi kimse tutamaz.
Türk-Kürt kardeşliğinin yerleşmesiyle birlikte Türkiye üzerinde oynanan oyunlar da biter.
***
Sokak manzaraları
Nüfusunun dörtte birinden fazlası Kürt kökenli olan... Yoğun sığınmacı göçü alan Mersin'de... Sokakta, çarşı pazarda "Kürtçe... Arapça konuşan" yok.
Kürtçe ya da Arapça "tabela" yok.
Sahilde... Şehrin modern bölgesi Yenişehir'de... Kürt kökenli nüfusun ağırlıkta olduğu metropol Akdeniz ilçesinde... Sığınmacı Suriyelilerin yaşadıkları yerlerde... Güvenlik sorunu yok. Gece rahatlıkla dolaşabilirsiniz.
***
Heyecanlı bekleyiş
Ayhan Kızıltan... Ticaret ve Sanayi Odası'nın eski başkanı... "Toplumda heyecanlı bir bekleyiş var" diyerek konuya girdi:
- Herkes usanmış durumda... Türkler de, Kürtler de... Bu konu Türkiye'yi çok yordu... Büyük uzlaşma için toplumun bütün kesimleri elinden gelen desteği vermeli... Gecikmeden.
***
Tarihi dönemeç
Mustafa Güler... MESİAD (Mersin Sanayici ve İşadamları Derneği) eski Başkanı... Müteahhit.
Tunceli-Hozat kökenli.
37 yıldır Mersin'de yaşıyor.
Şehrin kanaat önderlerinden.
"DEM Parti'ye zeytin dalı uzatılması, diyalog kanallarının açık tutulması ilginç, önemli ve değerli" diyerek söze başladı:
Hele bu konuyu Devlet Bahçeli'nin gündeme getirmesi de çok ilginç... Çok daha önemli.
Dikkatimi çeken bir başka ilginç nokta daha var... Bahçeli'nin adımlarıyla eşzamanlı olarak kayyum atamaları başladı... Kaygı verici.
Yumuşama ve toplumsal barış, tarihi bir dönemeç... Çok önemli... Çok sevindirici.
***
Olay... Siyasetin üstünde
Hayır... Kürt kökenli değil... Annesi babası Adanalı... Kendisi doğma büyüme Mersinli.
Ayhan Kızıltan, Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı iken "Kürt sorunu... Kucaklaşma... Çözüm" konusunda çalışmaları olan bir isim. Doğu/ Güneydoğu'da çok dolaştı... İş yaptı... Kürt kesimle dostluklar kurdu.
Bu yüzden eleştiriler de aldı. Ve... Geldik bugüne. Kızıltan dedi ki:
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın üslubu kucaklayıcı... Özgür Özel, Bahçeli'nin DEM'e uzattığı zeytin dalı için sıcak mesajlar veriyor... Halk memnun.
Siyaset dışı kesimler... İş dünyası... Sivil toplum kuruluşları... Sanatçılar... Kanaat önderleri de devreye girmeliler.
Kürt kesiminin kafasında şöyle bir soru var: Selahattin Demirtaş neden devrenin dışında?.. Bence o da çözümde rol almalı.
Olay önemli... Günlük parti siyasetlerinin üzerinde bir yol haritası şart.
***
Bahçeli'yi okumak
Bölgede adı/karşılığı olan... Tabanda ağırlığı bulunan bir isim... Hamit Tuna.
Halkın içinde... Kalabalık... Sohbet... "Yörük" anlatıyor:
İçeride birlik ve beraberlik sağlanmazsa, dışarıya karşı toplu bir tavır sergilemek çok güç.
Öyle bir coğrafyadayız ki, güçlü olmak zorundayız... Gücün kaynağı ise birlikteliğimiz.
1071'den bu yana... Hatta daha da öncesinden... Bizi bu topraklarda rahat bırakmak istemeyenler oldu.
Emperyal güçler istiyorlar ki, Türkler emeklesinler... Ayağa kalkıp yürümesinler.
Türkler... Hep birlikte ayağa kalkıp yürüyünce dünya dengelerini değiştirecek güçtedir.
Devlet Bey'i iyi okumak, anlamak lazım... Oy peşinde değil... Dava adamı... Kalıcı huzuru arayan lider.
***
Deprem göçü
Göçlerle büyüyen Mersin'den söz ederken "deprem göçünü" de unutmamak lazım.
Evet... "Asrın depreminde" Mersin'e gelen çok... Hatay'dan, Malatya'dan, Adıyaman'dan, Kahramanmaraş'tan.
Gelenlerin çoğu dönmüş. Ama dönmeyen... Mersin'de iş kuran, yerleşen de var... Az değil
Mersin'in "kayıtlı... Resmi" nüfusu 2 milyon ama... Gerçek nüfus daha fazla.
***
Yörük yorumu
Hamit Tuna... Toroslar'ın Yörüklerinden... Yalınayak köyünden.
Mersin... Metropol ilçe Toroslar'da 3 dönem belediye başkanlığı Yaptı... 2004-2019... Milliyetçi Hareket Partisi. 31 Mart 2019... MHP'nin "Mersin Büyükşehir" adayıydı.
Sorduk:
- Sizin kesim... MHP'liler... Bahçeli'nin attığı adıma... Zeytin dalına... Nasıl bakıyor?
- Kafası karışık olanlar var... Fakat içte birlik olmadıkça sıkıntıların devam edeceğini onlar da biliyorlar... Büyütülecek bir durum yok.
***
Derin tarih notları... Yarın
Geçmişte... Cumhuriyet'in kurulduğu dönemde... İlk Meclis'te... Neler konuşuldu?... Kimler neler söylediler?
Kürtlere dair... Birlik ve beraberlik üzerine... Meclis'in "gizli" oturumlarında... Veya açık toplantılarında yapılan müzakereler. Meclis tutanakları.
Hepsi... Yarın.