Farklı kültürlerin, dinlerin, geleneklerin, dillerin buluştuğu şehir... Derin bir tarih... Uygarlıklar beşiği... Doğu'nun Kraliçe'si.
Bayrama hazırlanıyor... Sessiz ve hüzünlü. Kapalı Çarşı'nın 40 yıllık esnafı Hançer Usta (Mehmet Gündüz)... Gözleri sulandı... Ve titrek bir sesle dedi ki:
- Bayram sabahı her evde aile bir araya gelir... Nine, dede... Anne, baba... Çocuklar... Hısım, akraba... Ama... Pek çok evde... Ya anne depremde enkazın altında can verdi... Ya baba... Ya da çocuk, amca, dede, hala... Bu bayram da acı geçecek.
***
Özlenen fotoğraf
Hatay'da olduğumuzu duyunca koştu, geldi... Kucaklaştık.
Kapalı Çarşı esnafından... Stephan Kuyumculuk... Edip Corc Bozkurt... Ermeni.
Babası Rum Ortodoks.
Eşi Eylem Hanım... Müslüman... Alevi.
Edip Corc dedi ki: - Cumhurbaşkanı Erdoğan ile CHP Genel Başkanı Özgür Özel buluştular... Salı günü yine bir araya gelecekler... Ne kadar güzel bir fotoğraf... Özlemiştik.
Hatay'da... Bu sözleri belki 40 kişiden dinledik.
***
Büyük operasyon
Asrın depreminin merkez üssü... Kahramanmaraş'ın Pazarcık İlçesi.
Fakat... Depremin en yaralı şehri... Hatay.
Hatay'ın en hasarlı ilçeleri ise... Antakya... Kırıkhan... Hassa ve Samandağ.
Deprem sabahı bölgedeydik... 6 Şubat 2023.
Bayram öncesi yine Hatay'dayız.
Yaralar sarılıyor... Kalıcı konutlar... Köy evleri... İnşaatlar tam gaz.
9 bin 867 afet konutu bitmiş... Çoğu hak sahiplerine dağıtılıyor... Taşınma bayram sonunda.
Rezerv alanda 51 bin 560 konutun yapımı sürüyor.
Hatay'da... "Dünyanın en büyük iyileştirme operasyonu" devam ediyor.
***
Samandağ (Suriye ile) barış istiyor
Hüseyin Yayman... Akademisyen... Hatay Milletvekili... TBMM Dijital Mecralar Komisyonu Başkanı.
Antakya'da, Belen'de, İskenderun'da, Kırıkhan'da, Reyhanlı'dan bizi hiç yalnız bırakmadı... Teşekkürler.
Samandağ'dayız... Diyap Fırıncıoğulları... Cemil Sedef... Yüksel Kardeş... Ahmet Tosyal... Erdem Yaşar... Aydın Dağ... Çay kahve... Akşam sohbeti.
Yayman... "Haliniz nicedir?.. Yavuz Bey'e anlatın" dedi.
Büyük Oba Mahallesi Muhtarı Yüksel Kardeş, "Allah, devlete, millete zeval vermesin" diyerek, söze başladı:
- Bir isteğimiz var... Suriye ile ilişkiler düzeltilsin.
Cemil Sedef... İhracatçı:
- Keşke seçimden önce düzeltilseydi.
Aydın Dağ... İş insanı:
- Sokakta kiminle konuşsanız aynı şeyleri söyleyecektir.
Diyap Fırıncıoğulları:
- Kız alıp, verdik... Akraba olduk... Kardeşler arasında küslük olmaz... Kardeş kardeştir... Artık el sıkışma, barışma zamanı.
Samandağ... Nüfus 120 bin 600.
Suriyeli ile evlenen çok.
Ama... İlişkiler bozulunca... Kapı kapanınca... Erkek Samandağ'da kalmış, eşi ve çocukları Suriye'de... Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan istekleri:
- İlişkileri düzeltin... Aileler buluşsun... Kardeşler arasındaki soğukluk sona ersin.
Sohbet uzadı... Hava karardı... Karşıda, Suriye-Lazkiye şehrinin ışıkları.
***
İsrail'e öfke büyük
Samandağlı iki kardeş... Jan ve Suphi Beyluni... Hıristiyan.
İkisinin de çocuğu olmamış.
Anadolu lisesi yaptırmışlar.
Sonra... İngiltere'ye yerleşmişler... Orada vefat etmişler... Toprakları bol olsun.
Jan ve Suphi Beyluni Anadolu Lisesi'nde mezuniyet töreni.
Öğrencilerin ellerinde pankartlar... "Filistin halkının yanındayız." Pankartlardan birindeki yazı: "Bütün çocukları öldürseniz de bir Musa sağ kalacak.'' Samandağ'ın... Türkiye İşçi Partili Belediye Başkanı Emrah Karaçay da orada... Mezuniyet töreninde... İsrail'i protesto eden öğrencilerle birlikte.
Sadece Samandağ'da değil... İsrail'e öfke Hatay'ın her yerinde... İlçelerde... Köylerde.
***
Çürük diş
Hatay'da... Bazı yerlerde... Hasarlı binalar yıkılmış... Enkaz kaldırılmış.
Ama... Bazı yerlerde ise... Çürük diş gibi... Hasarlı binalar duruyor... Yıkık dökük.
Nedenini sorduk... Ve öğrendik ki:
· Tam 8 bin 663 bina davalık.
· Evler... İşyerleri... Mahkemeleri devam ediyor.
· Yüzlerce binanın üzerinde aynı yazı var: Davalık.
***
Kırsalda sorun var
Numan Bölükbaş... Kırıkhan Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı... Trabzonlu.
Depremde... Akaryakıt istasyonu yıkıldı.
Numan, "Toparlanma başladı" dedi:
- Hatay, böyle kalmaz... Ayağa kalkacak... Ama kolay iş değil... Zaman alacak... Allah'a şükürler olsun ki devlet de Hatay'ın yanında, millet de.
Sonra sözü kırsala getirdi:
- Havalar iyiydi... Sonra birden sıcak geldi... Aşırı sıcak... Ürünü kavurdu... Üreticiyi perişan etti... Destek lazım.
Gezdiğimiz yerlerde... İlçelerde, köylerde aynı yakınmayı dinledik.
***
Konteyner yaşam
Konteyner kent... O kadar çok ki... Özellikle de metropol ilçe Antakya'da.
206 konteyner kent yapılmış... Toplam 79 bin 395 konteyner.
Prefabrik işyerleri... Onlar da çok... 6 bin 180... Prefabrik noter... Prefabrik kuyumcu... Prefabrik berber... Prefabrik ayakkabıcı... Prefabrik köfteci...
Hataylı... Konteynerli... Prefabrikli yaşama alışmış
Hataylı, yapılanları görüyor... Biten ve inşaatı devam eden kalıcı konutları... Çarşıları.
Herkesi beklentisi... "Yatırımların hız kesmemesi."
***
Perşembe... Ankara toplantısı
Mehmet Özhaseki... Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı.
Antakya Belediye Başkanı İbrahim Naci Yapar, "Bakan Bey, sık sık geliyor... Elimizden tutuyor... Allah, razı olsun" dedi.
Bakan Özhaseki'yi aradık.
Başkan Yapar'ın sözlerini aktardık... Ve Hatay gözlemlerimizi anlattık.
Bakan Bey, "Perşembe günü... Deprem olan illerin belediye başkanları ile Ankara'da toplantı yapacağını" söyledi... Ve ekledi:
- Bayramdan sonra Hatay'da olacağım... Sorunlarını biliyorum... Onların yanındayım.
***
44 derecede Hatay turu
Otellerin çoğu asrın depreminde ya yıkıldı ya da ağır hasarlı.
Ama... Sayıları fazla olmamakla birlikte ayakta kalan da var.
Örneğin... Waxwing Hotel.
Burada konaklıyoruz.
Yarın... Zor olsa da Hatay'da dolaşmaya devam.
Zorluk... Havanın sıcaklığı... 44 derece olduğunu söyleyelim, gerisini düşünün artık.
Bu köşe yazısını aşağıdaki linke tıklayarak sesli bir şekilde dinleyebilirsiniz