Atatürk Bulvarı'nda dolaşırken... Turgut Özal Bulvarı'nda esnafla sohbet ederken... 5 milyon liraya dairelerin satıldığı Gültepe Mahallesi'ni gezerken... Şırnak'ı düşündük uzun uzun.
Bir zamanların, 14 haneli İluh köyü, Raman Dağı'nda petrol çıktıktan sonra... 650 bin nüfuslu Batman şehri oluyorsa...
Bugün, 570 bin insanımızın yaşadığı Şırnak... Gabar'daki, Kato'daki, Beytüşşebap'taki petrolle birlikte... Yarın, büyükşehir olur.
***
ORTADOĞU'NUN YILDIZI
Süleyman Soylu, İçişleri Bakanı iken... Bayramda, Şırnak'taydı... 4 Haziran 2019.
Valilik binasının bulunduğu caddede halkla bayramlaştı.
Ve eline mikrofonu alıp dedi ki:
- Şırnak, Ortadoğu'nun yıldızı olacak... Londra'da, Paris'te ne varsa Şırnak'ta da o olacak.
Süleyman Soylu, bu sözleri söylediği zaman henüz Gabar Dağı'nda petrol bulunmamış.
Ama... Bugün... Şırnak, Ortadoğu'nun yıldızı olma yolunda... Londra, Paris gibi olma yolunda.
***
KÖY... NASIL ŞEHİR OLDU?
Yıl 1937... İluh... Siirt'e bağlı bir köy... Tarım, hayvancılık... Toprak evlerde oturan köylü... Yol yok... Elektrik yok.
1947... Raman Dağı'nda petrol bulundu.
Amerika, Kanada, Almanya'dan ekipler geldi... Mühendisler... Uzmanlar... Dağda kamplar kuruldu.
Türk uzmanlar... Yabancılar... İluh köyünün nüfusu artı.
1950... Demokrat Parti dönemi... Adnan Menderes Başbakan.
Batman Çayı'nın adı, İluh köyüne verildi. Batman köyü... Kalabalık arttı... Ve 1955... Belde yapıldı.
Petrol bereketi... Mühendisler... İşçiler... Belde, her geçen gün daha da büyüdü.
1957... Hükümet karar aldı... İluh ilçe oldu.
Giresun'un Alucra ilçesi kaymakamı Altay Kancaal... Batman'a Kaymakam olarak atandı.
TPAO... Rafineri... Binlerce çalışan... Batman'ı tutabilene aşkolsun.
Ve 16 Mayıs 1990... Turgut Özal Cumhurbaşkanı... Yıldırım Akbulut Başbakan... Abdulkadir Aksu İçişleri Bakanı... "Batman, Türkiye'nin 72'nci ili."
İlk valisi... Tuncer Peçinler.
***
PETROL BEREKETİ
Bundan 73 sene öncesinin kerpiç köyünde... Eski İluh'ta... Şimdi modern bir Batman şehri var.
Oteller... Mezopotamya... Ramada... Bozooğulları... Mesa... Altınbaşak... Turan... Otel çok.
Eğitim ve Araştırma Hastanesi... İluh Devlet Hastanesi... Özel Dünya Hastanesi... Batı Göz Hastanesi... Özel Batman Yaşam Hastanesi... Medical Park Hastanesi... Özel Zilan Hastanesi.
Sağlık turizmi... Pek çok ülkeden hasta geliyor.
Ulusal zincir marketler... Lokantalar... AVM'ler.
Batman Park AVM... Petrol City AVM... Merkez AVM.
Batman'da nereye baksanız... Meydanlar... Kavşaklar... Cadde/Sokaklar... Okullar... Parklar... Hatta çocuk oyun alanlarında... Petrol... TPAO izlerini görüyorsunuz.
Eğer... Petrol olmasaydı... Batman'da bunlar olabilir miydi?
***
AKRABA
Berber... Lokanta... Otobüs terminali... Çarşı... Beşir Altunç ile birlikte dolaştık... Batman Ticaret Borsası Meclis Başkanı.
Ve şunu gördük;
Batman'da... Her 3 kişiden birinin, TPAO ile... Şöyle veya böyle... İlgisi/bağı var.
Kiminin babası TPAO'dan emekli... Kiminin dayısı... Amcası... Kardeşi... Oğlu... Kuzeni TPAO'da çalışıyor.
Berber Ceylan'a traş olduk... Dedi ki:
- TPAO hepimizin akrabası... Batman'da TPAO'nun ekmeğini yemeyen yok.
***
TED
Kolej... TPAO ile gelmiş... TED Koleji.
Endüstri Meslek Lisesi... TPAO'ya eleman yetiştiriyor.
Site Mahallesi, TPAO'nun eseri.
Petrol ile birlikte... Batman göç almış... Artvin'den... Elazığ'dan... Türkiye'nin her yerinden.
***
PETROL KARDEŞLİĞİ
Batman... Plaka numarası... 72.
184 kilometre mesafedeki Şırnak... Plaka numarası 73.
Batman... Köyün yükselişi... Petrolün getirdiği zenginlik.
Şırnak ise... Derin bir tarih... Babil'ler... Emeviler... Abbasiler... Selçuklular... Tarihi camiler... Kiliseler... Medreseler... Kaleler.
Batman, petrol ile birlikte böylesine yükseldiyse...
Şırnak... Kısa zamanda uçuşa geçer.
***
RAKAMLARIN DİLİ
Batman'da... Bin 360 petrol kuyusu var.
Üretim... Günde 40 bin varil.
Şırnak'ın petrol ile buluşması... Dün bir, bugün iki...
Petrol kuyusu sayısı... Gabar Dağı'nda... 33.
Üretime gelince;
Günde 40 bin varilin üzerinde.
Bazı günler 40 bin 250'ye kadar çıkıyor.
Bir de... Gabar'daki petrol kuyusu sayısının 100'ü geçtiğini... 300'ü... 500'ü bulduğunu düşünün.
Ve bir de... Kato Dağı'nda sondajların başlayacağını...
Beytüşşebap petrol kuyularının devreye gireceğini...
Kim tutabilir Şırnak'ı?
***
KALİTE FARKI
Batman'da... Petrol bin metre... Bin 300 metre derinlikten çıkıyor.
Şırnak'a gelince;
Şehit Esma Çevik sahasında... Bin 700 metre ile 2 bin 100 metre.
Şehit Aybüke Yalçın sahasında... 2 bin 700 metre ile 3 bin metre.
Derine indikçe... Petrolün kalitesi yükseliyor.
***
BİR DE RAFİNERİ KURULUNCA
Bugün... Şırnak'ta çıkan petrol tankerlerle Batman'a taşınıyor... Rafineriye.
Yarın... Şırnak'ta üretim günde 100 bin varile... 300-400 bin varile çıkınca... Batman'a nasıl taşınacak?
Yakın gelecekte... Şırnak'ta petrol rafinerisi kurulması şart.
Batman... Petrol ile birlikte nasıl büyüdüyse... Zenginleştiyse... Nüfusu kat kat arttıysa... Aynı şeyler Şırnak'ta da yaşanacak.
Hem de fazlasıyla.
Batman'dayız... Seçimi, siyaseti, ekonomiyi, sorunları, beklentileri elbette yazacağız.
Bugünü... Sadece petrole... Petrol bereketine ayırdık.
Batman'ın gündüzünü... Gecesini... Canlılığını görünce...
Şırnak'ın geleceğini kafamızda canlandırdık.
***
ŞIRNAK'IN GELECEĞİ
Batman'dayız... Seçimi, siyaseti, ekonomiyi, sorunları, beklentileri elbette yazacağız.
