Atatürk'ün en büyük eseri Cumhuriyet'in 100. yılında Anadolu'nun ortasındayız.
Kurtuluş Savaşı sırasında... Düşman, "Ankara'ya kadar" ilerleseydi... Türkiye Büyük Millet Meclisi, Kayseri'ye taşınacaktı.
Alternatif Meclis binası bile hazırlanmıştı... Tarihi Kayseri Lisesi.
Dün... 29 Ekim... Pazar... İşte bu müze binadayız.
Cumhuriyet'in 100. yılını büyük bir coşkuyla kutlarken... Ve... İkinci yüzyıla ilk adımı atarken...
Bilenlere bilmeyenlere... Duyanlara duymayanlara Meclis'in Kayseri'ye taşınmak istenmesinin hikâyesi.
***
GİZLİ OTURUM
Tarih 23 Temmuz 1921... Bakanlar Kurulu Başkanı, Millî Savunma Bakanı ve Genelkurmay Başkan Vekili Fevzi Paşa (Çakmak), TBMM'de gizli oturum yapılmasını ister.
Gizli oturum... Kürsüde Fevzi Paşa... "Düşman 8 gün sonra Ankara'ya gelecek" der.
Meclis'in ve hükümetin selamete çıkması gerektiğini söyler.
Müzakereler yapılır... "Meclis nereye taşınsın" görüşmeleri.
Fevzi Paşa, hükümetin görüşünü söyler:
- Kayseri... Anadolu'nun göbeği.
***
TELGRAF
Mustafa Kemal Paşa cephede... Büyük savaşa kumanda ediyor... Ve Ankara'ya... Milli Müdafaa Vekili Refet Paşa'ya telgraf çekiyor... 27 Ağustos 1921:
"Muharebenin seyri karşısında, Meclis ve hükümetin ilk merhale olarak Keskin'e, ondan sonra mecburiyet halinde Kayseri'ye nakli lazımdır."
***
YAKLAŞAN ZAFER
Büyük komutan... Başkomutan... Mustafa Kemal Paşa... Askerinin arasında... Ön saflara kadar gidiyor... Yaklaşan zaferi görüyor... Ve... Ankara'ya bir telgraf daha çekiyor.
Meclis'in "Kayseri'ye taşınması emrini" iptal ediyor.
***
ANKARA-KAYSERİ HATTI
Türkiye'nin zor günleri... Düşman Polatlı'ya dayanmış... Top sesleri Ankara'dan duyuluyor.
Ankara'dan ayrılmalar başlıyor.
Tarih... 19 Ağustos 1921.
Ankara'da yayınlanan Yeni Gün Gazetesi'nin yaşaması şart... Düşman, Ankara'ya kadar ilerlese bile.
Onun için... Gazete... İki at arabası ve 12 kağnılık bir konvoyla Kayseri'nin yolunu tutuyor.
Baskı makineleri... Kurşun harfler... Masa, sandalye... Matbaada ne varsa, kağnılarda.
Gazetenin sorumlusu Yunus Nadi Bey, eşini ve 4 çocuğunu da Kayseri'ye gönderiyor... Kendisi Ankara'da kalıyor.
***
DADAŞ... VE TARİHİ KONUŞMA
Ankara... Meclis... Heyecan... Herkes, cepheden... Mustafa Kemal Paşa'dan gelecek haberi bekliyor.
Bir yandan da... Kayseri'ye taşınmak tartışılıyor.
"Taşınalım" diyen de var.
"Meclis ve hükümet, Kayseri'ye taşınırsa ordunun ve milletin morali bozulur" diyen de.
Ve... Meclis kürsüsüne bir Dadaş çıkıyor... Erzurum Milletvekili Mustafa Durak Bey:
Biz buraya... Ankara'ya... Meclis'e... Kaçmaya mı geldik, yoksa savaşıp ölmeye mi?
Eğer Meclis'i taşımak istiyorsanız buyurun, gidin... Güle güle... Ama ben gidemem.
Tek başıma kalsam bile bayrağım, vatanım, dinim için son kurşunuma kadar savaşırım.
Son kurşunu da kendi kafama sıkarım.
Alkışlar... Gözyaşları... Ve Meclisin, Kayseri'ye taşınmasından vazgeçiliyor.
***
MECLİS... SAVAŞA HAZIR
Türk siyasi tarihinde bir ilk... Meclis'in Kayseri'ye taşınması konusu askıya alınınca... Her milletvekiline bir tüfek veriliyor.
TBMM toplantıları silah çatarak yapılıyor.
Silah çatmak... Askeri bir deyim... Askerlik yapanlar bilirler... Tüfekleri uçuca... Çapraz olarak dayayarak, durdurmak.
Yani... Meclis, savaşa hazır.
***
GAZİ... KAYSERİ LİSESİ'NDE
Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Paşa, Kayseri'de... Eşi Latife Hanım ile birlikte... Kayseri Lisesi'nde.
Heyecanlı... Ateşli bir genç... Öğrenciler adına, "Hoş geldiniz" konuşması yapıyor... O öğrenci kim mi? Behçet Kemal Çağlar.
Sonra... Herkesi duygulandıran bir müsamere sergileniyor.
Gazi... Öylesine memnun oluyor ki... Okula yağlıboya bir tablosunu hediye ediyor.
***
BAHÇEDEKİ ANIT
Kayseri Lisesi... Milli Mücadele Müzesi... Müze lisenin bahçesinde bir anıt...
Lisenin son sınıf öğrencileri... Taze fidanlar... Hepsi de okulu bırakıp cepheye gitmişler.
Sakarya Meydan Muharebesi... Zafer... Fakat Kayseri'nin fidanlarının tamamı şehit.
1921... Kayseri Lisesi, mezun verememiş.
Bahçedeki anıt... İşte onların anısına.
***
BAYRAK DENİZİ
Mustafa Kemal Paşa'nın, Heyet-i Temsiliye adına geldiği ve iki gün kaldığı konak... 19-20 Aralık 1919... İmamizade Reşit Ağa Konağı... Şimdi, Atatürk Evi ve Müzesi.
Kayseri... Büyük Atatürk'ün modern Türkiye'sinin yükselen şehri... Başarılı, planlı bir şehirleşme... Organize sanayi bölgeleri... İstihdam, üretim, ihracat...
Bayramın coşkusunu, bayrak denizi Kayseri'de yaşıyoruz.
Kayseri'deyiz... Yarın da Kayseri'den yazacağız.
***
MÜZE LİSE
Kayseri Lisesi... Tarihi bir yapı... 1893'te yapılmış... Hala sapasağlam.
Yüce Meclis Kayseri'ye taşınsaydı... Bu bina, Türkiye Büyük Millet Meclisi olacaktı.
29 Ekim... Cumhuriyet'in 100. yılı... Büyük bayram.
Yazımızı... İşte bu binada yazıyoruz.
Bina... Eski lise... Zaman tünelinden anılarla dolu.
Alternatif Meclis Başkanlığı kürsüsü bile var.
Kayseri Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Memduh Büyükkılıç ile kürsüye çıkıp, fotoğraf çektirdik.
Sınıflardan birinde eski mezunlar canlandırılmış... Çoğu bildiğiniz isimler... Şöhretler.
Turgut Özal gibi... Behçet Kemal Çağlar gibi... Hulusi Akar gibi... Abdullah Gül gibi.. Jale Baysal gibi..
Müze lise ziyaretçi akınına uğruyor... Özellikle hafta sonları... Her yaştan ziyaretçi, lise binasında tarihi yeniden yaşıyor.