Yarın... Salı... 12 Eylül...1980 askeri darbesinin yıldönümü...
Hafta sonu...16 Eylül... Cumartesi... Zorlu ile Polatkan'ın idam sehpasında can vermelerinin yıldönümü.
Ve... 17 Eylül... Pazar... Demokrasi şehidi Adnan Menderes'in bir başka dünyaya göç edişi.



Milli iradenin üzerindeki tank, sehpa, kan ve gözyaşı izleri.
Türk demokrasisini kara delikleri.
"Yeter!... Söz milletindir" diye haykıran, demokrasiye âşık, Türk milletinin sırtına saplanan hançer.
Bugün... Yarın... Bu hafta... Derin tarih sayfaları.
Bir kısmını ilk kez okuyacaksınız.

***

11 EYLÜL AKŞAMI

Güniz Sokak 31 numara... Başbakan Süleyman Demirel'in evi... Alt kat... Salondakiler... 3 parlamenter... Kahramanmaraş'tan.
Adnan Karaküçük... Halit Evliya... Mehmet Şerefoğlu.
Konuşulan konu:
"14 Eylül Pazar günü Menzelet Barajı'nın temel atılması."
İşte... Darbenin ayak sesleri duyulurken, Suya Adanmış Bir Ömür kitabının yazarı Demirel'in gündemi.

***

GECE YARISI

Saatler ilerliyor... Bir şeylerin olacağı belli... Demirel, Cumhurbaşkanı Vekili İhsan Sabri Çağlayangil'i arıyor.
Çağlayangil... Genelkurmay Başkanı Kenan Evren'le konuşuyor.
Evren... Renk vermiyor.
Şevket Demirel... Başbakan'ın evinde.
Saat 23.00... İçişleri Bakanı Orhan Eren geliyor.
Saat 24.00... Milli Savunma Bakanı Ahmet İhsan Birincioğlu salona girerken... Haberi veriyor:
- Beyefendi... Askerler, kapınızdaki nöbetçileri götürdüler.
Sessizlik... Sinek uçsa duyulacak.
Ve... Saat 01.00...Başbakan'ın ev telefonu kesiliyor.
Bu defa... Derin sessizlik... Sabaha kadar.

***

GÜNÜN İLK IŞIKLARI

Saat 05.30... Kapı önünde bir hareketlenme... Siyah bir otomobil... Bayraklı... Amiral makam aracı.
Amiral... Başbakan Demirel'in evine girmiyor... Kapıda bekliyor.
Amiralin aracından Nahit Menteşe iniyor... Eski Bakan... Yüzü bembeyaz... Elinde bir zarf... Üzerinde "Bay Süleyman Demirel" yazıyor:
- Beyefendi... Hamzakoy'a gidecekmişsiniz... Hanımefendiyi de götüreceğiniz bildirildi.
- Kim bildirdi? Nahit, sana bu zarfı kim verdi?
- Orgeneral Haydar Saltık.

***

ÜST KAT... NAZMİYE DEMİREL

Üst kat... Sadece hanımefendi var.
Demirel, durumu özetliyor... "Nazmiye senin gelmene gerek yok" diyor:
- Ben yalnız gideceğim.
Nazmiye Demirel... Anadolu kadını... Sesini yükseltiyor:
- Hayır... Madem ki seninle gelmemde bir sakınca yok, madem yalnız gidecekmişsin... Ben de geliyorum.
- Nazmiye... Dün önümde selam duranlar, yarın beni iter, kakarlar... Görür üzülürsün... Sen Hamzakoy'a gelme.
- Hayır... Kararım kesin... Seni yalnız göndermeyeceğim...

***

"SU TESTİSİ SUYOLUNDA KIRILIR"

Süleyman Demirel hatıralarını yazdı mı? Hayır.
Günlük tutar mıydı? Evet... Ama sürekli değil.



Önemli olayları, sol üst köşesinde, Süleyman Demirel yazan bir bloknota not ederdi... Ayrıntısız... Satır başları ile.
Demirel'in günlüklerinin bir bölümü bende...



12 Eylül 1980... Darbe sabahı... Evden çıkarken günlüğe yazdığı satırlar... Saat saat ayrıntılar... Ve altında tarihe düşülen not:
"Su testisi su yolunda kırılır."

***

"DİREN DEMİREL!"

Seneler sonra... Siyasi yasağı kalktı... Demirel... Milletvekili oldu... Sonra Başbakan... Ve Cumhurbaşkanı.
Kahvaltı... Sohbet... Not defterimi ve kalemimi çıkardım.
"Efendim" dedim:
- Yazmak üzere bir şey soracağım... İsterseniz yanıt vermeyin.
- Sor bakalım.
- 12 Eylül 1980... Darbe sabahı... Askerler, Hamzakoy'da götürmek üzere sizi almaya geldikleri zaman Nazmiye Hanım size, "Demirel, senin ne suçun var? Gitme... Diren" dedi mi, demedi mi?
Olayı biliyordum.
Hanımefendi, o sabah bu sözleri söylemişti... "Diren" demişti.
Demirel... Daldı... Eski günlere gitti... Ve "Not al öyleyse" dedi.
O sabah Nazmiye Hanıma söylediklerini tekrarladı:
Nazmiye... Kime karşı direneceğim?
Neyle direneceğim?
Darbeyi yapan silahlı kuvvetler... Benim ayrı bir silahlı kuvvetim mi var?
Televizyon tek kanal... Ona da asker el koymuş... Sesimi kime duyuracağım? Neyle duyuracağım?

***

TARİHİ BİR AYRINTI

Darbeden... Olup bitenlerden söz edeceğiz... Bazı notları gün ışığına çıkaracağız.
Ama... Kısa bir ara... Demirel'in 13 Eylül 1980 sabahı eşine söylediği "Yine geleceğim" sözleri ile ilgili bir ayrıntı:
Demirel Hamzakoy'da gitti geldi... Aradan zaman geçti... Sonra yine sürgüne gönderildi... Zincirbozan'a.
Demirel, Zincirbozan'a gönderileceğini benden öğrendi... Bunu TV'de de söyledim.
Zincirbozan'a gideceği günün sabahı... Evde... Bloknotunu uzattı... Ve yazmamı istedi.
İşte söyledikleri: "Siyaset inancı ve iddiası olan insanın işidir... İnancım tam, iddiam da var... Yine döneceğim... Yine siyaset yapacağım... Ve yine Başbakan olacağım."
Biliyorsunuz... Döndü... Ve oldu.

***

ÖZAL'DAN DEMİREL'E TELEFON

Hamzakoy... Süleyman Demirel'in telefonu çaldı... Arayan Turgut Özal.
Darbe öncesinin Başbakanlık ve Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarı.
Nezaket dolu sözler... Nazmiye Hanıma saygılar faslından sonra... Özal, konuya girdi:
- Abi... Askerler, bana görev teklif ediyorlar... Bunu size soracağımı da söyledim... Ne diyorsunuz?
- Turgut... Ne görev verirlerse kabul et... Onlar seni kolundan tutup atana kadar da hizmet et... Önce Türkiye... Ülke hepimizin.

***

EVREN'İN ARADIĞI İSİM

Darbe sonrası... Gazetedeyim... Öğle saatleri... Konuğum var... Kemal Cantürk... Devlet Planlama Teşkilatı eski Müsteşarı... Eski Cumhurbaşkanlığı Kontenjan Senatörü... Kadim dost.
Telefonum çaldı... Arayan, Genelkurmay Başkanlığı... Özel Kalem... Başyaverlik.
Darbenin lideri Orgeneral Kenan Evren, Kemal Cantürk'ü arıyor... Bulamıyor... Benim yanımda olduğunu öğreniyor.
Telefonu Cantürk'e uzatıyorum:
- Kemal Abi... Hayırdır... Evren Paşa seninle konuşmak istiyor.
Konuşuyorlar.
Evren... "Kemal Bey, seni Ticaret Bakanı yapıyorum" diyor... Ve devam ediyor:
- Yanımda Başbakan var... Turhan Feyzioğlu... O da seninle konuşacak.
Ve konuşuyorlar.

***

BAŞBAKAN... NASIL DEĞİŞTİ?

Turgut Özal... Asker, onun muhakkak hükümette olmasını istiyor... Ekonomiden Sorumlu Başbakan Yardımcısı olarak.
Ama... Özal'ın, 2 önemli sorusu var:
1. Başbakan kim?
2. Maliye Bakanı kim?
Özal'a 2 isim söyleniyor:
- Başbakan Prof. Turhan Feyzioğlu... Maliye Bakanı da Arslan Başer Kafaoğlu.
Özal'dan... Saygı çerçevesinde itirazlar:
1. Meclis'teki 4 büyük partinin genel başkanları... Demirel ile Ecevit, Hamzakoy'a yollandı... Erbakan ile Türkeş de İzmir Uzunada'ya... Şimdi, en küçük partinin genel başkanı Turhan Feyzioğlu'nun Başbakan olmasını halk nasıl karşılar?
2. Arslan Başer Kafaoğlu ile ben farklı düşüncelerdeyiz... O Maliye Bakanı olursa ben ekonomik programımı uygulayamam.
Sonuç... Özal'ın önerisi... Başbakanlık için:
- Neden içinizden birini getirmiyorsunuz? Mesela Bülend Ulusu... Bir ay öncesine kadar Deniz Kuvvetleri Komutanı'ydı.
Ve... Özal'ın dediği... Önerdiği... İstediği oldu... Ulusu, Başbakan.
Maliye Bakanlığı'na gelince... Özal dedi ki:
- Kaya Erdem... Senelerin maliyecisi, bürokratı... Onunla uyum içinde çalışabilirim.
Evet... Maliye Bakanlığı'na da Kaya Erdem geldi.
Unutmadan... Dün... 10 Eylül... Kaya Erdem'in doğum günüydü... 95 yaş.
Bodrum'da kutlandı... Davet etti... Söz verdim ama gidemedim.
Nice yıllara, sağlıkla Kaya Abi.
Yarın... Devamı var... Olay olay, isim isim... Ayrıntılar.