Türkiye'nin en yüksek dağlarından 3'ü Hakkâri'de... Cilo... Kandil... Mor Dağı. Öyle bir coğrafya ki... Yüzölçümünün yüzde 88'i dağ.
Hakkâri... Dağlarla çevrili... Sümbül... Berçelan... Kato... Karadağ... Nereye baksanız dağ.
İkiyaka Dağları... Düztepe Üs Bölgesi... Yükseklik 3 bin 500 metre... Dünyanın en yüksek üs bölgelerinden.
Bazen... Kar kalınlığı 30 metreyi buluyor.
Hakkâri Valisi İdris Akbıyık dedi ki:
- İşte, burada bile nöbet tutuluyor.
Kahraman ordum... Jandarmam... Özel harekâtın yiğitleri... Yeni yılı, dağların başkentinde karşıladılar.
Ey, korku nedir bilmeyen kahramanlar! Türkiye, sizinle gurur duyuyor.
***
Sınır boyu
Hakkâri... Sınır kenti... İran ile de sınırı var, Irak ile de.
İlçeler... Yüksekova, İran'ın komşusu.
Şemdinli... İran'a da komşu, Irak'a da.
Çukurca... Derecik... Irak sınırında.
Yollarda... Dağın eteklerinde... Tepelerde... Sık sık nöbet kulelerini görüyoruz.
Dağlarda ay yıldızlı bayrak dalgalanıyor.
***
Hakkâri okuyor
Okulları gezdik... Kütüphanesiz okul yok. Okul duvarlarında Vali İdris Akbıyık'ın sloganları yazılı:
Kitap insan kadar, insan kitap kadar değerli.
Bir kitap bir insan.
Bir kitap oku, bir kitap okut.
Vali Bey... Tam 69 bin kitap dağıtmış.
Hakkâri Valisi okulda, öğrencilerin arasında... Vali, öğretmen, öğrenci, veli... Nerede ise şehirdeki herkes okuyor.
***
Çok eşlilik
Bölge gerçeği... Giderek azalıyor ama... Hâlâ var... Daha ziyade kırsalda... Köylerde.
Gençler tek eşli. İşte buna sevindik.
Çok eşlilik orta yaş üstü kesimde.
Örnek ister misiniz? Hakkâri'ye daha önceki gelişimizde... Mehmet Adıyaman'dan söz etmiştik... 4 eşi vardı... 42 de çocuğu... Yazmıştık.
Mehmet Adıyaman, korona, ardından kalp rahatsızlığı... 2020'de sizlere ömür.
Güncel örneklere ve isimlere pek girmek istemiyoruz...
Ancak... Bölge gerçeğine dair son bir notu paylaşalım.
Bugün... Hakkâri'de, 2 eşli ilçe belediye başkanı da var... Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde, çok eşli Hakkâri milletvekili de.
***
Kilim... Öyle güzel ki
Kurslar... Meslek eğitimi... O kadar çok ki.
Herkes meslek öğreniyor.
İl genelinde, bin 610 kurs olduğunu söyleyelim. Gerisini siz düşünün.
Kursların 172'si köylerde.
Erkek kursiyer sayısı 10 bin 320...
Kadınlarda sayı daha fazla... 14 binin üzerinde.
Gezerken... Halk eğitim merkezlerinde... Kilim dokuyan kadınlar gördük... Toplamda bin 750 kilim tezgâhı var.
Kilim desenleri birbirinden güzel... Kadınlar, kilim dokuyor... Para kazanıyor.
Vali İdris Akbıyık, kadınların moralini yükseltmek için... Bazen... Tezgâhın başına oturuyor. Kilim dokuyor.
***
Doğalgaz
Hakkâri'ye doğalgaz geldi... İl merkezindeki konutların yüzde 85'i doğalgaz ile ısınıyor.
Sıra ilçelerde... Herkes doğalgaz istiyor. Daha önce de yazmıştık... Türkiye'de, sorunların standardı yükseliyor.
Örneğin... Dün yol sorunundan söz ediliyordu. Bugün bölünmüş yol bekleniyor.
***
Yollar ve konvoylar
Hakkâri-Yüksekova... Çukurca yolunda... Diğer yollarda... Konvoylar gördük... Askeri araçlar.
Sınırın ötesinde... Pençe-Kilit operasyonu devam ediyor.
Mehmetçik... Bu soğukta görev başında.
Kahraman ordumun rehberi, Mehmet Akif'in unutulmaz mısraları:
"Arkadaş! Yurduma alçakları uğratma sakın,
Siper et gövdeni, dursun bu hayâsızca akın."
***
Öğretmenlerimiz
Okulları gezerken... Hakkâri Fen Lisesi'nde... Öğretmenlerle sohbet ettik.
Emine Demirbaş... Biyoloji öğretmeni... 2 yıldır Hakkâri'de... "Çok memnunum" dedi. Bahar Kahraman... Edebiyat öğretmeni... Muşlu... İzmir'de büyümüş... Hakkâri'ye 2 yıl önce gelmiş... Sorduk:
- İzmir'i özlediniz mi?
Yanıtı... Kelimesi kelimesine:
- Burası da, İzmir gibi güzel yurdumun bir köşesi... Hakkâri'de daha çok kalmak istiyorum... Buralara çok şeyler vermek lazım... Ülkemize borcumuz. Sağ ol Emine öğretmen... Bravo Bahar öğretmen.
***
Teşekkürler
Olamaz böyle karşılama... Sevinmek de ne kelime, bayıldık... Çok hoşumuza gitti... Duygulandık.
Hakkârili kadınlar bizi öyle sevgiyle, coşkuyla... Müzikle... Ve de zılgıt çekerek karşıladılar ki... Düğün gibi, bayram gibi...
Hakkârili misafirperver.
Kadınlar... "Ne iyi ettiniz de geldiniz" dediler.
Evet... Ne kadar iyi ettik de geldik... Daha önce defalarca gelmiştik... Yine geleceğiz.
***
Huzur iklimi
Coğrafya... Bir doğa harikası... Dağlar... Dereler... Gündüz bir başka güzel, gece bir başka. Hakkâri, eski Hakkâri değil.
Huzur, bölgenin iklimini değiştirmiş...
İnsanlar, akşamları sokakta... Kafelerde... Müzikli mekânlarda.
Yerel sanatçılar... Bölgenin birbirinden güzel türkülerini söylüyorlar:
"Berçelan yaylaları... Esme seher yeli esme... Gelinler güzel olur."
Türkü o kadar çok ki... İsterseniz eşlik edebilirsiniz:
"Hakkâri'nin yoluna,
Kurban olam boyuna
Giy şu beyaz fistanı,
Gel de sarıl boynuma."
***
Yaşlı destek ekibi
Ekip, 5 kişiden oluşuyor... 4'ü kadın.
Evlere gidiyorlar.
Yaşlılara evde bakım hizmeti... Sağlık hizmeti... Moral destek.
Sorduk... "200 yaşlıya yardımcı olduklarını" söylediler.
Yaşlılar... Devletin şefkatinden öyle memnunlar ki... Dillerinde aynı dualar:
- Allah, devlete, millete zeval vermesin.
***
Yarın... Hakkâri destanı
Geldik... Geziyoruz... Ve dönemiyoruz... Bırakmıyorlar.
Hakkâri'nin kadın futbolcuları... İçlerinde yabancı oyuncular da var... İlle de antrenmana bekliyorlar.
Ayrıca... Önümüzde seçim var... Adaylığa hazırlananlar... Aşiret reisleri... Görüşmek istiyorlar. Esnaf... Ekonomi... Gündem... Hakkâri bir destan.
Yarın... Sınır şehrinden notlara devam.