Ankara'dan çıktık yola... Ver elini Çorum... Binlerce yıllık tarih... Bakır Çağı... Tunç Çağı... Hitit Krallığı... Frig... Roma İmparatorluğu... Bizans... Selçuklu... Osmanlı... Müze gibi bir şehir.
Yolda... Önümüzde bir kamyon... 19 AH 219... "Osman'ın kamyonu."
Kamyonun arkasındaki yazı:
"Biz savaşmayı sevmiyoruz dedik... Bilmiyoruz demedik."
Kornaya bastık... "Yolun açık olsun, Osman Kardeş" diyerek el salladık.
***
Kavuncu Ali
Sağlı sollu yol boyunca, "köy pazarları." Çoğu kavun, karpuz satıyor.
Kime selam versek, bıçağı çekiyor... Kavun ya da karpuz kesiyor... Satın almanız şart değil... Yeter ki tadına bakın.
"İkramı" geri çevirirseniz... Satıcı bozuluyor... Kırılıyor.
İşte Anadolu insanı... Kavunla yetinmiyor... "Çayımı içer misiniz" diye soruyor.
- Ey kavuncu Ali İlbasan... İşler nasıl? Ali, "Allah'a çok şükür" diye söze başlıyor:
Bölgede su az... Kendimiz ekip biçemiyoruz... Mecburen sebze, meyve halinden alıp satıyoruz.
Yakıt pahalı... Gübre pahalı... Hayat pahalı... Görüyorsunuz, alışveriş için duran araç az.
Ama yarına umutla bakıyoruz... Her yokuşun mutlaka inişi de var... Tünelin ucunda ışık görünüyor.
***
Erzurumlu Ömer
Göç etmiş... Erzurum'dan Kırıkkale'ye... Mesleği yok... Yol üzerinde, köylü pazarında, mevsimine göre ürün satıyor.
Şimdi... Kavun, karpuz zamanı.
Ömer Keser'e soruyoruz... "Halin nicedir?"
Önce... İkram faslı... Kavunu kesip bir dilimini uzatıyor... Sonra da sorumuzu yanıtlıyor:
Geçinip gidiyoruz... Bugüne de şükür.
Bayramdan sonra işler durgundu... Yeni yeni canlanıyor.
Açlıktan kim ölmüş? Yeter ki huzur olsun... Memleketimizin kıymetini bilelim.
***
Büyük dönüşüm... Leblebiden altına
Çorum denilince, aklımıza ilk geliveren... Leblebi.
Leblebi. Şehirde o kadar çok leblebici var ki.
Leblebi çeşitleri ise... Say say bitmez... Biz 40 çeşidini sayabildik.
Atatürk'ün sevdiği sarı leblebi... Çilekli, muzlu, kavunlu, peynirli, kahveli, kaymaklı leblebi... Devam edelim mi? Portakallı... Limonlu... Susamlı... Kivili... Biberli... Kapuçinolu... Sütlü... Soslu... Beyaz çikolatalı... Siyah çikolatalı... Tuzlu... Şekerli... Çilekli... Naneli...
Leblebiciler...
Bayramda iyi iş yapmışlar... Yolu Çorum'dan geçen leblebi almış... Eşe dosta... Kendisine.
Şimdi ise... İşler eh işte... Durgun.
Gurbetçiler... Avrupa'dan yaz tatiline gelenler... Piyasaya can suyu... Tabii ki leblebi sektörüne de.
Düne kadar leblebisi ile konuştuğumuz Çorum... Gördük ki... Bugün, "altınla" konuşuluyor. Evet... Altınla... Çorum, altın ihraç ediyor... Büyük dönüşüm.
***
Ahlatçı
Türkiye'nin toplam ihracatı, 225 milyar dolar.
Bunun yüzde 2.20'sini "Ahlatçı" ihraç ediyor... 5 milyar doların üzerinde... Ahlatçı Holding... Ahmet Ahlatçı... İhraç ettiği ise... Altın.
Türkiye'de 4 altın rafinerisi var... Biri Çorum'da... Ahlatçı'nın... Anadolu'da tek.
Ahlatçı... Türkiye'nin ilk 100 sanayi kuruluşu içinde... Dördüncü sırada.
Çalışan sayısı... 4 bin 500... Ahlatçı, Çorum ekonomisinin lokomotifi.
Şimdi... Kolları sıvamış... Yeni yatırımlar peşinde.
Barut fabrikası kuruyor... Sungurlu ilçesinde... Ama hammadde sorunu var.
Ahmet Ahlatçı, bunun da çaresini bulmuş... Hammadde fabrikası için de yatırıma başlamış... Yurtdışından hammadde almayacak.
Mart 2023... Barut üretimi başlayacak.
Yılda... Bin 500 ton barut üretilecek... Büyük başarı.
Üretimim yüzde 70'i ihracat... Müşteriler bugünden hazır.
Ahmet Ahlatçı'ya siyaseti, seçimi soracak olduk... Güldü:
- Bana ekonomiyi, yatırımı, istihdamı, ihracatı sorun, anlatayım... Bugün yapmamız gereken üretime odaklanmak... Çok çalışmak.
***
Kuyumcu
Çarşıda dolaşıyorduk... Dikkatimizi çekti... Kuyumcuların işleri iyi... Bir kuyumcuya girdik... Kalabalık.
Kuyumcuya sorduk:
- Altın alan mı var, satan mı?
- Altın alan çok... Özellikle de gurbetçiler... Avrupa'daki Türkler... Yaz tatili için gelenler... Kimi çocuğunu evlendiriyor... Kiminin nişanı var... Kiminin sünneti... Altın takmadan olmaz.
Kuyumcuda, "kırsal kesimden gelenler" de az değil.
Ürün para edince... Üretici düğün, dernek yapıyor... Altın alıyor... Traktör alıyor... Piyasa canlanıyor.
***
Üretici mutlu
Çorum Ovası... Sungurlu Ovası... Mecitözü Ovası... Hüseyin Ovası... Ovasaray Ovası... Irmak Ovası... Ova çok.
Akarsu derseniz... Yeşilırmak... Kızılırmak... Çekerek Irmağı... Çat Suyu... Mecitözü Çayı.
Toprak ana Çorum'da üreticinin yüzünü güldürmüş.
Buğday... Arpa... Soğan... Şekerpancarı... Patates... Domates... Nohut... Ayçiçeği... Pirinç... Ceviz... Yeşil mercimek... Kiraz... Elma... Karpuz... Kavun... Biber... Salatalık...
Üreticinin cebine iyi para girince... Davullu zurnalı düğün de yapılıyor, klimalı traktör de alınıyor.
***
'Çorumluyuz... Birbirimizden sorumluyuz'
Çorum Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Çetin Başaran, "Bu bizim sloganımız" dedi:
- Birbirimizi destekleriz... Ortak akılla hareket ederiz... İşbirliğine önem veririz...
Çorum'un yükselmesi için seferberiz...
Çorumluyuz... Birbirimizden sorumluyuz.
Yarın... Sanayi... İhracat... Turizm... Ve yükselen Çorum'dan manzaralar.