Kırgızistan... Orta Asya'nın kalbinde, Tanrı Dağları ile Pamir-Altay dağ zincirinin kucağında... Kırgız ülkesi.
Bu mevsimde, nereye baksanız karla kaplı dağlar... Kırgız'ın söylemiyle, "Göğe uzanan dağlar coğrafyası."
Denizden bin 600 metre yükseklikte, 118 akarsuyun beslediği, dünyanın ikinci büyük dağ gölü... Issık Gölü'nün kıyısında... Büyük bir parkta... Açık hava müzesindeyiz... Ruh Ordo (Ruhlar Merkezi) Kültür Merkezi... Tarihe mal olmuş, siyaset ve sanat insanlarının heykelleri sergileniyor.
Karşımızda, "Atatürk" duruyor... "Tunçtan" yapılmış heykel... Anıtlaşmış... "Türk dünyasının kalbinde yaşıyor."
Ziyaretçiler... Atatürk'ün manevi kişiliği önünde fotoğraf çektiriyorlar.
Müzede dolaşmaya devam.
Bu kez... Yine tunçtan yapılmış... "Cemile", "Selvi Boylum Al Yazmalım", "Gün Olur Asra Bedel" romanlarının yazarı... Eserleri 176 dile çevrilmiş... Kırgızistan'ın ünlü edebiyatçısı Cengiz Aytmatov... Bankta, ayak ayak üstüne atmış, oturuyor.
Kırgızlı... "Büyük Atatürk'e" hayran... Bir de, "Bozkırın bilgesi" Aytmatov'a.
***
Selam getirdik
Gittik... Uçaktan indiğimizde... Karşımızda... Koca bir afiş... Türkçe ve Kırgızca:
"Hoş geldiniz."
Dönüşte... Havaalanının girişinde... Yine büyük bir afiş:
"Yolunuz açık olsun."
Afişlerin solunda ve sağında... Türk bayrağı... Kırgızistan bayrağı.
Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, bizleri, "Yine bekleriz... Büyük Türkiye'ye... Türk kardeşlerimize... Cumhurbaşkanı Erdoğan'a selamlarımızı söyleyin" diyerek uğurladı.
***
Yatırım... Yatırım çağrısı
Ruslan Kazakbayev... Dışişleri, Dış Ticaret ve Yatırım Bakanı. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu'na sarıldı... Ve şunları söyledi:
Ağabey... Dilimiz, kökenimiz, tarihimiz ortaktır.
Ebedi dostluk anlaşmamız var.
Bizi unutmayın... Bizi yalnız bırakmayın.
Gelin... Yatırım yapın... Bütün imkânlarımızla Türk işadamlarını bekliyoruz.
Kapımız açık... Gönlümüz açık... Bizi kardeşiniz bilin.
Kırgızistan... Ata diyarı... Kiminle konuştuysak, dillerde aynı sözler:
- Biz kardeşiz... Hem de öz kardeş.
***
Türkiye olmadan asla
Kırgızistan, "Örnek bir şehir" kurmak istiyor... 200 bin nüfuslu... "Organik şehir." "Kırgız-Türk İşbirliği" toplantısında Abay Alımkulov'u dinledik... "Temiz Şehir İnşası Kurumu Başkanı."
Şehir... Yedi yılda kurulacak... Abay Alımkulov birkaç kez, "Akıllı şehir" diye söz etti... Ve "Akıllı evler."
Böyle bir şehir için harcanacak para... "20 milyar dolar."
Hindistan, "Bu şehirde özel hastaneler açalım" demiş.
Kırgızistan görüşü:
"İlle de Türk yatırımcılar projede yer alsın."
Abay Alımkulov'un yarım saati aşan sunumundan sonra, Ekonomi ve Ticaret Bakanı Daniyar Amangeldiev konuştu:
- Bu şehri, Türkiye ile birlikte kurmak istiyoruz... Türk müteahhitleri bunu başaracak tecrübedeler... Konuyla ilgili, 6 Kasım'da Avrupa Birliği'ne de sunum yapacağız.
Kırgızistan'ı yönetenler, "bizim müteahhitlere" güveniyorlar... Hoşumuza gitti.
***
Ülkemiz cennet
Kırgızistan'da... Doktorun maaşı ne kadar?
Ve öğretmenin, polisin... Diğer kamu görevlilerinin.
Ortalama 200 dolar.
Polis, "Biraz daha fazla" alıyor... 250 dolar.
Doktor... 300-350 dolar.
Maaşları öğrenince... Dedik ki:
- Sizinkilerin, neden Türkiye'ye gitmek istedikleri anlaşılıyor... Türkiye'de... Ev hizmetlerinde çalışan Kırgız kadınlar, ayda 500-600 dolar alıyorlar.
Kırgız için... "Türkiye, dünya cenneti."
***
'Gelecek elimizde'
Bozkırın ortasında parlayan güneş... Türk dünyasının eğitim ve kültürdeki kutup yıldızı... Asya'daki akraba devletler ile aramızdaki altın köprü:
"Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi."
"Ortak üniversite", 26 yaşında.
Üniversitede, "Türk öğretim üyeleri" de var, "Türk öğrenciler de." Kırgız öğrenciler... Ve... 10'dan fazla ülkeden öğrenim için gelenler.
Daha önce gitmiştik... 2017'de.
Üniversitenin sloganı... "Gelecek elimizde... Biz başarırız." Kırgızistan Cumhurbaşkanı Caparov, "Üniversite daha da büyüdü... Gelişti... Bu coğrafyada model oldu" dedi.
Ülkede 60'ın üzerinde üniversite var ama... "En parlağı... Marka olanı", Manas Üniversitesi.
Sevindik... Gurur duyduk. Bozkırın ortasında parlayan güneş... Türk dünyasının eğitim ve kültürdeki kutup yıldızı...
Asya'daki akraba devletler ile aramızdaki altın köprü:
"Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi."
"Ortak üniversite", 26 yaşında.
Üniversitede, "Türk öğretim üyeleri" de var, "Türk öğrenciler de." Kırgız öğrenciler... Ve... 10'dan fazla ülkeden öğrenim için gelenler.
Daha önce gitmiştik... 2017'de.
Üniversitenin sloganı... "Gelecek elimizde... Biz başarırız."
Kırgızistan Cumhurbaşkanı Caparov, "Üniversite daha da büyüdü... Gelişti... Bu coğrafyada model oldu" dedi.
Ülkede 60'ın üzerinde üniversite var ama... "En parlağı... Marka olanı", Manas Üniversitesi.
Sevindik... Gurur duyduk.
***
Patates işbirliği
Kırgız Cumhurbaşkanı'nın... Başbakan'ın... Bazı bakanların katıldıkları yemekte söz, "patatesten" açıldı.
Kırgızistan, "patates üretiminde" iddialı.
Üretimin "yarısını Kazakistan'a ihraç ediyorlar." Niğdeli Erdoğan Özegen, sordu:
- Kaç çeşit patates üretiyorsunuz? Bir dönümden kaç ton verim alıyorsunuz?
Başbakan Akylbek Caparov, bilgi verdi... Sonra da "Türkiye'deki durumu" öğrenmek istedi.
Erdoğan Özegen, "40 çeşit patates üretiyoruz... Bir dönümden sekiz ton verim alıyoruz" deyince... Cumhurbaşkanı Caparov, "Öyleyse hemen işbirliği yapalım" dedi.
Niyetleri... Türkiye'den "tohum" almak.
"Türkiye'deki... Özellikle Niğde'deki uzmanlardan" yararlanmak.
***
Günün sözü
Dönemin SSCB Başkanı Josef Stalin'in zulmüne, kalemiyle kafa tutan tüfek... Kırgız edebiyatının en önemli ismi... Cengiz Aytmatov'un bir sözü...
Paylaşmak isteriz:
"İnsan için en zor şey, her gün insan kalmaktır."