Başbakan Adnan Menderes, İstanbul'dan İzmir'e gitti... Vapurla... 15 Mayıs 1960.
300 bin kişinin katıldığı... Muazzam bir miting... Menderes, "Seçim" dedi, sandığı işaret etti.
26 Mayıs 1960... Eskişehir... 150 bin kişi meydanda. Yine muazzam bir miting. Menderes kürsüde:

- Yolumuz seçim yoludur... Serbest seçim.
Menderes, Eskişehir'de Anadolu Ajansı muhabirine demeç verdi:
- Seçim, seçim, seçim... Tek yol seçim.
Ancak... 27 Mayıs 1960... Askeri darbe.

Seçimle gelmiş, sivil yönetime ilk müdahale.
Milli iradenin silah zoruyla iktidardan uzaklaştırılması.

***

Aynı senaryo
Ağzı olan konuşuyor:
- Menderes erken seçime gitseydi darbe olmazdı.
Geçiniz... Darbeye giden yolun taşları çok önceden döşenmeye başlanmıştı.
Ordu içindeki cuntalar... Siyasetçiler, profesörler, aydınlar. Darbe çığırtkanlığı yapmadı mı?
12 Mart 1971'de, 12 Eylül 1980'de askeri müdahaleye çanak tutulmadı mı?

***

Jet hızıyla meşruiyet
Darbeden bir gün sonra... Altı profesör ve bir doçentten oluşan "Anayasa Komisyonu'nun", darbe yönetimine (Milli Birlik Komitesi'ne) sunduğu ilk raporun tarihi... 28 Mayıs 1960.
Bu ne hız?
Ne zaman kuruldunuz, ne zaman toplandınız, ne zaman raporu kaleme aldınız?
Darbeye "Meşruiyet, övgü" raporu...
Raporun altındaki imzaları ister misiniz?
Ord. Prof. Sıddık Sami Onar... Ord. Prof. Hıfzı Veldet Velidedeoğlu... Prof. Hüseyin Nail Kubalı... Prof. Naci Şensoy... Prof. Ragıp Sarıca... Prof. Tarık Zafer Tunaya... Doçent İsmet Giritli.

***

Yalana bak
Eskiden... TRT henüz kurulmamışken...
Televizyon yokken... "Devlet radyosu" vardı... Ankara Radyosu... İstanbul Radyosu.
27 Mayıs 1960 darbesinden sonra "Devlet Radyosu" yayın yaptı:
- Demokrat Parti iktidarı, Kars ve Ardahan'ı, Ruslara sattı. (Kitap... İdamların İçyüzü... Prof. Rıfkı Salim Burçak... Sayfa 26.)

***

Şimdi, asparagas haberler
Darbe yönetiminin... Milli Birlik Komitesi'nin, darbeden 1 hafta sonra yayınladığı tebliğ... 3 Haziran 1960.
"Gençlerin gizli yerlere gömüldüğü, ıssız yerlerdeki kuyulara atıldığı, bir kısmının buzdolaplarına konulduğu, bir kısmının hayvan yemi yapılan makinelerde kıyılarak toz haline getirildiği hakkında korkunç haberler alınmaktadır."
Asparagas (uydurma) haberler ile darbeye destek çabaları.

***

'Eleştirmek suç'
Darbeciler, kanun çıkardılar...
88 numaralı kanun:
27 Mayıs darbesini eleştirmek, milli güvenlik bakımından sakıncalıdır.
Bu yasaya aykırı davranmak suçtur.
Eleştirenler 1 yıldan 5 yıla kadar ağır hapisle cezalandırılır.
Sonra... Bir dava sırasında, bu yasaya itiraz edildi.
Ankara 1. Ağır Ceza Mahkemesi, itirazı Anayasa Mahkemesi'ne taşıdı.
Anayasa Mahkemesi, itirazı reddetti... Yasayı yerinde buldu. (Esas no:1963/16... Karar no:1963/83... Anayasa Mahkemesi Kararlar Dergisi... 1964... Sayı 1.)

***

Gazeteci-yazar
Dönemin ünlü gazeteci-yazarları...
Ahmet Emin Yalman... VATAN Gazetesi...
Darbeden sonraki ilk yazısının başlığı:
"Allah'ın bugünü de varmış." Yazının ilk cümlesi:
- Sabahın erken saatlerinde radyoyu dinlerken dünyalar birdenbire benim oldu.
Yazının devamı... Darbeye övgü dolu.

***

Şeref sayfası
Müşerref Hekimoğlu... AKŞAM Gazetesi yazarı...
28 Mayıs 1960. Yazının başlığı:
"Ne mutlu sana Atam." İlk cümle:
"Türk ordusu, tarihine bir şeref sayfası daha yazıyor Atam."

***

Benzetme
İki hafta sonra... Darbenin lideri Orgeneral Cemal Gürsel'in konuşması... 8 Haziran 1960:
- Bizim yıktığımız insanlar çok mücrimdir (suçlu)... Tarihte bunlar kadar mücrim insan yoktur... Belki Neronlar bunların seviyesine ulaşabilirler.

***

Bayar'ın madalyası
Kurtuluş Savaşı'ndaki hizmetlerinden dolayı "Saruhan Milletvekili" Celal Bayar'a, "Kırmızı-yeşil kurdeleli" İstiklal Madalyası verildi.
Madalyanın "Beratındaki" imza:
"Gazi Mustafa Kemal." 27 Mayıs 1960 darbesinden sonra... Darbeciler, Bayar'ın madalyasına el koydular.
Darbenin "Soruşturma Komisyonu" madalyaya kıymet takdir etti: "250 kuruş." Bayar'ın avukatı Gültekin Başak, yıllarca mücadele etti... Ve sonunda...
"Mahkeme kararı" ile Bayar'ın madalyasını geri alabildi.
Madalya şimdi müzede...
Bursa-Gemlik... Bayar'ın doğduğu köy Umurbey... Celal Bayar Müzesi.

***

Aramızdaki darbe sevenler
27 Mayıs... Milletin sırtına saplanmış bir hançerdir. Bir depremdir...
Artçıları devam ediyor.
12 Mart 1971 muhtırası... 12 Eylül 1980 darbesi... 28 Şubat postmodern darbe... E-muhtıra... Amiraller bildirisi... Say say bitmez.
Bugün hâlâ darbe beklentisi içinde olan... "Ah asker bir kez daha yönetime el koyuverse" diye darbe duasına çıkan... Darbe aşkıyla yanıp tutuşan... Rüyasında, askeri müdahale gören... O kadar çok insan var ki.
Aramızdalar... Etrafınıza bakın... Göreceksiniz.