Samsun... 19 Mayıs... Bandırma Vapuru... Mustafa Kemal Paşa... İlk adım... Ulusal mücadele... Cumhuriyet... Dün, bütün gün "Bunları" konuştuk.
Bugün, bir başka konuyu... "Atatürk... Edebiyat... Sanat" konusunu konuşmaya ne dersiniz?
Dilerseniz... Şiirle başlayalım.
Faruk Nafiz Çamlıbel'in yazdığı... Atatürk'ün çok sevdiği... Sık sık okuduğu şiir:
Yeşil hem de! Ben bu rengi taşırım her zaman can köşemde.
Yeşilde ne arar da bulamaz insanoğlu?
Yeşil bu... Varlık dolu, gök dolu, umman dolu.
Bir ucu gözlerinde, bir ucu engindedir,
Meyve veren ağaçlar bu çini rengindedir.
Bu çini rengindedir bahar, deniz, kır, orman,
Bana Tanrım gözükür yeşil dediğim zaman.
***
Konferans
Atatürk'ün ölümünün 25. yılı... "1963."
Türk Tarih Kurumu 1 yıl sürecek bir konferanslar dizisi düzenler.
Konferanslardan biri:
"Atatürk'ün Edebiyat ve Sanat Anlayışı... Prof. Melahat Özgü." Konferans... 35 sayfa.
Prof. Özgü, 25 Ocak 1963'teki konferansında, Atatürk'ün "Çevreciliğini... Doğaya düşkünlüğünü" anlatırken... "Sevdiği şiiri" de okuyor... "Yeşil....."
***
Şair yüzbaşı
Mustafa Kemal... Kurmay Yüzbaşı. Vezneciler'de... Evrenos Zade Mahir Bey Konağı'nda... Bazı geceler toplanıyorlar.
Sohbet ediyorlar.
Şiir okuyorlar.
Yüzbaşı Mustafa Kemal kendi yazdığı şiirleri okuyor.
Şiirlerden birkaçı... Prof. Dr. Melahat Özgü'nün "Konferansında" var.
Köşemize taşımak isterdik ama... Yerimiz dar.
***
Atatürk... Müzik Öğretmen Okulu'nda
Cumhuriyet'in 10. yılı... 1933.
Atatürk... Kutlamalardan 5 gün önce bir okula gidiyor... Musiki Muallim Mektebi'ne.
Bir sınıfa giriyor.
"Çocuklarım" diyor:
-Şimdi size bir mısra söyleyeceğim... Bunun gerisini birlikte yazacağız... Meydana çıkan güfteyi besteleyip bana söyleyeceksiniz.
Müzik Öğretmen Okulu'nun Edebiyat Öğretmeni Celal Emren de sınıfta.
Atatürk'ten... İlk mısra:
"Büyük karakterli Türk, çalışır yorulmazsın."
Öğrenciler... Bir şeyler söylüyorlar... Ama Atatürk pek beğenmiyor.
Tartışıyorlar... Yarım saat.
Ve... Sonunda... Şu dizeler ortaya çıkıyor:
"Büyük karakterli Türk, çalışır yorulmazsın,
Zekân cihandan büyük, müspet ilme bağlısın,
Güzel sanat sevgisi yüreğine ateştir,
Türk'ün büyük ülküsü, bu dünyaya güneştir."
***
Karanlıktan aydınlığa
Mustafa Kemal'in "Zor günlerde...
Karanlık dönemde" yazdığı bir şiir.
"Kadid-i İstibdat ya da Kırmızı İzler."
Şiir... Karanlığın aşılacağını... Bir iddiayı... Aydınlık günlerin mutlaka geleceğini anlatmaktadır.
24 Kasım 1908'de... "Şanlı Ordu" gazetesinde... Mustafa Kemal'in şiiri yayınlanır.
***
Sadece şiir değil... "Gazel bile var"
Atatürk'ün... Fransızca'dan çevirdiği şiir... Çok.
Kendi yazdığı şiir... Çok.
Hatta... "Gazeller" var... Çok.
Prof. Dr. Melahat Özgü, konferansta diyor ki:
-Bunların hepsi henüz yayınlanmamıştır (Belleten... 1988... Atatürk özel sayısı... Sayfa 1139).
Atatürk'ün Fransızca'dan tercümeleri...
Kendi yazdığı şiirleri... Gazelleri... "Gün ışığına çıkarılmalı, yayınlanmalı."
***
Yahya Kemal
Atatürk... Şiir yazıyor... Şiir okuyor.
"Şairlerimiz, esaslı kültür sahibi olmalı ve tarihi iyi bilmelidir" diyor.
Sohbetlerde... Yahya Kemal'den övgüyle söz ediyor:
"Yahya Kemal, geniş tarih kültürünün eseridir."
***
Kitap
Atatürk'ün ölümünün 50. yılı... 1988.
Türk Tarih Kurumu "Kalın bir kitap" çıkarıyor:
Belleten... Atatürk özel sayısı.
Kitapta... "1963'te...
Atatürk'ün ölümünün 25. yıldönümünde" verilen konferanslar var.
Prof. Dr. Melahat Özgü'nün konferansı... İşte bu kitapta.
Sayfa... 1133-1168.
***
Öneri
Öneriyoruz... Atatürk'ün ölümünün 25. yılında verilen...
Ve... Ölümünün 50. yıldönümünde topluca kitaplaştırılan...
Konferanslar...
Bugün ayrı ayrı yayınlanmalı.
Her konferans bir kitap.
Zira...
Hepsi... Tek kitap... Bin sayfadan fazla... Kim nerede bulacak? Kim nasıl okuyacak?