Cumhurbaşkanı Erdoğan "Biz bize yeteriz Türkiyem" kampanyasını açınca... "İBAN numaraları" açıklanınca..."Bazı kesimler" kampanyayı eleştirmeye başlayınca...
Erdoğan şöyle demişti:
"Bizim tarihimizde çok sayıda bu tür ve hatta daha ötesi dayanışma örnekleri vardır."
Bugün konumuz tarihimizdeki "Kampanyalar" değil.
"Daha ötesi."
Halkın... Kimse istemeden "Kampanya başlatması." İsim isim... Belgeleriyle... Tarihleriyle.
***
İki kaynak
Karar ve Hesap defterlerine göre...
Kasım-1919 ile Temmuz-1920 arasında "Cemiyetin" topladığı para:
549 bin 820 lira.
Paranın büyük kısmı "Ankara esnafından."
Bağış listesinde "Bütün kesimler" var:
Devlet memurları... Ankara Hukuk Mahkemesi... İlmiye (Din görevlileri)... 58.Alay subay ve erleri... 2.Alay subay ve erleri.
Kaynaklarımız:
1.Hemşerimiz Atatürk... Naşit Hakkı Uluğ... İş Bankası Kültür Yayınları.
2. İstiklal Savaşı'nda Ankara... Ankara Büyükşehir Belediyesi...
Ankara Tarihi ve Kültürü Dizisi-3.
***
"Makbuzat"
Karar defterinden...
"Makbuz karşılığında" yapılan bağışlardan... Birkaçı:
Boşnak Şakin Ağadan... 2 bin 500 kuruş.
Güdüllü Hacı Ahmet Ağadan... 25 altın.
Urgancı Ağa Babadan... Bin kuruş.
Bakkal İsmail Ağadan... 500 kuruş.
Türkmen Yusuf Ağadan... Bin kuruş.
Müftü Efendiden... İki yüz kuruş.
***
İsim isim
Bağışların toplandığı tarihte... Kırşehir, Çorum ve Yozgat "Ankara Valiliği'nin otoritesinde." Bağışlar... Ankara'nın yanı sıra bu illerden de.
Kurtuluş Savaşı öncesi... Kurtuluş Savaşı sürerken... Savaşın sonrasında Türkiye toparlanırken...
Bağış devam ediyor.
Nalbant Sadullah Ağa... Aşçı Hacı Haydar Ağa... Kasap Kara Hüseyin Ağa... Hamamcı Hasan Ağa...
Bakkal Hacı İsmail mahdumu (Oğlu) Ali Efendi... Berber Hasan Ağa... Çilingir Mehmet Ağa...
Hamamcı Hasan oğlu Zekeriya...
Berber Sami Ağa.
Yüzlerce... Yüzlerce isim.
***
Cemiyet
Mustafa Kemal Paşa henüz Ankara'ya gelmeden... Ankara'daki "Milli Mücadele yanlıları" bir cemiyet kurdular:
"Ankara Müdafaa-i Milliye Cemiyeti."
Cemiyetin "2 defteri" var:
Karar defteri... Hesap defteri.
Karar defteri "Bismillahirahmanirrahim" diye başlıyor.
Defterlerde... Toplanan paralar... "Nerelere harcandığı" ayrıntıları ile var.
***
"Masafirat"
Toplanan paraların harcandığı yer...
"Masraflara" ait listeden bir örnek:
"Salamon mağazasından alınan levazımı kırtasiye... 727 kuruş."
***
Müftü Rifat Efendi
Eski bir adet... Anadolu'nun pek çok yerinde hala devam eder.
Aile bir köşede "Biraz para bulundurur...Kefen parası... Cenaze masrafı."
Ankara Müftüsü Rifat Efendi (Börekçi) kendisi ve eşi Samiye Hanım için biriktirdiği "Cenaze parasını" bir torbaya koyar.
Sonra... Mustafa Kemal Paşa'yı ziyaret eder.
Torbayı... Paşanın ayağının yanına koyar ve çıkar gider.
***
Yaşa... Varol... Hacı Mehmet Efendi
Çatlak ses... Her dönemde vardır.
Ankara'da... Bir evde...
Toplantı yapılır... Katılanlar arasında Milli Mücadeleye "Macera" diye bakan...
"İngiliz veya Amerikan mandasını savunan" da vardır.
Tabahna (Tabakhane) Hocası Hacı Mehmet Efendi sesini yükseltir:
- Sizler ne konuşuyorsunuz?
Yok Amerika imiş... Yok İngiliz imiş...
Yok himaye... Yok manda imiş... Sizde namus, şeref diye bir şey yok mu? Eğer ana ve babalarınızı bilmemiş olsam sizlere haram süt emmiş derdim. Kıçına güvenmeyen varsa, aramızdan ayrılsın da, münafıklık etmesin. Ya şerefimizle hep beraber öleceğiz, ya da namusumuzu kurtaracağız.
***
Sadece bir haftada
Mustafa Kemal Paşa'nın Ankara'ya gelişinin (27 Aralık 1919) ilk haftasında toplanan yardım:
"46 bin 500 lira." O dönem için büyük para.
Acemzade Ahmed... Kınacızade Şakir... Bulgurluzade Tevfik...
Çubukzade Arif... Hanifzade Ahmed...
Ve diğerleri... Hepsi de Ankara'nın varlıklı aileleri... Bir hafta içinde "Bu parayı" denkleştirirler.
"Mustafa Kemal Paşa'ya...
Milli Mücadelenin emrine."
***
Kuruş kuruş
Sadece Ankara'nın içindekiler değil... "Çevredekiler" de Milli Mücadele için "Bağış" yarışında.
Zir (Yenikent nahiyesi)... 50 bin kuruş.
Mucur kazası... 40 bin kuruş.
Keskin kazası... 30 bin kuruş.
Çubuk nahiyesi... 27 bin kuruş.
Beypazarı kazası... 25 bin kuruş.
İskilip kazası... 24 bin 67 kuruş 20 para.
Kalecik kazası... 20 bin 35 kuruş.
Nallıhan... Bala... Ayaş... Haymana... Kuruş kuruş... Hepsi "Defterde... Kayıt altında."