Pilotumuz "Kars Havaalanı için alçalmaya başlıyoruz" dedi ve... "Kars'taki hava sıcaklığını" söyledi:
-Eksi 18 derece.
Akşama doğru... Hava daha da soğuyor.
Gece... "Eksi 28."
Nereye baksanız "Kar, kar, kar."
Bembeyaz... Tertemiz kar.
Hani... Bir zamanlar Adamo'nun dillerden düşmeyen bir şarkısı vardı:
"Her yerde kar var..."
Kars... İşte bu şarkıdaki gibi.
***
Beyaz Altın
AnadoluJet ile geldik... Uçak doluydu.
Kars'ta 32 otel var... "Dolu."
Büyük Kale... Çeltikov... Kar's... Katerina... Grand Ani... Asya... Kars Park... Hangi birini sayalım.
Eski bir Rus konağı olan Kar's Otel'de kalıyoruz.
Tek kişi... Geceleme... 90 euro.
Çift kişi... 139 euro.
Kar... "Beyaz altın."
Kar... "Altın yumurtlayan tavuk."
Kar yağdıkça, Kars'a "Turist yağıyor."
***
Siyaset
Adaylar belli... Siyaset yavaş yavaş ısınıyor.
Kars'ta siyaset diğer yerlerden farklı.
Nedeni?... Etnik yapının, siyasette önemli bir faktör olması.
Kars'ta... Yerli var, Kürt var... Terekeme var, Azeri var... Malakan var, Türkmen var... "Var oğlu var."
"Mozaik" denir ya... Kars tam da öyle.
***
Piyasa
Esnaf var... Ayakkabıcı, beyaz eşyacı, kuyumcu, giyim kuşamcı... "Piyasa durgun" diyor.
Esnaf var... Lokantacı, peynirci, balcı, turizmci... "İşler çok iyi" diye konuşuyor.
Murat Koçak... Onun işi "Peynir, bal, katmer, tereyağı."
Çayını içiyoruz, Murat'ı dinliyoruz:
-İyi ki turizm var... Çok şükür. Biz de kazanıyoruz, taksici de, otelci de, lokantacı da.
***
Kaz Ekonomisi
Yılbaşı gecesi ne yenir?.. "Hindi" diyeceksiniz.
Kars'ta ise... Yılbaşı yemeği...
"Kaz." Kaz... Köylü kadın için önemli gelir kaynağı.
Köylü kadın kazı yetiştiriyor... Kışa girerken satıyor.
Kars'ta... "Kaz eti" lokantası çok.
Kaz eti... Yanında çorba... Salata... Bulgur pilavı... Meşrubat... Tatlı... Üstüne çay... "Yerine göre" 70 ile 100 lira arasında.
***
Anne
Siirtli için "Büryan kebap" neyse...
Karslı için de "Kaz o."
"Kars Kaz Evi'nin" sahibi Nuran Özyılmaz anlattı:
Evde... Kaz pişirilince... Butlardan biri babaya verilir... "Ailenin reisidir."
Diğer but "Damada." Niçin?.. "Kızımıza iyi davranması" için.
Kazın kanatları... Evdeki bekâr kızlara... "Hayırlısıyla gelin olup uçsunlar" diye.
Kazın göğsü... "Diğer çocuklara."
Kazı... Anne paylaştırır... "Ve anneye bir şey kalmaz." Anne fedakârdır.
Soracaksınız... "Anne aç mı kalır" diye. Hayır. Herkes... Kendi tabağından, anneye "Biraz kaz eti" verir... "Anneye saygı... Anne baş tacı."
***
Doğu Ekspresi
Kars'a trenle gelmek moda... Tabii "Yer bulabilirseniz."
2017... Doğu Ekspresi ile gelen turist... 68 bin 900.
2018... Sıçrama... 110 bin.
Geldik 2019'a... Sayının daha da artacağı kesin.
***
Zaman Tüneli
Zaman... Nasıl da geçiveriyor. Sene 1968... Kars'a ilk kez gelmiştik... Başbakan Süleyman Demirel ile... "Yarım yüzyıl önce."
Kars'ta tek otel vardı... "Bal Palas." Orada kalmıştık.
Şimdi... Kars "Otel dolu... Turist dolu."
Ama... "Bir şeyi" daha söylemeliyiz.
1968... Caddeler... Sokaklar... "Park taş" idi.
"Belediyecilik... Şehircilik" adına güzelim, sapasağlam taşları söküp, attık.
"Marifetmiş gibi" asfalt yaptık.
Kars... Belediyecilik açısından... "Talihsiz" illerimizden... "Acı ama gerçek."