Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, yeni Kredi Garanti Fonu (KGF) paketinin detaylarını açıkladı. 14 destek kaleminden oluşan paketle 200 milyar liralık kefaletle 250 milyar liralık kredi hacmi oluşacak. Bu rakam, Cumhuriyet tarihinin tek seferde açıklanan en büyük KGF destek paketi anlamına geliyor. Yeni KGF paketinde işletmeler ödeme kabiliyetine göre 5 grupta sınıflandırılacak. Destek ödemeleri fatura karşılığı yapılacak. Amaç dışı kullanımın önlenmesi için kara liste hazırlanacak.
Bakan Nebati, limitlerin bitmesi durumunda paketlerin artırılacağını açıkladı. Bakan Nebati, yatırım, istihdam, üretim ve ihracatı önceleyen Türkiye Ekonomi Modeli kapsamında hazırlanan yeni KGF paketinin detaylarını İstanbul'da açıkladı. Yeni KGF paketi, kadın girişimcilerden konut üreticilerine, EYT'de kıdem yüküyle karşılaşacak işverenden dijital dönüşüme kadar tüm aktörlere nefes aldıracak. İşletmeler ödeme kabiliyetine göre 5 grupta sınıflandırılacak. En yüksek ödeme kabiliyetine sahip 1. grup ile en düşük ödeme kabiliyetine sahip 5. grup firmalarına destek verilmeyecek. Kredibilitesi çok yüksek olan, teminat sorunu yaşamayan birinci grup firmalar ile kredibilitesi çok düşük olan beşinci grup firmalarına kullandırım olmayacak.
EYT İÇİN 34 MİLYAR TL
EYT sebebiyle oluşacak işverenin kıdem tazminatı yükünün hafifletilmesi için 25 milyar liralık kefalet desteğiyle 34 milyarlık kredi sağlanacak. KOBİ'ler azami 13 milyon TL, KOBİ dışı firmalar ise 29 milyon TL kredi alabilecek. Azami 36 ay vade, 6 ay geri ödemesiz olacak kredinin faizi TLREF (%8.73) +200 puan olacak. Yani işverenler yüzde 10.73 faizle kredi kullanarak EYT kıdem tazminatı yükünden kurtulabilecek. Paketten yeterli likiditeye sahip firmalar yararlanamayacak. Limitin en az yüzde 70'i KOBİ'lere verilecek.
ÖZEL OKULLARA DA DESTEK VAR
Özel okullara 10 milyar TL'lik kefaletle 12.5 milyar TL finansman desteği sağlanacak. Özellikle personel giderlerini ödemekte zorluk çeken özel okullara destek verilerek, istihdam kaybı olmadan faaliyetlerini sürdürmeleri sağlanacak. 8 ay ödemesiz kredide azami tutar 25 milyon TL olacak.
İNŞAATÇILAR UNUTULMADI
Yeni KGF paketinde inşaat sektörüne de iki koldan destek verilecek. Geçtiğimiz günlerde orta gelirlilere yönelik hazırlanan 'Yeni Evim Programı' kapsamında konut arzının artırılması için konut üreticilerine 12 ay geri ödemesiz, 36 ay vadeyle 25 milyar TL kredi desteği sağlanacak. Kredinin faiz oranı TLREF+200 baz puan (yüzde 10.73) olacak. İnşaat sektöründe arz/talep uyumsuzluğu riskinin ortadan kaldırılması için tamamlanmamış veya henüz başlamamış projeler de dahil KOBİ'lere destek olunacak.
KADIN GİRİŞİMCİYE AYRIMCILIK
KGF paketlerinde kadın girişimcilere de pozitif ayrımcılık yapıldı. Mal ve hizmet üreten, yeni bir işyeri açmak isteyen ya da bir iş fikrine dayalı olarak faaliyet gösteren girişimci kadınlar, 4.4 milyar TL'lik krediden yararlanabilecek. Azami kredi tutarı 2.2 milyon TL, 12 ay geri ödemesiz dönemin olacağı pakette kefalet oranı da yüzde 90 olarak belirlendi.
YATIRIMA, İMALATA 10 YIL VADE
Pakette start-up'lar, genç ve tekno girişimcilere, yeşil dönüşüm ve enerji verimliliği sağlayan projelere, dijital dönüşüme de destek verilecek. İhracatçılara 6 ay ödemesiz, 24 ay vadeyle 42 milyarlık kredi sağlanacak. Yatırım ve imalat sanayisine ilişkin paketlerde vade 10 yıl olacak.
FATURALARA SIKI TAKİP
KGF desteğinin dövize, eve gitmemesi için de mekanizma kuruldu. Bakan Nebati'nin verdiği bilgiye göre, destek ödemeleri fatura karşılığı yapılacak. Bir faturayla birçok bankadan kefaletle kredi alınmasının önüne geçmek için de sistem oluşturuldu. Faturaya dayalı ve fatura kayıt sistemleri üzerinden kontrol sağlanacak. Kullandırılan kredilere ilişkin tüm harcamalar, Finansal Kurumlar Birliği Merkezi Fatura Kayıt Sistemi ve Katılım Bankaları Birliği Katılım Bankaları Fatura Kayıt Sistemi ile entegre edildi. Ödemelerin doğrudan satıcılara yapılması sağlanacak. Bu sistem sayesinde fatura takipleri tamamen elektronik ortamda yapılacak, iptal edilen faturalar takip edilebilecek ve aynı faturanın birden fazla krediye konu edilmesinin önüne geçilecek. Amaç dışı kullanım için kara liste uygulaması getirildi.
SON 20 YILIN EN İYİ BÜTÇE PERFORMANSI OLACAK
Hazine ve Maliye Bakanı Nebati, Türkiye Ekonomi Modeli'yle enflasyon haricinde tüm makro ekonomik göstergelerde önemli iyileşmeler sağlandığını hatırlatarak, "Enflasyonda son 2 aydır düşüş eğilimine girdik. Bundan sonra da düşüş eğilimi devam edecektir. Reel sektörümüze enflasyon ile mücadele çağrısında bulunduk. Onlar da sağolsunlar bu çağrımıza destek oluyorlar. Bu çağrımıza daha geniş kesimlerin destek olmasını arzulamaktayız" dedi. 2022 yılının yüzde 5 civarında bir büyümeyle kapatılacağını belirten Nebati, "Uygulanan sübvansiyonlara, enflasyonla mücadele kapsamında vazgeçilen vergilere ve sosyal kesimlere sağladığımız ilave desteklere rağmen bütçe açığının GSYH'ye oranının OVP'de öngördüğümüz yüzde 3.4'ün oldukça altında gerçekleşmesini bekliyoruz. Böylece, son 20 yılın en iyi bütçe performanslarından birine ulaşacağız" vurgusu yaptı.
KARA LİSTEYE ALINACAK
Krediyi amaç dışı kullananlar, sahte fatura ile belgelendirmeye çalışanlar, kredi ile döviz alanlar ya da borç kapatanlar affedilmeyecek. Bakan Nebati, bu durumlar için kara liste uygulamasını hayata geçirdiklerini bildirerek, "Tespit ettiğimiz firmaların Hazine Destekli Kefalet Sistemi'nden artık yararlanması söz konusu olmayacak. Ayrıca fatura ile belgelendirme sürecinin düzgün işletilmemesi ve refinansman gibi durumlarda kredi verenlere de yaptırım uygulayacağız" dedi. Edinilen bilgiye göre, refinansman yapan bankalar sistemden 1 yıl faydalanamayacak. Yararlanan şirket kara listeye alınacak. İptal edilen faturada yerine yenisi temin edilmiyorsa faiz 9 puan artacak.
İSTİHDAMI AZALTMAMA TAAHÜDÜ
KGF paketlerinden yararlanacak firmalardan (Bölgesel Odaklı KOBİ Destek Paketi ve Girişimci Paketleri'nden yararlanacaklar hariç) kredi vadesi boyunca mevcut istihdamlarını azaltmayacağına dair taahhütte bulunmaları istenecek.
13 YILDA 701 MİLYAR TL KREDİ
Bakan Nebati, pandemi öncesi ve sonrasında 2009- 2022 arasındaki 13 yılda 701 milyar TL kredi kullanımı sağlandığına dikkat çekti.
NE DEDİLER?
Ucuz kredi yatırıma gitmeli
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) Başkanı Mehmet Ali Akben"Kredinin istenen kanallara aktarılması, ucuz TL kredinin yatırıma, istihdama, ihracata ve cari fazlaya katkı sağlayacak şekilde hareket etmesi gerekiyor" dedi.
Şimdi sıra bankalarda
İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç, "Tüm KOBİ'leri kapsayan 250 milyar liralık kredi paketi, 2023'ün yatırım ve büyüme yılı olduğu mesajını net olarak ortaya koydu. 14 ayrı başlıktaki paket finansmana erişimi kolaylaştıracaktır. Şimdi sıra bankalarda" dedi.
İş dünyasına can suyu olacak
Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği Başkanı Mahmut Asmalı, KGF paketinin hemen hemen tüm sektörlere dokunan kapsamlı bir paket olduğunu belirterek, "Bölgesel kalkınmayı teşvik eden şirketlere 1 milyar ayrılması da çok önemli. Can suyu olacak" dedi.
Kangren olan sorun kökten çözüldü
Anadolu Aslanları İş Adamları Derneği Başkanı Orhan Aydın, "Paket kapsamında hükümetimiz yılların kangren olan bir sorunu kökünden çözerek sonuca da bağlamış oldu. EYT sonrası finansmana erişimin nasıl olacağını düşünüyorduk" diye konuştu.
İŞLETME GİDERLERİ DESTEK PAKETİ
Kefalet: 35 milyar TL Kredi: 45 milyar TL
Kefalet oranı: KOBİ % 80, KOBİ dışı % 75
Azami kredi: KOBİ 6.25 milyon TL, KOBİ dışı 20 milyon TL
Vade: Azami 24 ay
Ödemesiz dönem: Azami 6 ay
Faiz oranı: 0-24 ay (TLREF+200 bp)
DÖVİZ KAZANDIRICI FAALİYETLERİ DESTEK PAKETİ
Kefalet: 35 milyar TL Kredi: 42 milyar TL
Kefalet oranı: KOBİ % 85, KOBİ dışı % 80
Azami kredi: KOBİ 11.7 milyon TL, KOBİ dışı 25 milyon TL
Vade: Azami 24 ay
Ödemesiz dönem: Azami 6 ay
Faiz oranı: 0-24 ay (TLREF+200 bp)
YATIRIM PROJE FİNANSMAN DESTEK PAKETİF
Kefalet: 20 milyar TL Kredi: 24 milyar TL
Kefalet oranı: KOBİ % 85, KOBİ dışı % 80
Azami kredi: KOBİ 35 milyon TL, KOBİ dışı 125 milyon TL
Vade: Azami 120 ay
Ödemesiz dönem: Azami 24 ay
Faiz oranı: 0-24 ay (TLREF+200 bp)
24 ay üzeri (TLREF+300 bp)
İMALAT SANAYİ DESTEK PAKETİ
Kefalet: 10 milyar TL Kredi: 12.5 milyar TL
Kefalet oranı: % 80
Azami kredi: KOBİ 25 milyon TL
Vade: Azami 24 ay
Ödemesiz dönem: Azami 8 ay
Faiz oranı 0-24 ay (TLREF+200 bp)
24 ay üzeri (TLREF+300 bp)
EYT DESTEK PAKETİ
Kefalet: 25 milyar TL Kredi: 34 milyar TL
Kefalet oranı: KOBİ % 75, KOBİ dışı % 70
Azami kredi: KOBİ 13 milyon TL, KOBİ dışı 29 milyon TL
Vade: Azami 36 ay
Ödemesiz dönem: Azami 6 ay
Faiz oranı: 0-24 ay (TLREF+200 bp)
24 ay üzeri (TLREF+300 bp)
BÖLGESEL ODAKLI KOBİ DESTEK PAKETİ
Kefalet: 10 milyar TL Kredi: 11 milyar TL
Kefalet oranı: % 90
Azami kredi: KOBİ 5.5 milyon TL
Vade: Azami 120 ay
Ödemesiz dönem: Azami 24 ay
Faiz oranı: 0-24 ay (TLREF+200 bp)
24 ay üzeri (TLREF+300 bp)
GİRİŞİMCİ DESTEK PAKETİ
Kefalet: 4 milyar TL Kredi: 4.4 milyar TL
Kefalet oranı: % 90
Azami kredi: 1.1 milyon TL
Vade: Azami 60 ay
Ödemesiz dönem: Azami 12 ay
Faiz oranı: 0-24 ay (TLREF+200 bp)
24 ay üzeri (TLREF+300 bp)
KADIN GİRİŞİMCİ DESTEK PAKETİ
Kefalet: 4 milyar TL Kredi: 4.4 milyar TL
Kefalet oranı: % 90 Azami kredi: KOBİ 2.2 milyon TL
Vade: Azami 60 ay
Ödemesiz dönem: Azami 12 ay
Faiz oranı: 0-24 ay (TLREF+200 bp)
24 ay üzeri (TLREF+300 bp)
YEŞİL DÖNÜŞÜM VE ENERJİ VERİMLİLİĞİ PAKETİ
Kefalet: 7 milyar TL Kredi: 8.9 milyar TL
Kefalet: KOBİ % 80, KOBİ dışı % 75
Azami kredi: KOBİ 25 milyon TL, KOBİ dışı 66.6 milyon TL
Vade: Azami 120 ay
Ödemesiz dönem: Azami 24 ay
Faiz oranı: 0-24 ay (TLREF+200 bp)
24 ay üzeri (TLREF+300 bp)
TEKNOLOJİ DESTEK PAKETİ
Kefalet: 4 milyar TL Kredi: 4.5 milyar TL
Kefalet oranı: KOBİ % 90, KOBİ dışı % 85
Azami kredi: KOBİ 22 milyon TL, KOBİ dışı 59 milyon TL
Vade: Azami 48 ay
Ödemesiz dönem: Azami 12 ay
Faiz oranı: 0-24 ay (TLREF+200 bp)
24 ay üzeri (TLREF+300 bp)
DİJİTAL DÖNÜŞÜM DESTEK PAKETİ
Kefalet: 1 milyar TL Kredi: 1.25 milyar TL
Kefalet oranı: % 80
Azami kredi: 25 milyon TL
Vade: Azami 48 ay
Ödemesiz dönem: Azami 12 ay
Faiz oranı: 0-24 ay (TLREF+200 bp)
24 ay üzeri (TLREF+300 bp)
KONUT İNŞAATI DESTEK PAKETİ
Kefalet: 10 milyar TL Kredi: 12.5 milyar TL
Kefalet oranı: % 80
Azami kredi: 43.75 milyon TL
Vade: Azami 36 ay
Ödemesiz dönem: Azami 12 ay
Faiz oranı: 0-24 ay (TLREF+200 bp)
24 ay üzeri (TLREF+300 bp)
YENİ EVİM İNŞAAT DESTEK PROGRAMI
Kefalet: 20 milyar TL Kredi: 25 milyar TL
Kefalet oranı: KOBİ % 80, KOBİ dışı % 75
Azami kredi: KOBİ 43.75 milyon TL, KOBİ dışı 200 milyon TL
Vade: Azami 36 ay
Ödemesiz dönem: Azami 12 ay
Faiz oranı: 0-24 ay ( TLREF+200 bp)
24 ay üzeri: TLREF+300 bp
EĞİTİM DESTEK PAKETİ
Kefalet: 10 milyar TL Kredi: 12.5 milyar TL
Kefalet oranı: % 80
Azami kredi: KOBİ 25 milyon TL
Vade: Azami 24 ay
Ödemesiz dönem: Azami 8 ay
Faiz oranı 0-24 ay (TLREF+200 bp)