Rusya-Ukrayna savaşı enerji dışında en çok gıdayı vuracak.
Zaten bir süredir arz endişeleri, hava koşulları nedeniyle azalan rekolteler, tedarik koşullarındaki bozulma tedirginlik yaratıyordu.
Dün adeta bu tedirginliğin üzerine tuz biber ekildi. Buğday fiyatları 9.5 yılın zirvesini gördü. Keza, mısır, soya fasulyesi, kakaoda da artışlar yaşandı.
Malum, Ukrayna Avrupa'nın ekmek sepeti… Afrika ve Orta Doğu'dan birçok ülke Rusya ve Ukrayna'dan gıda ithal ediyor. Savaş uzarsa gıda maddelerine erişim zora girebilir. Başka ülkelerden tedarik sağlanmaya çalışılsa da fiyatlar fırlayabilir.
Peki ya Türkiye'de durum ne?
Yılda 18-21 milyon ton yıllık üretimimiz var. Geçen yıl yağışların azlığı rakamı 17.7 milyon tona düşürdü. Ortalama yıllık tüketim ise 19 milyon ton civarında…
Yeni buğday hasadı mayısta başlayacak. O zamana kadar Toprak Mahsulleri Ofisi'nin (TMO) depolarında yeterli miktarda buğday, sanayicilerde un olduğu söyleniyor.
Tarım ve Orman Bakanlığı da dün bir açıklama yaparak, "Başta buğday olmak üzere hububat ve diğer ham maddelerde arz sıkıntısı yaşanmayacak" dedi. Gerekirse başka ülkelerden ihtiyacın karşılanabileceğini söyledi.
Türkiye, Rusya- Ukrayna'dan ithal ettiği buğdayı yakın Asya pazarından karşılayabilir mi?
Çin, Hindistan, Amerika, Avustralya, Kanada ve Kazakistan gibi ülkeler, buğday üretiminde dünyada ilk sıralarda… Rusya ve Ukrayna, dünya buğday ihracatının dörtte birinden fazlasını karşılıyor. Çin uzun zamandır temel gıda ve tahılı zaten stokluyordu. Mevcut stratejik buğday rezervinin 144 milyon ton, pirinç stoğunun 116 milyon ton, mısırın ise 198 milyon ton olduğu tahmin ediliyor. Şu anda dünyadaki buğday stoklarının yaklaşık yüzde 50'si, pirinç stoklarının yüzde 65'i, mısırın da yüzde 70'i Çin'de...
Ortadoğu ve Afrika'da birçok ülkenin Karadeniz bölgesindeki tahıl arzındaki aksamalar nedeniyle alternatif kaynak arayışına çıkacağını hatta birbiriyle yarışacağını düşündüğümüzde küresel kıtlık durumu yaşanabilir mi?
Onu hep beraber göreceğiz. Türkiye bu süreçte satın alacak buğday bulsa da fiyatların olumsuz etkilenmemesi mümkün değil.. Velhasıl, inşallah Rusya- Ukrayna arasında akl-ı selim galip gelir de bugün yaşanan toplu-tüfekli savaş tüm dünya açısından ekmek kavgasına evrilmez.