Türkiye Varlık Fonu (TVF) Genel Müdürü Zafer Sönmez ile fonun 2021 ajandasını konuştuk. TVF, bu yıl sıfırdan yatırımlara başlıyor. Sönmez, "İskenderun'da kurulacak petrokimya tesisinde bu yıl sahayı seçmiş olacağız. Madende ise 20 milyon dolar yatırım planlıyoruz" diyor. Sönmez, Turkcell ve THY hisselerini satma planları olmadığının altını çiziyor. İşte Sönmez'in açıklamaları…
Turkcell operasyonu şirkete ne kattı?
Dünyadaki varlık fonlarının ciddi teknoloji yatırımları var. Biz de 15 yıllık bir kaosu çözmek için Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş.'ye yüzde 26.2'lik hisseyle büyük ortak olduk. Devletin bunu çözecek yatırımcı kolu yoktu. TVF, bu anlamda stratejik yatırımlara devam edecek. Turkcell'de amacımız, şirketin değerini artırmak… Ortaklarla da bu konuda aynı düşünüyoruz. Günlük operasyonların içinde değiliz, bu ortaklıkla Turkcell'i prangalarından kurtardık.
AYNI DİLİ KONUŞUYORUZ
Ne kadar bir değere ulaşırsa fon Turkcell'den çıkar?
Turkcell halka arz edildikten sonra en yüksek değer olarak 23 milyar doları gördü. Bugün şirketin değeri 5.2 milyar dolar seviyesinde… TVF olarak ortaklık planımızı duyurduğumuzda ise bu rakam 4.7 milyar dolardı. Yani fon girdikten sonra şirketin değeri arttı. Ama bu rakam da Turkcell'in potansiyel değerinin çok altında… Hedefimiz şirketin değerini hak ettiği seviyeye çıkarmak… İnşallah, yüksek piyasa değerlerine ulaştığımızı da göreceğiz. Turkcell hisselerimizi satmakla ilgili bir planımız yok.
Rus ortaklar TVF'ye nasıl bakıyor?
Turkcell'de Rus ortak LetterOne da TVF'nin şirkette yer almasının bir kazanç olduğunu söylüyor. Çünkü, LetterOne'ın da en büyük yatırımı Turkcell. Onlarla aynı dili konuşuyoruz.
Bu yıl borçlanma olacak mı?
Geçen yıl eurobond ihracı yapacaktık, maliyetler yüksekti. Bugün ihracı yapmamamızın doğru olduğunu anlıyoruz. TVF, Hazine kadar yoğunluklu olmasa da ara ara bono yapıp, yatırımcı bazı oluşturacak. Fakat şu anda acele bir ajandamız yok.
MADENE 20 MİLYON $'LIK YATIRIM
Petrokimya ve maden yatırımlarında son durum nedir?
İskenderun'daki petrokimya tesisi, rafineri de yaparsak 10-12 milyar dolarlık bir yatırım olacak. 4-5 sene sürer. Şu anda eskizleri çiziyoruz. 4-5 milyon metrekarelik bir alanda kurulacak. Bu yılın ilk yarısında fiilen bir alanı belirleyeceğiz. 2021 sonunda orada fabrika görmeyeceğiz ama daha somut konuşacağız. Sahayı seçmiş olacağız. Yatırımcılarla konuşacağız. Petkim'e rakip olmayacağız. Madende ise bu yıl 20 milyon dolar yatırım planlıyoruz. 2021, TVF'nin sıfırdan yatırımlara başladığı yıl olacak.
ORTAK FON PANDEMİYE TAKILDI
TVF'nin, Rusya Doğrudan Yatırım Fonu'yla kuracağı ortak fonda durum nedir?
İyi niyet sözleşmeleri imzalandı, nihai dokümanlar hazırlandı. Ancak pandemi başlayınca realize edilmedi. Yani fiilen fon kurulmadı. O süreçte iki ülkenin fonu da kendi bahçesine döndü. Biz Turkcell, İstanbul Finans Merkezi yatırımlarına odaklandık. 2021'de duruma göre bakacağız.
THY'Yİ SATMAYIZ BÜYÜTÜRÜZ
Türk Hava Yolları'na (THY) finansman desteğiniz olacak mı?
Zorlu pandemi koşulları dünyada havacılık sektörünü çok etkiledi. Buna rağmen THY, süreci iyi götürdü. Nakdini iyi yönetti. Sermaye enjeksiyonuna ihtiyacı olmadan şu anda işlerini yürütüyor. Ama pandemi şartları uzun sürerse, sektör zorlanmaya devam ederse, THY'de bundan etkilenirse, biz de ana hissedar olarak her zaman Türkiye'nin global markasının yanında oluruz. THY, sadece ticari bir şirket değil, Türkiye'nin kargosunu, ihracatını, turizmini, dış politikasını da etkileyen bir firma… Pandemi sonrasının kazanan şirketi olacaktır. Havacılıkta da önümüzdeki süreçte iş modelleri değişecek. Eskiden 'en iyi yemek, en iyi koltuk' tercihte önemliyken, salgın sonrasında hijyen ilk sıraya gelecek. Bu durum havayolu şirketlerinde maliyet avantajları da sağlayacak.
THY'nin satışıyla ilgili bir planınız var mı?
Yüzde 49'luk hissemizi hiçbir şekilde satma planımız yok. Amacımız THY'yi satmak değil, büyütmek…
PİYANGODA KİMSE PARAYI CEBE ATMIYOR
Milli Piyango meselesi çok tartışılıyor. Gelir paylaşımı modeliyle ne sağladınız?
Lisansın sahibi biziz. Bizim adımıza yatırımcı işletiyor, para fonun Halkbank hesabında toplanıyor. Biz işleten şirkete komisyon veriyoruz. Kimsenin parayı cebine attığı yok. Milli Piyango'da ciro 2 kat artmış durumda… İkramiye oranı yükseldi ve kamu payı da yüzde 47 arttı. Bu kaynaklar fonun cari açığı düşürecek yatırımlarına kaynak oluşturacak. Gelir paylaşımı modelini at yarışlarında da uygulayacağız. Bu yıl içinde ihaleyi yapacağız.
HALKA ARZ NE ÇOK ERKEN NE ÇOK GEÇ
Borsa İstanbul'da halka arz ne zaman gerçekleşir?
Katar'ın yatırım fonu olan QIA'ya yüzde 10'luk hisse satışı halka arz öncesinde aslında stratejik bir yatırımcı almaktır. Borsada NASDAQ ile teknoloji değiştirildi, sonra EBRD ile uluslararası bir banka yönetime girdi, şimdi de aynı oranda hissenin QIA'ya satışıyla gerçek bir uluslararası yatırımcı gelmiş oldu. Üstelik, EBRD'den aldığımız hisseleri 10 ay sonra satarken kazanç da sağladık. Bundan sonra ne çok erken, ne çok geç bir zamanda Borsa İstanbul halka arz edilecek.
İFM'DE YÜZDE 50'YE GELDİK
İFM'de şu anda inşaatın tamamlanma oranı nedir?
Devraldığımızda yüzde 20'lerdeydi. Şu anda yüzde 50'ye geldik. 2022 ortalarında bitecek. Burası bir emlak projesi değil… Ama emlak projesi olmadan da diğerleri olmuyor. Bir taraftan proje devam ederken regülasyonlar hazırlamaya, ekosistem oluşturmaya, uluslararası lansmanlara başlayacağız. Şu anda Hazine ve Maliye Bakanlığı ve Cumhurbaşkanlığı Finans Ofisi'yle birlikte burada yatırımcılara avantajlar sağlayacak bir yasal düzenleme taslağı oluşturduk.