Kalkınma Yatırım Bankası, 2020'de işletmelere 10 yıl vadeli TL kredisi vermeyi planlıyor. Kalkınma Yatırım Bankası Genel Müdürü İbrahim Öztop, kredinin TLREF'e endekslenebileceğini belirterek, "Özellikle TL kazanıp, döviz borcu olanların kur saldırısı sırasında zorlandığını gördük. Bunun için cari açığı düşüren, istihdamı destekleyen, ithalatı azaltan yatırımlara biz de uzun vadeli TL kredisi kullandıracağız" dedi. Öztop ile yeni dönemdeki hedeflerini konuştuk...
Kalkınma Bankası kabuk değiştirdi. Ankara'dan İstanbul'a taşındı. Geldiğinizden bu yana neler değişti bankada?
2019 Kalkınma Yatırım Bankası için değişim ve dönüşüm yılı oldu. Öncelikle bankanın yeni bir kanunu var. Kalkınmanın yanına yatırım bankacılığı da eklendi. Türkiye Kalkınma Fonu'nu kurduk. Onun altında da 'Teknoloji ve İnovasyon' ile 'Bölgesel Kalkınma' adında iki alt fon var. Burası Dünya Bankası, Avrupa Kalkınma Bankası, İslam Kalkınma Bankası, Alman Kalkınma Bankası, Asya Altyapı Yatırım Bankası gibi yerlerden fon bulan bir bankaydı. Ancak buralardan bulunan kaynak genellikle onların çerçevesini çizdiği alanlarda kullanılıyor. Biz şimdi eurobondlar da çıkararak finansmanımızı daha sürdürülebilir hale getirmeyi amaçlıyoruz. Ankara'dan İstanbul'a taşınırken gelmek istemeyenler oldu. 600 kişiden 60 personel İstanbul'a gelmeyi kabul etti. Kalanlar kamuda başka yerlere gönderildi. Biz de İstanbul'da sıfırdan bir banka kurmuş olduk. 170 kişiyi işe aldık, daha da büyüyeceğiz. Önemli olan bankanın kurumsal hafızasını korumaktı.
Bu alt fonlar ne yapacak?
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'nın yatırımcısı olduğu, Türkiye Kalkınma Fonu çatısında kurulan Teknoloji ve İnovasyon Fonu'nda 350, Bölgesel Kalkınma Fonu'nda 400 milyon TL'lik kaynak var. Burada belli aşamayı geçen start-up yatırımlarını destekleyeceğiz. Onlara fon sağlayanları da desteklemeyi planlıyoruz. Büyüyen KOBİ'lere kaynak sağlayacağız. Bu fonlara dışarıdan başka kaynaklar da temin edeceğiz. Esnek bir yapı kurduk. Vergi avantajları var bu fonların... İlk çeyrekte realize olur. Yatırımlara desteğe başlarız.
GÖÇ SORUNU İÇİN FON KURACAK
Sosyal fonlar ve yeşil bono planınız vardı. Bu yıl içinde bunları da görecek miyiz?
Biz göç üzerine yoğun bir çalışma yapıyoruz. Bu konuda uluslararası toplantılara da katılıyoruz. Türkiye'nin büyük göç aldığını anlatıyoruz. Hem göç edenlerin hem de bundan etkilenen Türk müteşebbis ve çalışanların yararlanabileceği yatırımlara destek olacak fon yaratmayı planlıyoruz. Türkiye Kalkınma Fonu'nun altında bir 'Etki Fonu' kurabiliriz. Yeşil bono da çıkaracağız.
JAPON KALKINMA BANKASI İLE GÖRÜŞÜYORUZ
Bu yıl yeni kaynak arayışınız var mı?
Dünya Bankası ile görüşüyoruz. Bir de Japon Kalkınma Bankası ile... Rakamlar kesinleşmedi. Hedef 500 ila 1 milyar dolar arasında bir kaynak yaratmak... Biz parayı kullandırırken hakediş bazlı çalışıyoruz. Gelen kaynağı ihtiyacı olanlara hemen vermiyoruz. İş yaptıkça paralarını alıyorlar. Şu anda YEKDEM biteceği için özellikle rüzgâr ve güneşteki müteşebbisler yatırım yapmaya çalışıyor.
KAPI KAPI DOLAŞACAĞIZ
Şu anda başvuru var mı?
'Şu tarihe kadar başvuru yapın' diye bir anonsta bulunmayacağız. Gidip kapı kapı dolaşacağız. Pazarlama birimimiz bu işi yapacak. Daha önce kalkınma bankacılığında borç verme anlayışı vardı. Şimdi daha farklı bir modeldeyiz. Yatırımlara fikirlere ortak olacağız. Kalkınma bankaları kâr motivasyonundan ziyade ülkenin ekonomisine etki edecek ürünler çıkarır.
Bu fonlar yatırıma kaynak sağlayıp çıkacak mı?
Bu tip fonlar 5 yıl içeride kalır, şirket büyüyünce çıkar. Biz onları para verip bırakmayacağız. Danışmanlık da vereceğiz. Fikri olanın şirketini iyi yönetmesi de gerekir.
CİDDİ ÇALIŞMALAR YAPIYORUZ
Kredide dövizden TL'ye geçme noktasında sizin bankanızın rolü ne olacak?
Biz kaynağı yabancı para cinsinden buluyoruz. Ama bunları swaplayıp TL kredisi haline getirebiliriz. Orta ve uzun vadeli TL kredisi konusunda ciddi çalışmalar yapıyoruz. 2020'de 5-10 yıl vadeli TL kredileri gündeme gelecek. Faizi TLREF'e endeksli olabilir. 10 yıl bir sanayi yatırımı için önemli bir vade... 20 yıl vadeler daha çok altyapı yatırımlarında kullanılıyor. Özellikle TL kazanıp, döviz borcu olanların kur saldırısı sırasında zorlandığını gördük. Bunun için cari açığı düşüren, istihdamı destekleyen, ithalatı azaltan yatırımlara biz de uzun vadeli TL kredisi kullandıracağız.
KÂR-ZARAR ORTAKLIĞI ÜRÜNÜ
Sermaye piyasaları için yeni ürün düşünüyor musunuz?
Geçen yıl İpotek Finansmanı Kuruluşu kurulmadığı için kamu bankalarının elindeki konut kredisini dayanak yapıp Varlığa Dayalı Menkul Kıymet (VDMK) ihraç ettik. 4.15 milyar TL VDMK ihracı yaptık. Bankalara 600 milyon civarında kaynak sağladık. Bu tip ürünler devam edilebilir. Sadece özel sektörün değil kamunun da yatırım bankası olacağız. Varlık Fonu'na bazı ihalelerde danışmanlık yapıyoruz. Örneğin, at arışı ihalesinde... Sigorta şirketlerinin birleşmesinde rol aldık. Benim dağıtım ağım yok ama ürün geliştirebilirim.
YÜZDE 20 BÜYÜME HEDEFLİYORUZ
Şu anda kredileriniz ne kadar?
Aktifimiz 18.5 milyar dolar. Kullandırdığımız krediler 15 milyar dolar. Brüt takipteki kredilerin toplam kredilere oranı bir önceki yıla göre 0.1 azalarak yüzde 0.8 düzeyine geriledi. Güçlü finansal yapımızla yola devam ediyoruz. 2020'de sektörün üzerinde yüzde 20 civarında büyüme hedefliyoruz. Hedeflerimiz büyük, arkamızda da siyasi irade mevcut...
