Türkiye ekonomide dışa bağımlılığını azaltmaya çalıştıkça, büyümede rekorlar kırdıkça, stratejik yatırımlarda gaza bastıkça kriz tellalları ne yapacağını şaşırıyor. Şimdiki hedefleri de Türkiye'nin 63 yıldan sonra hayata geçirmek için düğmeye bastığı nükleer santral... Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in birlikte ilk harcı koyduğu Akkuyu Nükleer Santrali'yle yeniden algı operasyonları başlatıldı. Kiminin muhalefet olsun diye, kiminin sözde çevrecilikle, kiminin de petrol lobilerinin etkisiyle söylediği kasıtlı yalanlar bilgi kirliliği oluşturuyor. İşin aslı söylenenler gibi değil... İşte nükleer enerjide yalanlar ve gerçekler...
YALAN: DÜNYA VAZGEÇİYOR
GERÇEK: Dünyanın nükleer santral yatırımlarından vazgeçtiği yok. Rakamlar söylenenleri yalanlıyor. 1979'da 81, 1980'de 244, 1985'te 365, 1990'da 419, 2000'de 436, 2006'da 443 olan nükleer reaktör sayısı bugün 450'ye çıktı. Dünyada 30'dan fazla ülkede santral var. Türkiye'nin nükleer yatırımına 'endişeliyiz' diye bakan Avrupa'da 126 santral bulunuyor. Fransa 56 santralle başı çekiyor, İngiltere'de 15, İsveç'te 8, Almanya'da 8, Belçika ve İspanya'da 7 santral var. Fransa halen elektriğinin yüzde 78'ini nükleer santrallerden karşılıyor. Belçika'da bu oran yüzde 47, İspanya'da yüzde 20, İngiltere'de yüzde 19, Kanada ve Almanya'da yüzde 16.
YALAN: AVRUPA VE ABD KAPATIYOR
GERÇEK: Dünyada kapatılan nükleer santral sayısı 100'ü bulmuyor. Bunların kapatılma nedeni de ekonomik ömrünü tamamlaması. Bir nükleer santralin ekonomik ömrü 60 yıl. Şu anda 56 yeni reaktörün yapımı 15 ülkede devam ediyor. Bunlar arasında Avrupa ülkeleri de var. Fransa ve Finlandiya'da 1'er, Slovakya'da ise 2 nükleer reaktör yapımı sürüyor. 2018 verilerine göre, Çin'de 18 yeni reaktör inşa edilirken, Çin'i altışar reaktörle Hindistan ve Rusya takip ediyor.
YALAN: YENİLENEBİLİR KAYNAKLAR ENERJİ SORUNUNU ÇÖZER
GERÇEK: Rüzgâr, güneş ve su herkes tarafından temiz enerji olarak kabul ediliyor. Elbette Türkiye'nin nükleer santral yaparak bu enerjilerden vazgeçtiği yok. Ancak bugün Türkiye'nin tamamını güneş panelleri ve rüzgâr gülleriyle kaplasanız dahi bir nükleer santral kadar elektrik üretemiyorsunuz. Alternatif enerji kaynaklarının sürdürülebilir olmaması arzda sıkıntılar doğuracağı için hiçbir ülkede elektrik tamamen belli bir kaynaktan elde edilmiyor. Türkiye de bu nedenle kaynak çeşitliliğine gidiyor. 2023'te nükleerde 4.800 megavat, kömür, rüzgâr ve güneşte 5.000 megavatlık bir portföy oluşturmayı planlıyor. O tarihte yenilenebilir enerjinin elektrik üretimindeki payı üçte ikiye çıkacak.
YALAN: REAKTÖR ATOM BOMBASI GİBİ PATLAR
GERÇEK: Bu imkânsıza yakın bir durum. Atom bombası olması için kinetik enerji kaynağı gerekir. Patlamadan kastedilen aslında yarılmadan dolayı ortaya çıkan suyun buharlaşması... Tıpkı evdeki düdüklü tencere gibi. Patladığında yemek tavana sıçrar ya o hesap. Ama kirlilik duvarlar nedeniyle dışarıya sızmaz. Nükleerde de bu olasılık nedeniyle koruma duvarları inşa ediliyor. Beton kubbeler kor erimesi olasılığında dışarıya sızıntıyı engelliyor.
İTHAL KAYNAĞA PARA AKMIYOR
YALAN: ÇOK MALİYETLİ
GERÇEK: 1000 MW nükleer santralin yapım maliyeti 1.7-2.5 milyar dolar. Bu kömürde 1.2 milyar dolar, doğalgaz da 600 milyon dolar.Gaz santral maliyeti nükleerin üçte biri gibi görünse de elektriği üretecek kaynağın ithal edildiği unutulmamalı. Bugün Akkuyu'ya eşdeğer elektrik üretmek için 6.585 megavat ithal kömür santrali kurmak gerek. Bunun ömrü 30 yıl olacağından bir o kadar daha santrale ihtiyacınız olacak. Yılda 13.5 milyon tondan 60 yılda 800 milyon ton kömür ithal etmeniz gerekecek. Bunun parasal miktarı yılda 900 milyon dolar, 60 yılda 56 milyar dolar. Gaz da ithalat rakamı 60 yılda 105 milyar doları buluyor.
NÜKLEER ÇEVRE DOSTU TEKNOLOJİ
YALAN: ÇEVRE DOSTU DEĞİL
GERÇEK: Nükleer çevre dostu bir teknoloji. Güvenlik değerlendirmeleri en üst düzeyde yapılıyor. Nükleer enerji sera gazı salımı konusunda da en temiz seçenek. Akkuyu örneğinden gidersek, aynı elektriği üretecek ithal kömür santrali 60 yılda çevreye 2 milyar ton karbon salar. Eşdeğer bir gaz santrali yapılsa doğaya 950 milyon ton karbon salınır. Baca gazı, karbondioksit, azotoksit, kükkürtdioksit salımı nükleerde yoktur, doğalgaz ve kömürde bunlar oldukça fazla... Rüzgâr da dahi gürültü kirliliği, kuşların gece çarparak ölmesi ve akü ve gibi çevre problemleri var.
YALAN: ATIKLARI ZARAR VERİR
GERÇEK: 1000 MW'lık bir nükleer santralde yılda ortalama 25 ton kullanılmış yakıt çubuğu atığı çıkar. Bunun hacimsel değeri bir yemek masası büyüklüğüdür. Ciddi radyoaktif atık atom ve nötron bombası geliştirmesi esnasında ortaya çıkar. Barışçıl amaçlı kullanıldığında böyle bir durum yok.
