Sakıp Sabancı Müzesi'nde Baharın Gelişi, Normandiya, 2020 sergisi bugünleri işaret eder gibiydi aslında... David Hockney'nin sergisi baharın başından sonuna bir hikaye anlatıyordu. Adeta bir kutlama niteliğindeydi... Ardından müze, Türkiye'nin Leed Gold V4 sertifikasına sahip tek yeşil müzesi oldu. Bu gelişmenin ardından gelenekselleşen açıkhava etkinliği Müzede Sahne, bu yıl odağına iklim krizi ve ekolojik yıkımı aldı. Emre Koyuncuoğlu'nun sanat yönetmenliğini üstlendiği Müzede Sahne, altıncı yılında Dünya 419 PPM Bir Sahne başlığıyla 10-14 Ağustos tarihlerinde seyircisiyle buluşacak.
Ama müzenin iklim üzerine çalışmaları bununla sınırlı değil, Bienal kapsamında da dünyaca ünlü bir sanatçının iklim temalı bir sergisi için müze bahçesinde hazırlıklar başladı bile...
Tüm bunları konuşmak üzere, müze müdürü Dr. Nazan Ölçer'in konuğu oldum... Uzun uzun yeşil müze sertifikasını alış hikayelerini ve gelecek etkinlikleri konuştuk:
- Sakıp Sabancı Müzesi "Yeşil Müze" Gold sertifikasına sahip oldu. Türkiye'de bir ilk... Böyle bir sertifikayı alabilmek için müthiş bir ön çalışma yapmış olmalısınız... Neler yapıldı burada?
- Boğaz'da konumlanmış 18 dönümlük arazisi içinde 115 farklı bitki çeşidi ve 452 adet ağaç formunda bitkisiyle botanik bir bahçeye sahip SSM. 19.yüzyıl sonu, 20. yüzyılın başında burası yapıldığı zaman, tropikal ülkelerden nadide ağaçlar, bitkiler getirilmiş... Botanik tarihinde yeri olan ağaçlarımız ve türlerimiz var. Dört mevsim gezilecek bir gezi yolu yapıldı. Çevreye duyarlı malzemelere geçtik, ısıtmada doğalgaza geçildi tamamen, bahçe sulama yağmur sularının biriktiği sistemlerle yapılır hale getirildi, havalandırma ve ısıtma sistemleri düzenlendi, bahçe bakımında doğal gübreleme yapılıyor. Bir anlamda ellerinde bezle gezen titiz kadınlar gibi olduk hepimiz. İki senedir bu hazırlıkları yaptık. Çöp ayrıştırması, kanalizasyon temizliği bile maddelerden biriydi. Daha yaşanabilir ve yeşil bir dünya için tüm operasyonel süreçlerini ekolojik bir bakış açısıyla ele alarak müze binasında çevreyi koruyan teknolojilerin kullanımını arttırdık. Büyük yatırım yapıldı bu sertifika için... Ayrıca SSM I-REC sertifikasına sahip. Kullandığı enerji yüzde 100 yeşil enerji ve temiz enerji santralleri tarafından üretiliyor
- Bu dönüşüm sanata da yansıdı elbette...
- Pandemi birçok şey üzerine ama en çok da iklim üzerine düşünmemizi sağladı. Bir virüs hayatımızı felç etti ve çaresiz kaldık. İnsanın yaşadığı çevreyi nasıl dört elle koruması gerektiğinin farkına vardık. Günümüzün dar çevrede konuşulan konularını sanat ele almış durumda. Biz bu konulara uzun yıllardır kafa yoruyoruz ve burada bu insanlara platform yaratıyoruz. Şimdi bir yeşil müze sertifikasına sahip olunca, iklimi ifade etmek istedik.
- Müzede Sahne iklim temasında dikkat çekecek, bu anlamda oyun bulmakta sıkıntı yaşadınız mı?
- Çevre sorunları plastik sanatlarda ve çağdaş sanatta işlenen bir konu olmakla birlikte, sahne sanatlarının içine pek girememiş, konuyla ilgili çok az eser üretilmiş. Bu durumda biz de sanat yönetmeni Emre Koyuncuoğlu ile birlikte 3 harika yazara 3 harika oyun ısmarladık. Yeni oyunlarla birlikte mekâna özgü performanslar ve iklim üzerine konuşmalarla Müzede Sahne'nin programını oluşturduk. İklim acil durumunun sahnelerde daha çok konuşulmasına ön ayak olacağımız, yıl boyunca da bu hassasiyetin farklı farklı sahnelerden devam edeceğine desteğimiz olacağı için çok mutluyuz. Çevre ve ekolojik sorunların bir müzeden topluma yayılmasını fazlasıyla önemsiyoruz. Ağustos ayında sahne sanatları ve öğrenme programları etkinlerimiz, eylül ayında yeni sergimizle konuya dikkat çekmeye devam edeceğiz.
YENİ OYUNLAR YAZILDI
Programda dünya prömiyerini yapacak üç oyun şöyle:
TAŞ: Dünya prömiyerini yapacak Şebnem İşigüzel'in yazdığı, Aslı İçözü, Banu Fotocan, Ayda Akkaya'nın rol aldığı Taş oyununun konusu şöyle: Üç kuşaktan üç kadının yaşadığı köy, bir taş ocağının açılmasıyla cehenneme döner. Köyün yaşlı kadınlarının başlattığı direniş, meydana gelen çevre felaketine çözüm olamaz. Kadınlar çareyi topraklarına bu kötülüğü yapanların karşısına dikilmekte bulurlar. Böylece üç kadının şiirsel direniş yolculuğu başlar. Yol boyunca hayatlarını paylaştıkları doğayla iç içe geçmiş hatıralarına tanık oluruz. Hayatları boyunca doğanın kucağında aldıkları kararları, haberleri, kayıpları; buldukları aşkları, şifaları, tesellileri hatırlar ve hatırlatırlar.
TEK KULLANIMLIK HİKAYE:
Hayatlarındaki küçük kayıpların üstüne, iklim krizinin ve değişen kent yaşamının büyük sorunlarına birlikte dalan üç kişinin hikayesi. İklim krizi, küçük bir araştırmayla bile, boyutlarını ve bireysel olarak yapılabilecekleri kavrayabileceğimiz bilimsel bir veri. Volkan Çıkıntıoğlu'nun yazdığı oyunda, İsmail Sağır, Meriç Rakalar, Murat Kapu rol alıyor.
LIBIDO: Dünya prömiyerini yapacak, Nadir Sönmez tarafından yazılan, Cemre Buğra Ün, Fırat Bozan'ın rol aldığı Libido oyununda Hale isimli doğa ve cinsellik ilişkisi üzerine çalışan bir çağdaş sanatçı anlatılıyor.