Time geçen haftalarda yağ konusundaki tartışmaya geçerliliği yüksek bir araştırmanın sonuçları ile son noktayı koydu. Az sayıda uzmanın savunduğu "doymuş yağ içeren yiyecekler kalbe zararlı olmuyor" görüşü hakkında yapılan araştırmanın detaylarını açıkladı.
TAM TAHIL KORUYUCU
Araştırma için az miktarda tereyağı ve yağlı et tüketen kişiler, rafine edilmiş tahıllar yerine tam tahıllı yiyecekler tüketmiş ve az miktarda tüketilen doymuş yağ tam tahılların güçlü etkisi sayesinde kalpte zararlı etki yaratmamıştı. Amerikan Kardiyoloji Koleji Dergisi'nde yayınlanan son araştırma bu kafa karışıklığına netlik kazandıran değerde, otoritelerin kabul ettiği bir başka bilimsel çalışma. Doymuş yağ asitlerinin, kalp sağlığına oldukça zararlı olduğunu belirten bu araştırma daha önceki araştırma sonuçlarının neden bu kadar belirsiz olduğuna dair de bir açıklama getirdi. Bu açıklamada belirtilen şu; doymuş yağı ne kadar sınırlamak gerektiğini belirlemek oldukça zor. Çünkü doymuş yağlar kalpte zararlı etki yaratırken, azaltmanın kalp sağlığını koruyabildiğini gösteren bir kanıt yok. Bu nedenle toplam yağ alımının kalorinin yüzde 10'undan fazla olmaması şu an için öngörülen en önemli bilgi. Ancak Amerikan Kardiyoloji Koleji önemli bir gerçeğin altını çiziyor. Katı formda doymuş ve transyağ asidi içeren yağ çeşitleri kalp hastalıklarında ciddi beslenme suçluları.
DOYMUŞ YAĞ EŞİTTİR HASTALIK
Harvard Üniversitesi'ndeki araştırmacıların yaptığı, 30 yıl süren ve yaklaşık 85 bin kadın ve 43 bin erkek üzerinde yürütülen iki farklı araştırmanın sonuçlarına göre yüksek miktarda doymuş yağ tüketen kişilerin, az miktarda doymuş yağ tüketen kişilere göre kalp hastalığına yakalanma riski çok daha yüksek. Araştırmada aynı zamanda, çoklu doymamış yağ asitlerini (sağlıklı bitkisel yağlar) ve tam tahıllı karbonhidrat çeşitlerini daha çok tüketen kişilerin kalp hastalığı riskinin, tüketmeyen kişilere göre daha düşük olduğu belirtiliyor.
RAFİNE ŞEKER DE AZALTILMALI
Tüketicilerin gerçek beslenme bilgileri ile yüzleşmesinin önemli olduğunu vurgulamak istiyorum. Toplum sağlığı araştırmaları kalp-damar hastalıkları için risk faktörü oluşturan kandaki trigliserit, toplam ve LDL kolesterol değerleri açısından çok önemli belirleyiciler olduğunu ortaya koyuyor. Önemli araştırmalar bu kan değerlerini yükselten diyet etmenlerinin günlük beslenmede fazla tüketilen doymuş yağ ve rafine edilmiş endüstriyel şekerler olduğunu işaret ediyor. Bunu açıklayan değerli iki bilimsel mekanizmanın varlığını sizlerle paylaşmak istiyorum. Mekanizma 1: Saflaştırılmış karbonhidrat içeren besinler yendiğinde kanda ani ve aşırı yükselen kan şekerini normal düzeye indirmek için pankreastan salgılanan insülin hormonu kan şekerini düşürmenin yanı sıra trigliseritlerin yükselmesine ve damarı koruyan HDL kolesterolün de düşmesine neden olur. Früktoz içeren saflaştırılmış besinler de fazla tüketildiğinde kan yağları yükselmekte, insülin direnci gelişmekte, kalp hastalıkları için zemin hazırlayan karın iç bölgesi yağlanma tetiklenmektedir. Mekanizma 2: Yağlı süt, kaymaklı yoğurt, kuyruk yağı, kırmızı etin yağlı kısımları, krema, kaymak ve şarküteri ürünlerinde bulunan yağ asidi çeşitleri olan laurik asit, miristik asit ve palmitik asit kalp damarlarını zedeleyen LDL kolesterolün artmasına neden olur. Bu yiyeceklerin günlük tüketim miktarına bağlı olarak kan kolesterolünü artırma şekilleri de farklılık gösterebilmektedir. Ayrıca tereyağı, oda ısısında katı formda kalabilen bazı margarin çeşitleri ve pişirme sırasında kek, kurabiye, bisküvi gibi yiyeceklerde oluşan transyağ asitleri LDL kolesterolü artırıp, HDL kolesterolün azalmasına sebep olarak kalp hastalıklarına zemin hazırlamaktadır.